Gaz cieplarniany: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Dzięki -> Z powodu (zwrot neutralny)
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
poprawiono dane o roli pary wodnej
Linia 47:
=== Para wodna (H<sub>2</sub>O) ===
{{Osobny artykuł|Para wodna (meteorologia)|Cykl hydrologiczny}}
Głównym źródłem pary wodnej w atmosferze jest [[parowanie]] globalnego [[ocean]]u, mniejszych zbiorników wodnych ([[Morze|morza]], [[Jezioro|jeziora]]) i roślinności ([[transpiracja]]). Zawartość pary wodnej w atmosferze zależy od jej średniej temperatury: w przypadku wzrostu temperatury koncentracja pary wodnej rośnie, w przypadku ochłodzenia - spada. CzłowiekNiektórzy uważają, że człowiek nie jest w stanie trwale wpłynąć na średnią koncentrację pary wodnej w atmosferze: ewentualne niedobory zostaną szybko uzupełnione przez parowanie z ogromnego rezerwuaru, jakim jest ocean, ewentualne lokalne nadwyżki (np. związane z użyciem [[Chłodnia kominowa|chłodni kominowych]]) skończą się powstaniem zachmurzenia, opadów i wycofaniem nadmiaru pary z atmosfery<ref name=":2">{{Cytuj |autor = Popkiewicz, Marcin, Kardaś, Aleksandra., Malinowski, Szymon Piotr., Wydawnictwo Sonia Draga., GAB Doradztwo Wydawnicze Grzegorz Boguta. |tytuł = Nauka o klimacie |data = 2019 |data dostępu = 2019-02-13 |isbn = 9788381106597 |wydanie = II poprawione |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo Nieoczywiste |oclc = 1084540251}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Aleksandra Kardaś |tytuł = Mit: parowanie zrównoważy wzrost poziomu morza |data = 2017-05-31 |data dostępu = 2019-02-13 |opublikowany = naukaoklimacie.pl |url = http://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-parowanie-zrownowazy-wzrost-poziomu-morza-121}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Skeptical Science |tytuł = Mit: Para wodna jest najważniejszym gazem cieplarnianym |data = 2013-09-27 |data dostępu = 2019-02-13 |inni = Marcin Popkiewicz (tłum.) |opublikowany = naukaoklimacie.pl |url = http://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-para-wodna-jest-najwazniejszym-gazem-cieplarnianym-32?t=2}}</ref>. Bezspornym jest fakt, że podczas spalania człowiek wytwarza parę wodną podobnie jak dwutlenek węgla, a podgrzewanie ziemi i atmosfery zwiększa zawartość pary wodnej w powietrzu.
 
=== Dwutlenek węgla (CO<sub>2</sub>) ===
{{Osobny artykuł|Dwutlenek węgla w atmosferze Ziemi}}
[[Rdzeń lodowy|Badania rdzeni lodowych]] pokazują, że w ciągu ostatnich 800 000 lat (do czasu [[Rewolucja przemysłowa|rewolucji przemysłowej]]) koncentracja dwutlenku węgla w atmosferze wahała się w granicach od 170ppm (podczas epok lodowych) do 300ppm (podczas interglacjałów)<ref name=":2" /><ref>{{Cytuj |tytuł = The Keeling Curve |data dostępu = 2019-02-13 |opublikowany = The Keeling Curve |url = http://scripps.ucsd.edu/programs/keelingcurve |język = en}}</ref>. Badania rdzeni antarktycznych pokazują jednak, że wzrost temperatury nie jest ściśle powiązany czasowo ze zmianami stężenia dwutlenku: przed ostatnim zlodowaceniem temperatura zaczęła spadać, a stężenie dwutlenku węgla przez kilkaset lat nadal rosło. Od roku 1750 człowiek doprowadził do znacznego zwiększenia stężenia [[Dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]] i innych gazów cieplarnianych w atmosferze<ref name="naukaoklimacie">{{Cytuj |tytuł = Mit: Nauka nie jest zgodna w temacie globalnego ocieplenia. |data dostępu = 2015-12-14 |opublikowany = naukaoklimacie.pl |url = http://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-nauka-nie-jest-zgodna-w-temacie-globalnego-ocieplenia-7}}</ref>. Według danych [[Światowa Organizacja Meteorologiczna|Światowej Organizacji Meteorologicznej]], w roku 2017 koncentracja [[Dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]] wyniosła 405,5±0,1 [[Sposoby zapisu bezwymiarowego stosunku dwóch wielkości|ppm]] (wzrost o 46% czyli ok. 127 [[Sposoby zapisu bezwymiarowego stosunku dwóch wielkości|ppm]] względem roku 1750)<ref name=":1">{{Cytuj |autor = GAW |tytuł = WMO Greenhouse Gas Bulletin (GHG Bulletin) |data = 2018 |data dostępu = 2019-02-13 |issn = 2078-0796 |wolumin = 14 |opublikowany = library.wmo.int |url = https://library.wmo.int/doc_num.php?explnum_id=5455}}</ref>.
 
==== Źródła naturalne ====
Linia 58:
Do naturalnych źródeł emisji dwutlenku węgla zalicza się między innymi<ref name=":0">{{Cytuj |autor = IPCC |rozdział = Carbon and Other Biogeochemical Cycles |tytuł = Climate Change 2013 - The Physical Science Basis |czasopismo = Cambridge Core |data = 2009 |data dostępu = 2018-09-18 |doi = 10.1017/cbo9781107415324 |url = https://www.cambridge.org/core/books/climate-change-2013-the-physical-science-basis/BE9453E500DEF3640B383BADDC332C3E |język = en}}</ref>:
* zbiorniki wodne (uwalnianie rozpuszczonego w niej CO<sub>2</sub>),
* aktywność biologiczną [[Flora|flory]] i [[Fauna|fauny]] (oddychanie i procesy rozkładu - w tym rekcje chemiczne w glebie i torfowiskach),
* aktywność wulkaniczną – emisje gazów. Wielkości emisji gazów wulkanicznych różnią się znacznie w czasie{{r|sciencemag}}.