Wojna polsko-krzyżacka (1327–1332): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
→Kampania 1328-1329: drobne merytoryczne |
||
Linia 52:
=== Kampania 1328-1329 ===
Wznowienie walk nastąpiło dopiero pod koniec 1328 i w styczniu 1329 roku, gdy Jan Luksemburski
Wzmocnieni sojuszem, rycerze zakonni zdecydowali się zaatakować i jeszcze w marcu 1329 zdobyli gród w Dobrzyniu i opanowali Księstwo dobrzyńskie<ref name=":0" />. Jednocześnie z marcowym atakiem krzyżackim, uderzył też Jan Luksemburski. Jego armia wkroczyła na Mazowsze i 29 marca siłą zmusiła do [[Hołd lenny|hołdu lennego]] ks. płockiego Wacława. Według kronikarza Wiganda z Marburga hołd został poprzedzony – najwyżej kilkudniowym – oblężeniem Płocka. Po tym sukcesie – i nieniepokojeni przez Polaków – Czesi pomaszerowali na Dolny Śląsk. Krzyżacy prowadzili jednak nadal ofensywę i w kwietniu wtargnęli na Kujawy, gdzie 23 kwietnia spalili [[Włocławek]] z katedrą, a następnie ruszyli na północ wzdłuż Wisły zdobywając biskupi [[Zamek w Raciążku|gród w Raciążku]]. Inna grupa wojsk krzyżackich zdobyła [[Zamek w Przedczu#Gród obronny|gród w Przedczu]]<ref name=":0" />.
Linia 58:
== Druga faza ==
=== Zmagania w latach 1330-1331 ===
W 1330 Łokietek zdecydował się przeprowadzić kontratak i odzyskać [[Ziemia dobrzyńska|ziemię dobrzyńską]]. Mimo początkowych sukcesów kampania ta jednak nie przyniosła poważniejszych sukcesów. Wkrótce nastąpiło nowe uderzenie krzyżackie, w wyniku którego zdobyli
W 1331 Krzyżacy zamierzali poprowadzić decydujące uderzenie, skoordynowane z wkroczeniem wojsk czeskich od południa. Sojusznicy mieli spotkać się 14 września pod [[Kalisz]]em. Wojska krzyżackie pod dowództwem [[Wielki marszałek zakonu krzyżackiego|wielkiego marszałka]] [[Dietrich von Altenburg|Dietricha von Altenburga]] atak rozpoczęły jednak 22 lipca przechodząc Wisłę koło Wyszogrodu i zajmując Bydgoszcz<ref name=":0" />. Następnie uderzyli na Inowrocław, który zdołał się obronić. Celem były [[Pyzdry]], gdzie przebywał jako namiestnik królewski królewicz [[Kazimierz III Wielki|Kazimierz]]. Pyzdry opanowano 27 lipca, ale dzięki mieszkańcom Kazimierz zdołał dotrzeć do obozu rycerstwa wielkopolskiego w pobliżu miasta. Dowodzący nimi [[Wojewodowie poznańscy i wielkopolscy|wojewoda poznański]] [[Wincenty z Szamotuł]] zdecydował się uderzyć na Krzyżaków, jednak poniosły porażkę<ref name=":0" />. Krzyżacy zaś zdobyli i spalili kolejne miasta: [[Bnin (Kórnik)|Bnin]], [[Środa Wielkopolska|Środę Wielkopolską]] (28 lipca), [[Pobiedziska]], Klecko, spalili Gniezno bez katedry i kościoła franciszkanów (31 lipca), [[Żnin]] (1 sierpnia), a następnie wrócili do Torunia z łupami<ref name=":0" />. Wielkopolanie nie pozostali jednak bierni na najazd i zdołali pokonać najeźdźców pod Palędziem. Jednak bitwa ta pozostaje kwestią dość zagadkową, a w źródłach brak o niej niemal zupełnie wzmianek (zob. [[Palędzie (wieś w województwie wielkopolskim)|Palędzie]]).
Linia 66:
Druga, znacznie większa od poprzedniej, wyprawa krzyżacka ruszyła we wrześniu, aby wypełnić zobowiązania wobec Jana Luksemburskiego, z którym mieli spotkać się pod Kaliszem około 21 września<ref name=":0" />. Czesi jednak nie dotarli w terminie pod Kalisz. Wyprawa Jana Luksemburskiego została zatrzymana jeszcze na Dolnym Śląsku. Skonfliktowany z Janem Luksemburskim Bolko II, który już w 1330 rozpoczął starania o sojusz z Polską, Węgrami i cesarzem [[Ludwik IV Bawarski|Ludwikiem IV Bawarskim]] poważnie – choć z braku źródeł nie wiadomo czy rzeczywiście celowo – spowolnił armię czeską. Jan bowiem wmieszał się ze swoimi wojskami w „bunt”, dzierżawionej przez Bolka, [[Niemcza|Niemczy]]. Incydent ten był zapewne inspirowany przez samego księcia świdnicko-jaworskiego, gdyż załoga miasta zbuntowała się akurat w czasie przemarszu Czechów i mimo przewagi oblegających nie poddała się. Spod Niemczy król czeski w końcu ruszył na [[Głogów]], aby uzyskać dla siebie całe to księstwo. Większe i lepiej obwarowane od Niemczy miasto poddało się 2 października.
We wrześniu Krzyżacy spod Płocka uderzyli na Łęczycę, którą spalili (bez grodu), a następnie zdobyli Uniejów, Szadek,
Tymczasem Jan Luksemburski zdecydował się uderzyć w końcu na Wielkopolskę. Jego liczna armia, wyposażona w machiny oblężnicze, pojawiła się 5 października pod [[Poznań|Poznaniem]] i rozpoczęła oblężenie miasta. Tutaj Jan Luksemburski otrzymał wiadomość o klęsce Krzyżaków [[Bitwa pod Płowcami|pod Płowcami]], wobec czego po 6 dniach bezskutecznych szturmów zwinął oblężenie miasta powracając na Śląsk.
== Ostatnie działania wojenne ==
Trzecie uderzenie krzyżackie w 1331 nastąpiło już 20 listopada
== Rokowania pokojowe ==
Rozejm
Z uwagi na wielostronność konfliktu i zmieniającą się sytuację polityczną w [[Europa Środkowo-Wschodnia|Europie Środkowo-Wschodniej]] (m.in. spory Luksemburgów o [[Karyntia|Karyntię]] z [[Habsburgowie|Habsburgami]] i [[Wittelsbachowie|Wittelsbachami]]; problem dziedziczenia Rusi Halickiej po [[Bolesław Jerzy II|Jerzym II]] i zbliżenie polsko-[[Brandenburgia|brandenburskie]]) negocjacje w sprawie zawarcia pokoju przedłużyły się. W tym czasie zawarto kilka układów dwu- i kilkustronnych, które porządkowały kwestie, które tylko w pewnym stopniu miały wpływ na wojnę.
|