Ludwik XIV: Różnice pomiędzy wersjami

{{Dopracować|źródła=2014-09}}sprzymierzonych, aby ci zgodzili się zawrzeć pokój. Ostatecznie w latach 1678–1679 Ludwik XIV w [[Nijmegen]] zawarł osobne traktaty pokojowe z Holandią, Hiszpanią i cesarzem Leopoldem I. Na ich mocy zyskiwał hiszpańskie Franche-Comté i liczne fortece w południowych Niderlandach (m.in. [[Cambrai]], [[Ieper|Ypres]], [[Valenciennes]], Saint-Omer, Aire, Maubeuge, Cassel, Condé i Bouchain), a także należący do Habsburgów austriackich [[Fryburg Bryzgowijski]]. W zamian uznał jednak stratę Philippsburga na rzecz cesarza, a Hiszpanii zwrócił część najdalej wysuniętych na północ fortec zagarniętych w wyniku wojny dewolucyjnej (m.in. Charleroi, Courtrai i Audenarde); musiał też ewakuować Gandawę i Maastricht. Miał również oddać następcy Karola IV Lotaryńskiego, [[Karol V Leopold|Karolowi V]] księstwo Lotaryngii, ale bez [[Nancy]], [[Longwy]] i prowadzących przez księstwo traktów komunikacyjnych. Karol V nie zgodził się jednak na objęcie we władanie tak okrojonego księstwa, co Ludwik XIV wykorzystał, by wbrew postanowieniom traktatów pokojowych zatrzymać Lotaryngię pod swoją kontrolą. Ludwik XIV wycofał też swoje poparcie dla sycylijskich powstańców z Mesyny, co umożliwiło Hiszpanom odzyskanie kontroli nad miastem. W 1679 Ludwik XIV zmusił [[Dania|Danię]] i Brandenburgię do zawarcia pokoju ze Szwecją i do zwrotu Karolowi XI wszystkich terytoriów zagarniętych w toku wojny (m.in. okupowanego przez Brandenburczyków [[Pomorze Szwedzkie|Pomorza Szwedzkiego]]).

 

W 1689 Wilhelm Orański jako król Anglii i ''stadhouder'' Holandii formalnie przystąpił do wojny przeciwko Ludwikowi XIV. Do 1690 do wojny z Francją przystąpiły jeszcze Hiszpania i [[Sabaudia]]. Jedynymi sprzymierzeńcami Ludwika XIV w tej wojnie byli [[Irlandia|irlandzcy]] i [[Szkocja|szkoccy]] (z [[Highlands (Szkocja)|Highlands]]) powstańcy, występujący w obronie praw Jakuba II a przeciwko Wilhelmowi Orańskiemu. Jednak [[Wojna irlandzka|wojna w Irlandii]] w wyniku klęsk stronników Jakuba II w bitwach [[Bitwa nad Boyne|nad Boyne]] i [[Bitwa pod Aughrim|pod Aughrim]] zakończyła się zwycięstwem Wilhelma Orańskiego, który podporządkował sobie Irlandię, a Jakub II musiał emigrować do Francji. Także stronnicy Jakuba w Szkocji zostali ostatecznie pokonani w pierwszych latach wojny, w bitwie pod Cromdale w 1690. W 1692 flota angielsko-holenderska pokonała flotę francuską w [[Bitwy pod Barfleur i La Hougue|bitwie pod La Hogue]], ostatecznie uniemożliwiając Ludwikowi XIV jakiekolwiek próby inwazji na Wyspy Brytyjskie w celu przywrócenia Jakuba II na tron angielski. Więcej sukcesów odniosła Francja w wojnie w kontynentalnej Europie. W 1689 wojska francuskie ewakuowały okupowane tereny w Palatynacie, przy okazji pustosząc je, aby uniemożliwić armiom koalicji wyżywienie się na tych terenach i tym samym utrudnić im ewentualny atak na Francję. W 1690 Francuzi pokonali armię koalicji w [[Bitwa pod Fleurus (1690)|bitwie pod Fleurus]], w 1691 zajęli [[Mons]], w 1692 [[Oblężenie Namur (1692)|Namur]], oraz pokonali wojska koalicji w bitwie pod [[Bitwa pod Steenkerke|Steenkerque]], a w 1693 – w [[Bitwa pod Neerwinden (1693)|bitwie pod Neerwinden]]. Jednak w 1695 koalicji antyfrancuskiej udało się odzyskać [[Namur]]. W 1696 udało się Ludwikowi XIV zawrzeć osobny pokój z Sabaudią; Ludwik oddał Sabaudii [[Pinerolo]] oraz zrzekł się prawa do utrzymywania załogi w Casale Monferrato, ale dzięki temu mógł przerzucić żołnierzy wcześniej walczących we Włoszech na front w Niderlandach Hiszpańskich. Duże sukcesy odnosili Francuzi w Katalonii, gdzie w 1697 udało im się nawet zdobyć [[Barcelona|Barcelonę]]. Działania wojenne toczyły się również w koloniach w Ameryce Północnej (patrz: [[wojna króla Wilhelma]]).