Trzcińsko-Zdrój: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Administracja: drobne merytoryczne |
→Architektura: drobne merytoryczne |
||
Linia 74:
[[Gród]] wraz z osadą rybacką powstał na wyspie jeziora już we wczesnym [[średniowiecze|średniowieczu]]. W [[1248]] występuje jeszcze jako [[wieś]], ale szybko rozwinął się w [[miasto]] dzięki dogodnemu położeniu na skrzyżowaniu szlaków handlowych z [[Wielkopolska|Wielkopolski]] do [[Szczecin]]a i z Pomorza do ziem wieleckich. Data uzyskania praw miejskich nie jest dokładnie znana – pierwsza wzmianka o Trzcińsku jako mieście pojawiła się w [[1281]]. W połowie [[XIII wiek|XIII]] w. Trzcińsko i okolice weszły w skład [[Nowa Marchia|Nowej Marchii]]. W [[1281]] miasto otrzymało prawa targowe. Duża rolę odgrywał zwłaszcza handel [[zboża|zbożem]]. Było nawet zwolnione od [[cło|ceł]] (na stałe od [[1356]]).
W latach [[1402]]-[[1454]] miasto należało do [[zakon krzyżacki|Krzyżaków]]. W [[1433]] zostało zniszczone przez [[husytyzm|husytów]], a w [[1468]] przez książąt pomorskich. Około 1483 roku przystąpiono do rozbudowy systemów bramnych.
Plagą miasta były pożary, a [[wojna trzydziestoletnia]] przyniosła kompletną ruinę. Dopiero w [[XVIII wiek|XVIII]] w. sytuacja ekonomiczna miasta zaczęła się poprawiać. Dalszą poprawę zaobserwowano w [[XIX wiek|XIX]] w.
Linia 145:
* [[Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Trzcińsku-Zdroju|kościół pw. MB Nieustającej Pomocy]] z XIII-XV w.,
* mury obronne z początku XIV, końca XV, końca XIX, posiadające 25 baszt i 2 bramy
** '''Brama Myśliborska''' z początku XIV i nadbudowana w cegle na początku i pod koniec XV wieku. Rozbudowana w XV wieku o przedbramie, rozebrane ostatecznie w 1919 roku. Odbudowana w 1860 roku. Zespół bramy złożony był z zachowanej bramy wewnętrznej, szyi bramnej oraz bramy przedniej. W elewacji zewnętrznej dwie przypory z prowadnicami [[Brona (budownictwo)|brony]], wyżej zdobione blendami. Tuż pod gankiem obronnym trzy otwory szczelinowe, z których dwa zewnętrzne w miejscu [[Blenda (architektura)|blend]] lub okien. W elewacji wewnętrznej dwa rzędy ostrołukowych blend. Od strony wschodniej na wysokości drugiej kondygnacji otwór będący najprawdopodobniej pozostałością [[Gdanisko|danskera]]. Od strony wewnętrznej przejazdu zachowane pozostałości drewnianych wierzei, blokowanych za pomocą kamiennych głazów wysuniętych przed lico muru. Otwory szczelinowe posiadają belki z otworami na [[Hakownica|hakownice]]. Połączenia międzypoziomowe rozwiązano za pomocą drabin. W [[Bęben (architektura)|tamburze]] szczeliny strzelnicze na każdym boku. Przejście graniastosłupa w ośmiobok za pomocą [[Trompa|tromp]].
** '''Brama Chojeńska''' z początku XIV i nadbudowana w cegle w końcu XV wieku. W tym też czasie rozbudowana o przedbramie zburzone w końcu XIX wieku. W 1912 roku wybito obok bramy niewielką furtkę dla pieszych. Do XIX wieku zespół bramy składał się z bramy wewnętrznej, szyi bramnej i przedbramia. Elewacja posiada jedynie dwie ceglane przypory, być może pozostałości szyi bramnej, ze śladami prowadnic brony. W elewacji wewnętrznej w pierwszej kondygnacji otwór wejściowy, przemurowany w cegle. Wyżej rząd czterech wysokich blend, jedna z otworem. Z części graniastej zakończonej blankowaniem wyrasta ośmioboczny, dwukondygnacyjny nieregularny tambur wysokości 3,5 m. Na bokach tamburu znajdują się otwory szczelinowe. Górny stopień zwieńczony jest blendowanym krenelażem, pod którym przebiega fryz ażurowy. Budowlę wieńczy ośmioboczny ostrosłup.
** '''Baszta Prochowa''' z końca XV wieku, w wyniku zamknięcia czatowni półkolistej z początku XIV wieku. Gotycka, kamienno-ceglana, trójkondygnacyjna, na rzucie koła o średnicy 5,8 m i wysokości 16,5 m. Dolna część, będąca pozostałością dawnej czatowni, wzniesiona jest z kamienia polnego. Wyżej część ceglana, z otworami strzelniczymi, zwieńczona gankiem obronnym, zakończonym prostym murem bez blankowania (obecnie częściowo zniszczonym). Całość nakryta wysmukłym stożkiem ceglanym z bocianim gniazdem.
** '''Baszta Bociania''' - zbudowana w końcu XV wieku w stylu gotyckim, w wyniku przebudowy prostokątnej czatowni z 1 połowy XIV wieku. W XIX wieku do baszty dobudowano dom mieszkalny. Baszta dwustopniowa, wysokości 13 m. Dwukondygnacyjny stopień dolny (wysokości 6,5 m) na rzucie prostokąta o wymiarach 5,2 x 5,4 m, wzniesiony jest z kamienia (pozostałość dawnej czatowni), z narożami i ścianą wewnętrzną z cegły. Wyżej ceglany stopień górny (wysokości 3,8 m), również dwukondygnacyjny, zakończony prostym murem. Dwustopniowość baszty zaznaczona jest wyłącznie w elewacjach łączących się bezpośrednio z kurtyną muru. Od strony wewnętrznej i zewnętrznej baszta zamknięta jest prostymi ścianami. W elewacji zewnętrznej trzy pary otworów szczelinowych. Ze stopnia górnego wyrasta wieloboczny ostrosłup z bocianim gniazdem.
* [[Ratusz w Trzcińsku-Zdroju|ratusz]] z 2. połowy XIII w., XV-XVI w.,
* kamienica na rogu ul. Kościuszki 1 i Chojnickiej 2 z końca XIX w.,
| |||