Okno: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
błąd logiczny |
→Historia: merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 54:
* [[ściana kurtynowa|ściany kurtynowe]]
* [[klapa dymowa|klapy dymowe]]
== Kolorystyka stolarki ==
Do wymalowań drewna w oknach w okresie [[Architektura renesansu w Polsce|renesansu]] (XVI wiek) preferowano zieleń w wielu odcieniach, a także czerwień ("krew wołową"), brąz i szarość. W okresie [[Architektura barokowa w Polsce|baroku]] (XVII-XVIII wiek) także najpopularniejsza była zieleń, choć częściej ulegała rozjaśnieniu. W baroku stosowano też kolor szaro-srebrny, szary i ugier. W klasycyzmie od końca XVIII wieku stosowano najczęściej kolor popielaty, szary, szaro-srebrny, perłowy, a czasem też źółcień i ciemny żółcień. Kolor stolarki od strony wewnętrznej dopasowany był do wystroju i wyposażenia pomieszczeń<ref>Jakub Lewicki, ''Kolorystyka zabytkowych okien'', „Ochrona Zabytków”, t. 53, 2000, nr 2, s. 161</ref>, ale tu także najczęściej, tak jak na zewnątrz, stosowano zieleń, a od XVIII wieku kolor perłowy<ref>http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Ochrona_Zabytkow/Ochrona_Zabytkow-r2000-t53-n2_(209)/Ochrona_Zabytkow-r2000-t53-n2_(209)-s153-165/Ochrona_Zabytkow-r2000-t53-n2_(209)-s153-165.pdf</ref>. W 2 połowie XIX wieku stolarka okienna mająca znaczenie dla odbioru elewacji, była malowano na zewnątrz na ciemno – w barwach brązu, mahoniu, ciemnej czerwieni i zbliżonych. Malowanie od wewnątrz dostosowywano do kolorystyki wnętrza, które najczęściej było jasne. Zewnętrzne malowanie stolarki na ciemno było w 2 połowie XIX w. regułą powszechną; ówczesne zróżnicowanie odcieni stylowych [[Historyzm (architektura)|historyzmu]] nie miało wpływu na tę jednolitą praktykę. Do 2 połowy XIX wieku nie stosowano bieli. Po 1910 roku pod wpływem skłonności [[Secesja (architektura)|secesji]] do barw jasnych i rozbielonych coraz częściej stosowano w stolarce kolor biały. Tendencje do barw jaśniejszych i bieli utrwalił [[Modernizm (architektura)|modernizm]]. Także przemysłowa produkcja prowadziła do unifikacji barwy i preferencji uniwersalnej bieli. Od tego czasu biel jest tendencją dominującą w kolorystyce stolarki.
== Elementy dodatkowe i pojęcia związane z oknami ==
Linia 83 ⟶ 86:
* bezpieczeństwo: w wielu przypadkach przepisy wymagają zastosowania tzw. '''szkła bezpiecznego''', które podobnie jak w samochodzie tłucze się na drobne kawałki. Są to okna na dużej wysokości (odłamek szkła spadający z kilkudziesięciu metrów mógłby uciąć głowę) oraz drzwi wejściowe (wykonanych w całości ze szkła czasem się nie zauważa)
== Bibliografia ==
* Tajchman Jan, ''Nowożytna stolarka okienna w Polsce'', Studia i Materiały PKZ, Warszawa 1979
* Tajchman Jan, ''Stolarka okienna, Słownik terminologiczny architektury'', z. 1, Warszawa 1993, s. 8–9, hasło: okno.
* Tajchman Jan, ''Dawna stolarka okienna i jej problematyka konserwatorska wobec nowych zagrożeń'', [w:] Zabytkowe budowle drewniane i stolarka architektoniczna wobec współczesnych zagrożeń, red. E. Okoń, Toruń 2005
* Tajchman Jan, ''Stolarka okienna w Polsce. Rozwój i problematyka konserwatorska'', „Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, Studia i Materiały”, Seria C, t. V, Warszawa 1990
* Tajchman Jan, ''Stolarka okienna Zamku Królewskiego w Warszawie'', „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, t. XIX, 1974, z. 4,
* W. Brzezowski, ''O kolorystyce architektury w okresie nowożytnym'', [w:] Monumenta conservanda sunt. Księga ofiarowana Profesorowi Edmundowi Małachowiczowi w siedemdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. J. Jasieńko i in., Wrocław 2001, s. 130
* Darecka K., ''Kłopoty z kolorem stolarki okiennej po II wojnie światowej w Gdańsku i jego okolicach'', [w:] Kolorystyka zabytkowych elewacji od średniowiecza do współczesności. Historia i konserwacja, red. K. Guttmejer, Warszawa 2010, s. 275.
* Doleżyńska-Sewerniak E., ''Stolarka okienna zabytkowych budynków z przełomu XIX i XX wieku z Olsztyna i małych miast Warmii i Mazur — zarys typologii i kolorystyka'', „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. LX, 2012, nr 1
* Lewicki Jakub, ''Zabytkowe okna. Metody badań i konserwacji''; „Ochrona Zabytków” 1998, nr 3, s. 273-293;
* Lewicki Jakub, ''Zabytkowe okna. Metody badań i konserwacji''; „Okno” 1999, nr 3 (18), s. 17-39;
* Lewicki Jakub, ''Kolorystyka zabytkowych okien. Badania, konserwacja, odtwarzanie''; „Okno” 2000, nr 1 (20), s. 250-276.
* Lewicki Jakub, ''Kolorystyka zabytkowych okien'', „Ochrona Zabytków”, t. 53, 2000, nr 2,
* D. Mączyński, J. Płoński, ''Problemy technologiczne związane z zastosowaniem nowoczesnych stolarek jednoramowych w starych budynkach'', „Renowacje” 1998, nr 4, s. 28-39
* D. Mączyński, ''Nowe okna w obiektach wpisanych do rejestru zabytków lub w budynkach znajdujących się na obszarach objętych ochroną konserwatorską'', „Ochrona Zabytków” 1998, nr 3, s. 294-311;
{{Przypisy}}
| |||