Sobór Uspieński we Lwowie: Różnice pomiędzy wersjami

W historii Lwowa ważną rolę odgrywała kolonia ormiańska. Pierwsi Ormianie osiedli we Lwowie jeszcze przed lokacją miasta w rejonie kościoła św. Jana Chrzciciela, przy którym w 1375 roku odnotowano istnienie ormiańskiego klasztoru<ref name=":0" />. Lwów pośredniczył w międzynarodowym handlu [[handel lewantyński|lewantyńskim]]. Na jego obszarze działali kupcy greccy, żydowscy, włoscy i ormiańscy. Kolonie tych ostatnich były rozsiane w wielu miastach, poza Lwowem m.in. w Zamościu, Tarnopolu i Kamieńcu Podolskim{{odn|Kaczorowski|1990|s=158}}.

WePo Lwowielokacji miasta dokonanej przez Kazimierza Wielkiego Ormianie mieszkali początkowo w obrębie przyznanej im ulicy, w północnej części miasta lokacyjnego. Później, w miarę wzrostu zamożności i polonizacji wychodzili poza swój pierwotny teren zamieszkania{{odn|Kaczorowski|1990|s=161}}.

Powstała budowla nawiązywała stylem do architektury kolonii ormiańskich na Krymie, widoczne też były wpływy grecko-bizantyjskie. Jako materiału budowlanego użyto kamienia ciosanego, spajanego wapnem. Do elementów przejętych z rodzimej architektury należały: [[apsyda (architektura)|apsyda]] boczna, wnęki w ścianach bocznych o charakterystycznym, klinowatym kształcie i system dekoracyjnych, ślepych arkad, stanowiących element zdobniczy zewnętrznych ścian budowli sakralnych Armenii. Katedrę zbudowano na planie [[krzyż grecki|krzyża równoramiennego]]{{odn|Zakrzewska-Dubasowa|1990|s=150}}. Była to świątynia w typie [[bazylika|bazyliki]], [[nawa|trzynawowa]] z [[transept]]em, o wymiarach 15&nbsp;×&nbsp;12,5&nbsp;m. Nawa środkowa miała 5 m szerokości, nawy boczne po 1,7 m. Grubość murów wynosiła 1,4 m{{r|Smirnow}}. Mury zbudowano z surowego kamienia, spajanego wapnem i oblicowanego na zewnątrz i wewnątrz okładzinami. Pod tym względem katedra ormiańska bardzo różniła się od innych XIV-wiecznych świątyń Lwowa, zbudowanych w stylu [[architektura gotycka w Polsce|gotyckim]] z czerwonej, nie otynkowanej [[cegła|cegły]]{{odn|Smirnow|2002|s=9}}. Na zamknięciu każdej z naw zbudowano apsydy. Na [[skrzyżowanie naw|skrzyżowaniu]] nawy głównej z transeptem wzniesiono [[kopuła (architektura)|kopułę]] wspartą na dwunastobocznym [[Bęben (architektura)|bębnie]]. Ściany oblicowano [[cios (architektura)|ciosem]] a dach pokryto płytami kamiennymi. Od frontu zbudowano niewielki [[narteks|przedsionek]], tzw. dżamadun. Ornamentyka budowli zachowała motyw winnej latorośli, powszechny w armeńskim budownictwie; zdradza też wpływy seldżuckie i perskie. Wnętrze było bogato [[polichromia|polichromowane]]. Część malowideł przetrwała do XX wieku{{odn|Kaczorowski|1990|s=161–163}}. Niektóre detale w architekturze katedry są wspólne z [[Kościół św. Jana Chrzciciela we Lwowie|kościołem św. Jana Chrzciciela przy Starym Rynku we Lwowie]] zbudowanym między rokiem 1363 a 1371, przy którym w 1375 roku odnotowano istnienie ormiańskiego klasztoru. Te wspólne elementy to półkoliste łuki na elewacjach (zrekonstruowane w latach 80. XX wieku na wzór wcześniej istniejących) oraz zachowany na jednym z ciosów elewacji wschodniej ormiański krzyż wotywny<ref name=":0">Jan K. Ostrowski, ''Kościół p.w. Św. Jana Chrzciciela [w:] Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego tom.19'', Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, 2011, s. 13-33, ISBN 978-83-89273-92-5.</ref>.