Wikipedia

Wolna licencja: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
PBbot (dyskusja | edycje)
Boty
339 420 edycji
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}}
Koszko (dyskusja | edycje)
10 edycji
"otwarta" i "wolna" jako synonimy
Linia 1:
'''Wolna licencja''' – [[umowa]] licencyjna z mechanizmem [[copyleft]], w której wszyscy dostają szereg wolności związanych z podmiotem licencji. Bardziej liberalną wersją wolnej licencji jest [[licencja otwarta]].
 
== Definicja ==
Linia 13:
* Wolność do rozpowszechniania kopii, pomocy innym ludziom (wolność 2).
* Wolność do udoskonalania programu i publicznego rozpowszechniania własnych ulepszeń, dzięki czemu może z nich skorzystać cała społeczność (wolność 3). Warunkiem koniecznym jest tu dostęp do kodu źródłowego.
Te same wolności spełnia otwarta licencja.
 
=== Różnice między wolną, a otwartą licencją ===
Różnice między wolną, a otwartą licencją sprowadzają się do różnych mechanizmów rozpowszechniania. Użytkownik wolnej licencji nie może udostępnić dzieła (ani jego zmodyfikowanej wersji) na innej licencji niż wolna. Z jednej strony taki mechanizm lekko ogranicza możliwości redystrybucji. Z drugiej pilnuje aby każdy miał dostęp do wszystkich wersji dzieła. Otwarta licencja zezwala na redystrybucję dzieła na dowolnej licencji. Działa to podobnie do [[Domena publiczna|domeny publicznej]], lecz otwarta licencja zachowuje prawa własności autora.
 
Wolna licencja skupia się na pierwszych dwóch wolnościach, otwarta na dwóch ostatnich. Liberalność otwartej licencji polega na braku mechanizmu [[copyleft]].
 
=== Podmiot licencji ===
W przeciwieństwie do licencji o charakterze zamkniętymwłasnościowym, która udzielana jest określonemu podmiotowi, licencja wolna jest zazwyczaj (ichoć otwarta)nie jest to reguła) udzielana wszystkim zainteresowanym tym utworem. Dysponent majątkowych praw autorskich przez taką licencję składa deklarację gotowości udostępnienia swojego utworu na określonych warunkach.
 
== Historia powstawania ==
Linia 29 ⟶ 23:
W 1988 roku pojawiła się inicjatywa [[Free Software Foundation]] zastąpienia Emacs General Public License pierwszą wersją [[GNU General Public License]]. Zapowiedzieli to w czerwcowym komunikacie:<blockquote>Licencja GNU General Public License daje nam wszystkie wolności, o które tak walczymy i zabrania zabieraniu tych wolności komukolwiek w przyszłości. (Treść licencji to kilka stron dość skomplikowanych przepisów, ułożonych przez naszych prawników by licencja miała prawną moc.) Kopia całej licencji jest załączona do kodu źródłowego GNU i do jego dokumentacji...<ref>{{Cytuj |autor = Free Software Foundation (Fundacja Wolnego Oprogramowania) |tytuł = Komunikat nr 5 |data = Czerwiec 1988 |opublikowany = www.gnu.org |url = https://www.gnu.org/bulletins/bull5.html |język = en}}</ref></blockquote>Na początku 1989 roku wydali projekt GNU wraz z nową licencją.
 
PierwsząJedną otwartąz licencjąpierwszych wolnych licencji bez klauzuli [[copyleft]] była wydana w 1989 roku [[licencja BSD]]. Została dołączona do systemu operacyjnego BSD w wydaniu ''Networking Release 1 (Net/1)'', który ciągle zawierał kawałki kodu będące własnością AT&T. W ciągu 18 miesięcy udało się zastąpić kod AT&T własnym kodem. Skutkiem było wydanie ''Networking Release 2 (Net/2).'' Ponieważ system BSD był otwartydostępny na łagodnych warunkach, niewielkie fragmenty jego kodu odpowiedzialne za obsługę sieci zostały użyte wwe własnościowym systemie Microsoft Windows 2000. PonieważObecnie kodnajczęściej licencjiwybieraną nieprzez jesttwórców odlicencją dłuższegooprogramowania czasubez uaktualniany,klauzuli większośćcopyleft twórcówjest otwartego oprogramowania wybiera licencjęlicencja MIT/Expat (X11).
 
Utworzona w 2001 roku fundacja [[Creative Commons]] za swój cel postawiła sobie stworzenie łatwych w użyciu i dostępnych licencji. Chcieli uprościć proces dzielenia się swoim dziełem ze społecznością. W 2002 roku wydali pierwsze licencje inspirowane [[GNU General Public License]]. Już w 2003 roku ponad milion treści było pod opieką [[Creative Commons]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Historia Creative Commons |data = |data dostępu = 2018-02-12 |url = https://creativecommons.org/about/history/ |język = en-US |archiwum = https://web.archive.org/web/20091103232523/http://creativecommons.org/about/history |zarchiwizowano = 2009-11-03 }}</ref>, a ich liczba rośnie z roku na rok. Od 2005 roku fundacja wspiera także projekty naukowe. W 2014 roku Creative Commons ogłosiło, że istnieje w internecie ponad 9 miliardów utworów zawierających odnośnik do licencji<ref>{{Cytuj |tytuł = State of the Commons |data = 2018-01-29 |data dostępu = 2018-02-12 |wydawca = Creative Commons |url = https://github.com/creativecommons/stateofthe |język = en}}</ref>.
Linia 37 ⟶ 31:
 
=== Oprogramowanie ===
Wolne i(przez otwarteniektórych nazywane otwartymi) licencje swoje oryginalne zastosowanie miały w rozpowszechnianiu wolnego oprogramowania m.in. : [[Projekt GNU]], [[Linux (jądro)|Linux (Jądro)]], [[LibreOffice|Libre Office]], [[Firefox]], itd. Taka licencja wspierała dynamiczny rozwój tego oprogramowania, ponieważ każdy miał możliwość wprowadzenia własnych zmian do źródła programu. Kolejną rzeczą było udostępnienie swoich zmian. Zgodnie ze statystykami wydania ''jądra linux 4.13'' ponad 1600 programistów udostępniło swoje zmiany, a najbardziej zaangażowany podzielił się ponad 250 poprawkami<ref>{{Cytuj |autor = Jonathan Corbet |tytuł = Development statistics for the 4.13 kernel [LWN.net] |data = 24.08.2017 |data dostępu = 2018-02-12 |opublikowany = lwn.net |url = https://lwn.net/Articles/731794/}}</ref>.
 
=== Inna Twórczość ===
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wolna_licencja”