Gniezno (stacja kolejowa): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
red. (-wodolejstwo), + źródła (nieudolne ich umieszczenie i sformatowanie nie powinno być przyczyną usunięcia)
Linia 39:
[[Plik:WK15 Gniezno (5) Lichen99.jpg|thumb|Wnętrze odremontowanego dworca]]
 
Historia stacji kolejowej w Gnieźnie rozpoczyna się 30 listopada 1867 roku, kiedy w konsekwencji nasilonych starań podpisano umowę na budowę kolei z Poznania przez Gniezno i [[Inowrocław]] do Torunia z odgałęźnieniem do Bydgoszczy. StacjaPierwsze kolejowaprace ziemne wykonano we wrześniu 1868 roku w Gnieźnierejonie mimoobecnej stacji znajdowałakolejowej sięw na[[Trzemeszno|Trzemesznie]]. 4Stacja miejscukolejowa w Gnieźnie, będąca czwartą w drodze z Poznania, stanowiłaod jednąsamego zpoczątku najważniejszychtraktowana pobyła drodzejako dojedna Bydgoszczyz czynajważniejszych Toruniana stacji.linii Tylko- onaobok wraz ze stacjąstacji w Poznaniu, [[Pobiedziska]]ch, Inowrocławiu, a następnie w Bydgoszczy posiadałatylko oprócztu dworcazlokalizowano magazyn towarowy, [[Lokomotywownia|lokomotywownię]], i stację wodną oraz budynek mieszkalny. Po podjęciu decyzji rozpoczęto badania terenowy, które umożliwiły optymalną budowę trasy. Pierwsze wykopy odnotowane zostały we wrześniu 1868 roku w rejonie obecnej stacji kolejowej w [[Trzemeszno|Trzemesznie]].
 
Po czteroletniej budowie, liniidnia 26 maja 1872 roku dokonano uroczystego otwarcia stacji, kiedy to przeza nową linięlinią przejechał pierwszy pociąg. PierwsząRegularny linięruch osobowąosobowy zainaugurowano jednak dopiero 1 lipca 1873 roku. Budowę drugiej linii kolejowej mającej połączyć Gniezno z [[Oleśnica|Oleśnicą]] zatwierdzono 17 czerwca 1872 roku, którą uroczyściea otwarto uroczyście 30 czerwca 1875 roku.
 
Stacja kolejowa Gniezno zlokalizowana została na 50. kilometrze linii z Poznania do Torunia, po południowej stronie miasta Gniezna, na jego ówczesnych przedmieściach. Najważniejszym budynkiem całej stacji stał się potężny gmach dworca kolejowego, oprócz którego wzniesiono także magazyn towarowy, lokomotywownię[[Parowozownia|parowozownię]] (wielokrotnie przebudowywaną, któraw obecniewyniku stała się [[Parowozownia|parowozownią]]czego zpowstała największąnajwiększa w Europie 24-stanowiskowąstanowiskowa saląhala wachlarzowąwachlarzowa), [[Wieża ciśnień|stację wodną]] oraz budynek mieszkalny dla urzędników ([[Parowozownia Gniezno]]).
 
W latach 1908–1911 w wyniku licznych przeobrażeń zarówno pod koniec XIX i na początku XX w. rozbudowano zaplecze techniczno-eksploatacyjno-ruchowe stacji. WprowadzonoDzięki elektrykędoprowadzeniu dzięki którejelektryczności zainstalowano na stacji [[dźwig węglowy]], a ponadto zbudowano perony wraz z tunelem.
 
Wraz z wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] nad Gnieznem dokonywały się [[Nalot (wojskowość)|naloty]]. Już 4 września zniszczono [[koszary]] wojskowe, a w następnych dniach linie kolejowe. 6 września w wyniku bombardowania zniszczona została obecnastacja, parowozownia oraz kilka [[Lokomotywa parowa|parowozów]]. WJeszcze w okresie wojny dokonano ich odbudowy - w 1940 roku w wyniku obrad specjalnej komisji zatwierdzono plan „Otto”, który miał na celu odbudowę oraz przebudowę linii kolejowych, modernizację i rozbudowę stacji kolejowych oraz - w przypadku Gniezna - modernizację i rozbudowę [[Parowozownia|parowozowni]]. Dzięki programowi „Otto” oprócz rozbudowy i modernizacji linii kolejowych oraz parowozowni dokonano budowy kładek drogowych, instalacji telekomunikacyjnych, przebudowy i elektryfikacji domów kolejowych, noclegowni, [[Wagonownia|wagonowni]].
 
Jednak sam program „Otto”Ponadto, w Gnieźnieramach nieprogramu zakończył się na ww. zadaniach. W Gnieźnie„Otto”, w celu odciążenia stacji w Poznaniu postanowiono rozbudować dworzec towarowy w Gnieźnie.
 
W ramach prowadzonychlatach 1967–1968 dowybudowano końcanowy latdworzec 80.kolejowy XXwraz wz peronami. modernizacji wW latach 1967–19682012–2014 całkowitej dokonanoprzebudowie budowypoddano nowegobudynek dworca kolejowegoi wrazprzyległe zdo peronami.niego Wtereny latach(zainstalowano 2012–2014monitoring dokonanoi całkowitejklimatyzację, modernizacjizmodernizowano im.in. przebudowywiaty obecnegoperonowe, budynkua dworcaw imiejsce terenówtoalet wybudowano parking), przystosowując je do niegopotrzeb przyległychniepełnosprawnych, a w 2021 zmodernizowano plac przed dworcem, gdzie wniesiono w ramach Zintegrowanego Centrum Przesiadkowego wzniesiono sześć [[Wiata|wiat]] autobusowych w ramach Zintegrowanego Centrum Przesiadkowego<ref>MARK, ''Fundusze europejskie dla Wielkopolski na skróty'', w: ''Monitor Wielkopolski'', 9/2021, s. 15, ISSN 1642-0918</ref>.
 
Dworzec znajduje się w centrum miasta Gniezna, w dzielnicy Stare Miasto. Dojechać do dworca można autobusami linii: 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 17, C MPK Gniezno. Z dworca tymi liniami dojedziemy na Winiary, Wierzbiczany, Grunwald, do centrum, na Pustachowę, ul. Poznańską czy Witkowską i Wrzesińską, a nawet do miejscowości: Cielimowo (C), Piekary, Żerniki, Obora (12), Pyszczyn (11), Pyszczynek (10)..
 
== Perony ==
== Ważne przebudowy i remonty ==
* Peron 1a – peron czołowy, jednokrawędziowy, nieużywany w ruchu liniowym. Do połowy lat 90. XX wieku obsługiwał połączenia osobowe z Gniezna w Sławy Wielkopolskiej linią kolejową nr 377 (przez odcinek linii kolejowej 281 i stację [[Gniezno Winiary]]).
Pierwotny budynek stacji otwarto 26 maja 1872. W latach 1908–1911 rozbudowano zaplecze stacji i perony. W wyniku działań wojennych 6 września 1939 roku została zniszczona, a następnie odbudowywana (plan„Otto”). W latach 1967–68 dokonano budowy nowego dworca kolejowego wraz z peronami. W roku 2014 przebudowę i modernizacje budynku dworca zakończono. Wstępny remont rozpoczął się w sierpniu 2012 roku. Zmianie uległo: całkowicie przebudowano budynek dworca. Wyremontowane zostały zadaszenia peronów. Budynek przystosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych.
* Peron 1 – peron jednokrawędziowy, przylegający bezpośrednio do budynku stacji, używany w ruchu liniowym. Aktualnie obsługuje pociągi regionalne rozpoczynające w Gnieźnie kurs w kierunku Poznania. Do początku XXI wieku obsługiwał połączenia osobowe na linii kolejowej 281 w kierunku Nakła nad Notecią.
* Peron 2 – peron wyspowy, dwukrawędziowy, położony między torami 1 i 2, używany w ruchu liniowym. Obsługuje wszystkie połączenia przebiegające przez stację Gniezno (regionalne i dalekobieżne) na linii kolejowej 353 z Wrocławia i Poznania w kierunku Bydgoszczy, Gdyni i Torunia oraz Olsztyna.
* Peron 3 – peron wyspowy, dwukrawędziowy, położony między torami 7 i 9, używany w ruchu liniowym. Aktualnie obsługuje pociągi regionalne kończące kurs na stacji Gniezno, oraz jadące w kierunku Jarocina.
 
== Zobacz też ==
Linia 65 ⟶ 68:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* Mirona Urbaniak ''Zabytkowa stacja kolejowa Gniezno''
* Tomasz Tomkowiak ''Tajemnice Gniezna''.
 
== Linki zewnętrzne ==