|
|www = http://mogilany.pl/
}}
'''Mogilany''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo małopolskie|województwie małopolskim]], w [[powiat krakowski|powiecie krakowskim]], w [[Mogilany (gmina)|gminie Mogilany]]. Miejscowość jestJest siedzibą [[Mogilany (gmina)|gminy Mogilany]].
{|class="wikitable" width="60%"
|+Integralne częściCzęści wsi Mogilany{{r|Dz.U. 29/2013}}{{r|teryt}}
! SIMC !! Nazwa !! Rodzaj
|-
||część wsi
|}
W latach [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[Województwo krakowskie (1975–1998)|województwa krakowskiego]]. ▼
Przez miejscowość przechodzi łącząca [[Kraków]] z [[Chyżne]]m [[droga krajowa nr 7 (Polska)|droga krajowa nr 7]] (fragment [[Trasa europejska|trasy europejskiej]] [[E77 (trasa europejska)|E77]]), stanowiąca na tym odcinku część [[zakopianka|zakopianki]].
▲W latach [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała dow [[Województwo krakowskie (1975–1998)| województwawojewództwie krakowskiegokrakowskim]].
== [[Toponimia]] ==
Istnieją trzy [[hipoteza|hipotezy]] wyjaśniające pochodzenia nazwy Mogilany:
* nazwa pochodzi od prehistorycznych [[kurhan]]ów i [[grób|mogił]] wojów króla [[Bolesław I Chrobry|Bolesława Chrobrego]] umiejscowionych na terenie dzisiejszych Mogilan,
* w XIII w. przesiedlono tuw to miejsce część mieszkańców podkrakowskiej wsi [[Mogiła (Kraków)|Mogiła]],
* nazwa miejscowości pochodzi od słowa „mag” (z [[Język staroindyjski|języka staroindyjskiego]]) lub „mogel” (z [[Język normandzki|języka normandzkiego]]) – słowa te tłumaczone są jako „wzniosły”‛wzniosły’, „wielki”‛wielki’ (nawiązanie do położenia Mogilan na wzniesieniu).
== Historia<ref>Dodatek do „Tek Krakowskich” nr 1, Oficyna Wydawnicza „Dajwór”Dajwór, Kraków 1994, [[International Standard Serial Number|ISSN]] 1232-8243.</ref> ==
=== Przegląd ===
Prace [[archeologia|archeologiczne]] określiły istnienie osad ludzkich na terenie dzisiejszych Mogilan już w [[epoka brązu|epoce brązu]] – w 1958 r., w pobliżu ówczesnej Zbiorczej Szkoły Gminnej archeolodzy natrafili na fragmenty naczyń ceramicznych z okresu [[kultura łużycka|kultury łużyckiej]] (1300-14001300–1400 p.n.e.) – znalezisko to przechowywane jest w [[Muzeum Archeologiczne w Krakowie|Muzeum Archeologicznym w Krakowie]].
Po tym okresie był to teren państwa [[Wiślanie|Wiślan]], część legendarnej [[Biała Chorwacja|Wielkiej Chrobacji]] (''Belo Chrobaci'') z księciem [[Krak]]iem na czele. W IX w. (między 873 a 883 r.) [[Morawianie]] podbili Wiślan, a [[Cyryl i Metody|św.Metody]] ochrzcił ich w [[ryt słowiański|obrządku słowiańskim]] ([[prawosławie|prawosławnym]]). Później nastali tu [[Czesi]], a w czasach [[Bolesław I Chrobry|Bolesława Chrobrego]] cała [[Małopolska]] weszła w skład państwa polskiego.{{fakt}}
Do końca XII w. okoliczne tereny stanowiłybyły własnośćwłasnością królewską – stacjonowała tutajtam straż królewska. W zachodniej części dzisiejszych Mogilan istniałamieściła się osada strażników przejścia granicznego ([[brona (średniowiecze)|brony]]) zwanych bronaczami (do tej pory ta część Mogilan zwana jest Bronaczową). Wiódł tędynią szlak handlowy przez [[Karpaty]] i [[Węgry]] na południe [[Europa|Europy]].
W 1199 roku Mogilany przeszły w ręce prywatne – książę [[Leszek Biały]] podarował je swemu przyjacielowi, [[wojewodowie sandomierscy|wojewodzie sandomierskiemu]], [[Goworek (wojewoda sandomierski)|Goworkowi]]. W 1231 r. wdowa po Goworku, Miłosława, darowała dobra mogilańskie [[wojewodowie krakowscy|wojewodzie krakowskiemu]] [[Teodor Gryfita|Teodorowi Gryficie]].
Również wz tymtego roku (1231) pojawiła siępochodzi pierwsza pisemna wzmianka o Mogilanach (w dokumencie księżnej sandomierskiej [[Grzymisława (zm. 1258)|Grzymisławy]], żony Leszka Białego). Kolejny zapis ma miejsce wz 1232 r. – ''villa„villa nomine MogilaniMogilani”'', natomiasta w latach 1470–1480 nazwa Mogilan pojawia się u [[Jan Długosz|Jana Długosza]] imiała brzmiformę ona już współcześniewspółczesną: ''in„in parochia ecclesiae de MogilanyMogilany”''. W dokumentach z 1564 r. wymieniano ''Mogielany'', ale już w 1581 r. ''Mogilany''.
W roku 1243 kolejnymi właścicielami Mogilan (na 326 lat) zostali oo. [[cystersi]] z [[Ludźmierz]]a (z lat 1238 i 1244 zachowały się dokumenty przekazania Mogilan zakonowi cystersów, potwierdzonego przez [[Henryk I Brodaty|Henryka Brodatego]] i [[Bolesław V Wstydliwy|Bolesława Wstydliwego]]). To cystersi powołali samodzielną parafię w Mogilanach (przed 1325 r.) i wybudowali pierwszy drewniany kościół (przed 1440 r.), który przetrwał do początku XVII w.
Cystersi nie wytrzymali długo na niespokojnym pograniczu w Ludźmierzu i w 1245 r. przenieśli się do [[Szczyrzyc]]a. Znaczna odległość od Mogilan sprawiała, że zarządzanie tym majątkiem było uciążliwe i kiedy pojawiła się możliwość zamiany dóbr, cystersi z niej skorzystali – 23 lutego 1560 roku [[opat]] cysterski, Jan Janowski, dokonał zamiany dóbr klasztornych – Mogilan, [[Włosań|Włosani]] i [[Głogoczów|Głogoczowa]], na dobra wojewody sandomierskiego i [[kasztelanowie krakowscy|kasztelana krakowskiego]], [[Spytek Wawrzyniec Jordan (1518–1568)|Wawrzyńca Spytka Jordana]], położone bliżej swejich siedziby. Zauroczony położeniem Mogilan Spytek Jordan wzniósł w latach 1560–1567 na szczycie mogilańskiego wzgórza okazały drewniany pałac i otoczył go ogrodem oraz parkiem widokowym. Jako [[mecenas sztuki|mecenas]] nauki i literatury Spytek Jordan gościł w nim m.in. [[Mikołaj Rej|Mikołaja Reja]], [[Stanisław Orzechowski (pisarz)|Stanisława Orzechowskiego]] oraz wielu innych wybitnych twórców (pałac przetrwał do 1796 r., stopniowo rozbierany od 1764 r.). Po śmierci Wawrzyńca Spytka Jordana w 1568 r. włości mogilańskie przeszły na wdowę po nim, [[Anna z Sieniawskich Jordanowa|Annę z Sieniawskich]] (córkę [[hetman wielki koronny|hetmana wielkiego koronnego]], [[Mikołaj Sieniawski (hetman wielki koronny)|Mikołaja Sieniawskiego]]).
Przez kolejne lata dobra mogilańskie, poprzez koligacje rodzinne i spadki, przechodziły z rąk do rąk, należały m.in. do [[Zborowscy herbu Jastrzębiec|Zborowskich]] i Borków. W rok po śmierci Wawrzyńca Spytka Jordana, w 1569 r., najmłodsza jego córka, Zofia, wyszła za mąż za [[Samuel Zborowski|Samuela Zborowskiego]] (mordercę i banitę ściętego w 1584 r.) – dobra mogilańskie przeszły wtedy na własność rodziny Zborowskich.
Pod koniec XVI w. Mogilany stały się własnością rodu Borków. W 1595 r. [[Mikołaj Borek]] z Trzcińca ([[Wąż (herb szlachecki)|herbu Wąż]]), ówczesny właściciel Mogilan ufundował szkołę parafialną (przetrwała do początku XVIII w.), a w 1604 r. rozpoczął budowę kościoła z cegły, który obecnie jest kościołem parafialnym w Mogilanach. Po śmierci Mikołaja jedna z jego córek, Krystyna, wyszła za mąż za Stanisława Jordana. i wW ten sposób w 1629 r. Mogilany powróciły ponownie do rodziny Jordanów. Zasłużoną postacią dla Mogilan jest synSyn Stanisława –, Michał Jordan, (jegozasłużył zasługą jestsię m.in. wprowadzeniewprowadzeniem od 1662 r. [[wyznaniowa księga metrykalna|metryk parafialnych]] (zapisów zaślubin, chrztów i zgonów) oraz dofinansowaniedofinansowaniem szkoły parafialnej z części dochodów z tutejszychmiejscowych targów). Michał zmarł w 1664 r. – kolejni potomkowie Jordanów, zaprzątnięci innymi sprawami, nie dbali o majątek mogilański, który coraz bardziej podupadał (przyczynił się do tego również [[potop szwedzki]] – wojska szwedzkie generała [[Robert Douglas|Roberta Douglasa]] spustoszyły okolice Krakowa, niszcząc przy tym Mogilany). Dopiero ostatni z rodu, [[Michał Stefan Jordan]] (późniejszy [[wojewodowie bracławscy|wojewoda bracławski]]), próbował zadbać o rodzinny majątek.
W 1761 roku zadłużone dobra mogilańskie zostały oddane w zarząd wierzycielom. Końcem XVIII w. właścicielami Mogilan byli kolejno: [[Potoccy]], [[Lubomirscy herbu Szreniawa bez Krzyża|Lubomirscy]], [[Massalscy herbu własnego|Massalscy]], [[Taszyccy]], [[Tarłowie herbu Topór|Tarłowie]]. Lubomirscy, mający największe zastawy na majątku mogilańskim, wymusili na Stefanie Michale Jordanie ostateczną sprzedaż rodzinnego dziedzictwa w Mogilanach [[Józef Massalski|Józefowi Massalskiemu]]. Nowi właściciele w miejscu starego, drewnianego pałacu wystawili murowany [[klasycyzm|klasycystyczny]] dwór. – inicjatorkąInicjatorką inwestycji była córka Józefa Massalskiego, [[Helena Apolonia Massalska|Helena Apolonia]], wydana za księcia Karola [[Ligne (ród)|de Ligne]]. Podczas nieobecności małżonka nawiązała ona płomienny romans z W. Potockim, za którego wyszła po śmierci męża. Jej córka, Sydonia de Ligne Potocka (żona [[Franciszek Stanisław Potocki|Franciszka hr. Potockiego]]) sprzedała włości mogilańskie w 1802 r.
Nowym właścicielem Mogilan został Józef (I) Nowina Konopka, [[łowczy]] sanocki i dziedzic [[Modlnica|Modlnicy]]. Konopkowie zasłynęli jako fascynaci nowinek technicznych. Za najwybitniejszego obywatela Mogilan uważa się absolwenta prawa i filozofii [[Uniwersytet Jagielloński|UJ]] Józefa Nowinę Konopkę, autora [[monografia|monografii]] ''Wieś Mogilany'' (wydanej w 1885 r. w Krakowie). Dzięki jego staraniom powstał w Mogilanach urząd pocztowy, odnowiono jarmarki, natomiasta on sam wspomógł tutejszemiejscowe rolnictwo i spisał obyczaje ludowe, ocalając je od zapomnienia. Na jego zaproszenie od 1870 r. w mogilańskim dworze przebywał [[Oskar Kolberg]], który tuw Mogilanach, a następnie w Modlnicy pracował nad kolejnymi tomami swojego „''[[Lud (dzieło)|Ludu]]”''<ref>{{cytuj|autor=Marek Żukow-Karczewski, ''|tytuł=Oskar Kolberg w Krakowie'', „Echo Krakowa”,|czasopismo=Echo Krakowa|wydanie=109 (13170) |data=1990.}}</ref>. Józef Nowina Konopka uruchomił tu fabrykę maszyn rolniczych (działała od 1849 r. do 1873 r. – produkowano w niej m.in. pługi, młockarnie i obieraczki), których wystawy organizował w Mogilanach. W okresie międzywojennym jeden z Konopków prowadził w Mogilanach wzorcowe gospodarstwo rolne, w którym odbywały się praktyki studentów [[Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie|Akademii Rolniczej w Krakowie]]. W rękach rodziny Konopków Mogilany pozostawały do wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] (1939 r.).
W 1849 r. Józef Nowina Konopka uruchomił fabrykę maszyn rolniczych (działała do 1873 r. – produkowano w niej m.in. pługi, młockarnie i obieraczki), których wystawy organizował w Mogilanach. W okresie międzywojennym jeden z Konopków prowadził w Mogilanach wzorcowe gospodarstwo rolne, w którym odbywały się praktyki studentów [[Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie|Akademii Rolniczej w Krakowie]]. W rękach rodziny Konopków Mogilany pozostawały do wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] (1939 r.).
Zaraz na początku wojny Niemcy wywieźli mieszkańców pochodzenia żydowskiego – żaden z wywiezionych już nie powrócił. W czasie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji niemieckiej]] dwór mogilański przeszedł w bezpośredni zarząd hitlerowskiego starosty powiatu krakowskiego, który urządził tu swoją rezydencję. Na terenie Mogilan działała w konspiracji komórka [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]]. ▼
▲Zaraz naNa początku wojny Niemcy wywieźli mieszkańców pochodzenia żydowskiego – żaden z wywiezionych już nie powrócił. W czasie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji niemieckiej]] dwór mogilański przeszedł w bezpośredni zarząd hitlerowskiego starosty powiatu krakowskiego, który urządził tuw nim swoją rezydencję. Na terenie Mogilan działała w konspiracji komórka [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]].
Po wojnie ziemia dworska została rozparcelowana między chłopów a dwór Konopków przeszedł na własność państwa.
* w 1424 r. przez Mogilany przejeżdżał [[Władysław II Jagiełło|Władysław Jagiełło]], podążający na spotkanie z [[Zygmunt Luksemburski|Zygmuntem Luksemburskim]], [[władcy Niemiec|królem niemieckim]], przybywającym do [[Kraków|Krakowa]] na [[koronacja|koronację]] czwartej żony Jagiełły, [[Zofia Holszańska|Zofii Holszańskiej]],
* w 1558 r. [[Mikołaj Rej]] napisał w pałacu mogilańskim ''Żywot człowieka poczciwego'', a [[Maciej Wirzbięta]] wydrukował to wybitne dzieło w pałacowej drukarni,
* podczas „potopu[[potop szwedzkiego”szwedzki|potopu szwedzkiego]], 30 września 1655 r., okoliczni chłopi napadli na wracające z wyprawy na [[Lanckorona|Lanckoronę]] wojska szwedzkie, poległych Szwedów grzebiąc prawdopodobnie na terenie parku dworskiego (Szwedzi rozgromili chłopów, a w ramach odwetu powrócili tu miesiąc później – 30 października 1655 r. doszło do pacyfikacji Mogilan i wymordowania wielu mieszkańców),
* w 1803 r. prawdopodobnie działała w Mogilanach kopalnia (rud metali?) z [[Szyb (górnictwo)|szybem]] o nazwie „Tekla”,
* początkiem XIX w. [[Cesarstwo Austrii|Austriacy]] poprowadzili przez szczyt mogilańskiego wzgórza rządowy gościniec na miejscu starego traktu handlowego z Polski na Węgry, przy którym wystawili zajazd ([[karczma|austerię]]) oraz karczmę cłową (znajdowała się tutam granica z [[Wolne Miasto Kraków|Rzecząpospolitą Krakowską]]{{fakt}}) i pocztę (część materiałów budowlanych pochodziła z rozbiórki starego drewnianego pałacu Wawrzyńca Spytka Jordana),
* w 1813 r. przez Mogilany na czele swych wojsk przejeżdżał tędy książę [[Józef Poniatowski]] udający się na [[bitwa pod Lipskiem|bitwę pod Lipskiem („Bitwa Narodów”)]],
* w mogilańskim wykazie podatkowym z 1867 r. figuruje mogilański rzemieślnik, kowal Sebastian Rydz, dziadek marszałka [[Edward Śmigły-Rydz|Edwarda Rydza-Śmigłego]],
* w 1887 r. założono w Mogilanach Ochotniczą Straż Pożarną. Założycielami byli: jej pierwszy naczelnik Józef Grabowski, miejscowy proboszcz i dziedzic<ref>[http{{cytuj|url=https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=164094&from|tytuł=publication Mogilany] |czasopismo=[[Nowa Reforma]] |data=1888 nr |wydanie=1 |s. =3}}</ref>.
* w 1902 r. w Mogilanach założono Spółkę Oszczędnościową, która w 1924 r. zmieniła nazwę na [[Kasa Stefczyka|Kasę Stefczyka]], w 1951 r. została przekształcona w Gminną Kasę Spółdzielczą, a w 1969 r. w istniejący do dziś Bank Spółdzielczy,
* w 1909 r. miał tu miejsce pierwszy rajd samochodowy w Małopolsce (start w [[Borek Fałęcki|Borku Fałęckim]], meta przy kościele w Mogilanach), zorganizowany przez krakowskiego właściciela warsztatu samochodowego, [[Emil Rudawski|Emila Rudawskiego]],
* w przededniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]], w lutym 1914 r., odbyły się w Mogilanach manewry oddziałów strzeleckich [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]],
* 26 października 1928 r. Mogilany odwiedził prezydent Rzeczypospolitej, [[Ignacy Mościcki]], uroczyście witany przez mieszkańców pod kościołem,
* corocznie odbywa się Majówka w Mogilańskim Dworze, na scenie której występowali artyści tacy jak [[Justyna Steczkowska]], [[Andrzej Rybiński]], [[Marcin Daniec]], [[Zbigniew Wodecki]], [[Halina Frąckowiak]], [[Cezary Pazura]] i zespół [[Brathanki]],
* w maju 2006 r. przez Mogilany przejeżdżał papież [[Benedykt XVI]] podążając do [[Kalwaria Zebrzydowska|Kalwarii Zebrzydowskiej]] i [[Wadowice|Wadowic]] by odprawić mszę świętą w ramach pielgrzymki do Polski,
* w 2009 r. [[Kardynał]] [[Franciszek Macharski]] koncelebrował mszę świętą w kościele mogilańskim z okazji zjazdu rodziny [[Andrzej Zoll|prof. Zolla]], który posiadama posiadłość w [[Konary (województwo małopolskie)|Konarach]]<ref>Marek Bartosik, ''[http://www.gazetakrakowska.pl/stronaglowna/8903,profesor-zoll-zmienil-kamienice-na-winnice,id,t.html Profesor Zoll zmienił kamienicę na winnicę]'', [[Gazeta Krakowska]] (wyd. elektroniczne) 2008-06-21, dostęp dnia 2010-11-30.</ref>.
== Obiekty ==
* ośrodek zdrowia, całodobowa opieka medyczna w ramach umowy z NFZ (od 1 stycznia 2002 r.), karetka obsadzona przez podstawowy zespół ratownictwa medycznego z Krakowskiego Pogotowia Ratunkowego (działająca od 1 stycznia 2008 r.),
* Policja – punkt przyjęć obywateli (rejon działania komisariatu policji w [[Świątniki Górne|Świątnikach Górnych]]),
* [[rezerwat przyrody „Cieszynianka”]] chroniący najdalej na wschód wysunięte stanowisko [[cieszynianka wiosenna|cieszynianki wiosennej]] – rośliny będącej pod [[Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce|ścisłą ochroną]] a kwitnącej tu pod koniec marca i początkiem kwietnia. Rezerwat powstał w 1969 r.
== Zabytki ==
=== Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja Apostoła ===
{{osobny artykuł|Parafia św. Bartłomieja Apostoła w Mogilanach}}
Obiekt sakralny z XVII w., rozbudowany w 1929 r. (kościół XVII-wieczny stał się wtedy [[Nawa główna|nawą główną]]) oraz przebudowany w 1975 r. (wystrój obecnego wnętrza jest [[Barok|późnobarokowy]] i [[rokoko]]wy). W 1604 r. ówczesny właściciel Mogilan, Mikołaj Borek z Trzcińca, rozpoczął budowę świątyni murowanej, krytej gontem, której [[Poświęcenie kościoła|konsekracji]] dokonał w 1608 r. [[Biskup sufragan|sufragan krakowski]], Paweł Dąbski. Skarbem tej świątyni jest późnobarokowy ołtarz główny (dawniej boczny) w kształcie serca, będący unikatem w skali europejskiej. Ołtarz zawiera pochodzące z dawnego ołtarza głównego późnogotyckie figury Matki Boskiej Bolesnej oraz św. Jana. Interesująca jest również oryginalna barokowa kaplica boczna, a także kamienna [[chrzcielnica]] (ok. 1610 r.), do okresu późnego baroku należy [[Ambona (architektura)|ambona]] z drugiego ćwierćwiecza XVIII w. Przy kościele znajduje się wolnostojąca [[dzwonnica]] z trzema dzwonami, wybudowana w 1850 r. Najmniejszy z dzwonów, niestety pęknięty, ufundował Mikołaj Borek w 1617 r. – na dzwonie tym umieszczono napis: ''opus„opus Francisci Legustini MDCXVII Zacharias Plebanus MogilansisMogilansis”''. Kościół został wpisany do [[Rejestr zabytków|rejestru zabytków]] [[zabytek|nieruchomych]] województwa małopolskiego<ref name="zabytek|-małopolskie">{{zabytek|małopolskie}}</ref>.
=== Zespół dworsko-parkowy ===
{{osobny artykuł|Zespół dworski w Mogilanach}}
Dwór późnoklasycystyczny, murowany, prostokątny, z [[portyk]]ami [[Arkada|arkadowymi]] od zajazdu i od ogrodu, zwieńczonymi trójkątnym [[Przyczółek|przyczółkiem]].
Wzniesiony został pod koniec XVIII w. z inicjatywy Heleny Apolonii Massalskiej (wykorzystano do jego budowy część materiałów budowlanych z rozbiórki pałacu Spytka Jordana). Zakupiony przez Konopków wraz z dobrami mogilańskimi w 1802 r., pozostawał własnością ich rodu do 1939 r. Przebudowany około 1840 r., rozbudowany o północną część początkiem XX w. Po II wojnie światowej uległ stopniowej dewastacji, wyremontowany w 1967 r. po przekazaniu go Polskiej Akademii Nauk, która przeznaczyła go na ośrodek konferencyjny.
Dwór położony jest w parku o [[renesans]]owym rodowodzie, jednak większość drzew pochodzi z końca XIX w. – [[szpaler]]y [[grab]]owe, czy będący osobliwością owocujący [[kasztan jadalny]]. Dwór oraz park został wpisany do [[Rejestr zabytków|rejestru zabytków]] [[zabytek|nieruchomych]] województwa małopolskiego<ref name="{{r|zabytek|-małopolskie"/>}}.
=== Kapliczki przydrożne ===
=== Stara szkoła ===
Budynek wybudowany z inicjatywy ówczesnego proboszcza Walentego Piotrowskiego i przyszłego kierownika szkoły Józefa Piotrowskiego w 1905 r., rozbudowywany przez kolejne 4 lata, podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] pełnił funkcję szpitala wojskowego. Obecnie mieści się w nim przedszkole samorządowe.
== Miejscowości partnerskie ==
* {{szlak|czarny}} Mogilany – [[Chorowice]] – [[Siepraw (wieś)|Siepraw]]
* {{szlak|niebieski}} [[Skawina]] – Chorowice – [[Kulerzów]] – Las Bronaczowa – [[Krzywaczka]] – [[Sułkowice]]
* [[Mogilany (gmina)|Gmina Mogilany]] ▼* [[Gminny Ośrodek Kultury w Mogilanach]] ▼* [[Spytek Wawrzyniec Jordan (1518–1568)|Spytek Jordan]] ▼* [[Rezerwat przyrody „Cieszynianka”]] ▼* [[Parafia św. Bartłomieja Apostoła w Mogilanach]] ▼
== Przypisy ==
<ref name = "teryt">{{cytuj stronę| url = http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=*&level=miejscSkl&wojewodztwo=392&powiat=7593&gmina=6721&miejscowosc=25294&advanced=true|tytuł=TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju)|opublikowany=Główny Urząd Statystyczny|data dostępu=18.11.2015}}</ref>
<ref name="poczta">{{cytuj stronę | url = http://www.poczta-polska.pl/hermes/uploads/2013/02/spispna.pdf?84cd58 | tytuł = Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych | opublikowany = Poczta Polska S.A. | data = styczeń 2013 | strony = według wyboru | data dostępu = 2014–03–09}}</ref>
}}
▲* [[Mogilany (gmina)|Gmina Mogilany]]
▲* [[Gminny Ośrodek Kultury w Mogilanach]]
▲* [[Spytek Wawrzyniec Jordan (1518–1568)|Spytek Jordan]]
▲* [[Rezerwat przyrody „Cieszynianka”]]
▲* [[Parafia św. Bartłomieja Apostoła w Mogilanach]]
== Bibliografia ==
* Tadeusz Galarowski ''Mogilany – zarys monograficzny'', PAN Kraków – Nauka Dla Wszystkich nr 270, Ossolineum 1976 (historia, turystyka).
* Józef Sternalski ''Mogilany dawniej i dziś'', Kroniki„Kroniki MogilańskieMogilańskie” nr 1, 1986 r., MBP Kraków-PMP nr 52/86 (historia, zabytki).
* Mariusz Wollny ''Mogilany – dzieje i kultura'', 2000 r. (historia, zabytki).
* Ewa Tumiałojć ''Okolice Krakowa – mapa turystyczna'', [[Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych|PPWK]] Wrocław, 1995, nr katal. 30-134-01 (turystyka).
* Jan Samek ''Zabytki sztuki sakralnej w Mogilanach'', Kroniki„Kroniki MogilańskieMogilańskie” nr 2, 1987 r., 79/87
{{Gmina Mogilany}}
| 