Bombardowanie Guerniki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Poprawa linkowań i typografii |
Z niewiadomych przyczyn usunięto fragmenty opatrzone źródłami, najwyraźniej na podstawie czyjegoś widzimisię. Znacznik: Wycofane |
||
Linia 45:
== Konsekwencje ==
Nigdy nie ogłoszono oficjalnej liczby zabitych. Tuż po nalocie korespondent brytyjskiego dziennika „[[The Times]]”, [[George Steer]] napisał artykuł, w którym zawarł informację o tym, iż niemieckie samoloty z rozmysłem zaatakowały bezbronne miasto, podał też liczbę ofiar – 1664 osoby<ref group=uwaga>Herbert R. Southworth w swojej książce Guernica! Guernica! podał informację, iż Steer napisał swój artykuł w pokoju hotelowym w [[Bilbao]], jeszcze przed przybyciem na miejsce zdarzenia. Zdaniem autora dziennikarz miał prowadzić kampanię propagandową, w której pomagał mu niemiecki komunista, [[Willi Münzenberg]].</ref> Władze Republiki podawały liczbę 3000 ofiar. Zachowane dokumenty ze szpitali mówią o 120 zabitych i 30 rannych w dniach 26–29 kwietnia<ref>Barton S., ''Historia Hiszpanii'', tłum. Agnieszka Mścichowska i Marcin Mścichowski, Książka i Wiedza, Warszawa 2011, s. 281.</ref><ref>{{Cytuj książkę |autor = T. Nowakowski M. Skotnicki |tytuł = Legion Condor. Hiszpańska wojna Hitlera |wydawca = Instytut Wydawniczy Erica |miejsce = Warszawa |data = 2011 |strony = 83 |isbn = 978-83-6232-943-4}}</ref>. Liczba ofiar śmiertelnych, szacowana jest na od 100 do 1654/1687 a rannych na ponad 800. Wydaje się jednak, iż liczba zabitych ponad półtora tysiąca jest zawyżona{{odn|Corum|2000|s=55}}{{odn|Thomas|1971|s=537}}{{odn|Beevor|2000|s=166}}{{odn|Patterson|2000|s=29}}.
W wyniku bombardowania zostało doszczętnie zburzone 70% zabudowy miasta, 20% zostało poważnie zniszczonych a 10% zostało uszkodzone umiarkowanie<ref>Moa P., ''Mity wojny domowej. Hiszpania 1936–1939'', Fronda, Warszawa 2007, s. 403.</ref>{{odn|Thomas|1971|s=537}}.
Linia 56:
== Kontrowersje ==
Przybyli na miejsce zagraniczni obserwatorzy zwrócili uwagę, że Niemcy nie byli w stanie tak pieczołowicie zniszczyć miasteczka. Guernika była złożona z czterech dzielnic, zniszczono doszczętnie trzy, ale najważniejsza dla Basków dzielnica historyczna, pozostała nietknięta. Przybyły na miejsce poseł do brytyjskiego parlamentu i pionier lotnictwa, sir Archibald James tak opisywał miejsce zdarzenia: „Spędziłem kilka godzin na bliskim badaniu sytuacji. Zweryfikowałem, że trzy czwarte miasteczka zostało systematycznie spalone do ziemi, jeśli możliwe jest spalenie solidnych hiszpańskich budynków. (...) Znaczenie tych ruin było takie: północno-zachodni kwartał miasta, gdzie znajdował się ratusz, święty dąb i katedra, był absolutnie nietknięty. Bez śladów jakichkolwiek uszkodzeń. Pozostałe trzy kwartały... były całkowicie zniszczone przez pożar”<ref>{{Cytuj książkę |autor = Herbert R. Southworth |tytuł = Guernica! Guernica! |wydawca = University of California Press |miejsce = Los Angeles |data = 1977 |strony = 261–262 |isbn = 0-520-02830-9}}</ref><ref>{{cytuj stronę |url = https://chicagotribune.newspapers.com/image/377392095/?terms=No%2BGuernica%2Braid |tytuł = No Guernica raid |autor = Wilfred A. Kernbach |opublikowany = archives.chicagotribune.com |praca = Chicago Tribune, Voice of the People |data = 1973-05-15 |język = en |data dostępu = 2017-05-08}}</ref>. W podobnym tonie wypowiadała się m.in. redakcja wileńskiego „Słowa”<ref>{{Cytuj |tytuł = Guernica spaliły czerwone hordy uciekających marksistów |s = 4 |data = 1937-04-29}}</ref>. Dało to podstawę do spekulacji, że republikanie nie tylko nie gasili pożarów, ale być może sami je rozprzestrzeniali. Do identycznych wniosków doszedł korespondent miesięcznika „[[Polska Zbrojna]]”, Wolicki<ref>{{cytuj stronę |url = http://wpolityce.pl/historia/337344-guernica-wielkie-klamstwo-lewicy |tytuł = Guernica – wielkie kłamstwo lewicy |autor = Andrzej Potocki |opublikowany = wpolityce.pl |praca = Historia |data = 2017-04-26 |język = pl |data dostępu = 2017-05-08}}</ref>.<ref group="uwaga">Gazeta Polska Zbrojna wielokrotnie wyrażała sympatię dla [[Hiszpańska wojna domowa#Nacjonaliści|koalicji Nacjonalistów hiszpańskich]] a jej korespondent opisując zniszczenie Guerniki wiernie przytoczył wersję Nacjonalistów – {{Cytuj |autor = *[[Marek Jan Chodakiewicz]] |tytuł = Affinity and Revulsion: Poland Reacts to the Spanish Right, 1936-1939 (And Beyond) |s = 57 |url = https://www.iwp.edu/wp-content/uploads/2019/05/20101028_ESPANA.pdf}}</ref>. Korespondent dziennika „[[Polska Zbrojna]]”, Wolicki{{Doprecyzuj|doprecyzuj!|data=2022-02}}, twierdził, że takie zniszczenie miasta nie mogło być efektem bombardowania, ponieważ jedna z czterech dzielnic miasta pozostała nietknięta:
''Trzy z nich spłonęły doszczętnie, ale jedna pozostała nietknięta. Biorąc pod uwagę technikę w bombowcach z 1937 r., nie było możliwe, żeby z powietrza dokonać tak precyzyjnych zniszczeń''<ref>{{cytuj stronę |url = http://wpolityce.pl/historia/337344-guernica-wielkie-klamstwo-lewicy |tytuł = Guernica – wielkie kłamstwo lewicy |autor = Andrzej Potocki |opublikowany = wpolityce.pl |praca = Historia |data = 2017-04-26 |język = pl |data dostępu = 2017-05-08}}</ref><ref group="uwaga">Gazeta Polska Zbrojna wielokrotnie wyrażała sympatię dla [[Hiszpańska wojna domowa#Nacjonaliści|koalicji Nacjonalistów hiszpańskich]] a jej korespondent opisując zniszczenie Guerniki wiernie przytoczył wersję Nacjonalistów – {{Cytuj |autor = * [[Marek Jan Chodakiewicz]] |tytuł = Affinity and Revulsion: Poland Reacts to the Spanish Right, 1936–1939 (And Beyond) |s = 57 |url = https://www.iwp.edu/wp-content/uploads/2019/05/20101028_ESPANA.pdf}}.</ref>.
| |||