Siarka rodzima: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PBbot (dyskusja | edycje)
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}}
Drobne techniczne i red.
Linia 6:
|inne nazwy =
|skład chemiczny = S
|twardość w skali Mohsa = 1,5–25 – 2
|przełam = nierówny, muszlowy
|łupliwość = nie wykazuje
Linia 13:
|topliwość =
|właściwości mechaniczne =
|gęstość minerału = 2,0–20 – 2,1 g/cm³
|barwa = żółta w odcieniach, z domieszkami – zielonawa, czerwonawa, czarna
|rysa = biała, żółtawa
Linia 25:
|wikisłownik =
}}
'''Siarka rodzima''' – [[minerał]] z gromady pierwiastków rodzimych zawierający głównie [[siarka|siarkę]] elementarną. Należy do grupy minerałów rzadkich.
[[Plik:Siarka, Machów.jpg|thumb|240px|siarka z Machowa]]
[[Plik:Native sulfur03.jpg|thumb|240px|Siarka rodzima z gipsem krystalicznym]]
'''Siarka rodzima''' – [[minerał]] z gromady pierwiastków rodzimych zawierający głównie [[siarka|siarkę]] elementarną. Należy do grupy minerałów rzadkich.
 
{{fakt|Nazwa łacińska (''sulphur'') pochodzi od sanskr. ''sulvere'' = żywioł (w Biblii określana jest jako płonący kamień).}}
 
[[Plik:Native sulfur03.jpg|thumb|240px|Siarka rodzima z gipsem krystalicznym]]
== Właściwości ==
Zazwyczaj tworzy kryształy o [[pokrój kryształu|pokroju]] bipiramidalnym, grubotabliczkowe. Występuje w [[skupienia minerałów|skupieniach]] zbitych, ziemistych, ziarnistych, naciekowych, nerkowych. Tworzy też naskorupienia, impregnacje i [[zbliźniaczenia]]. Najładniejsze kryształy spotykane są w [[Druza (mineralogia)|druzach]] powstałych w [[kawerna]]ch i szczelinach. Jest krucha, przezroczysta. Występuje w przyrodzie w trzech odmianach poliformicznych m.in. siarka rodzima (sulfuryt), rosickyit. W temperaturze powyżej {{C|95,3 °C}} przechodzi w siarkę jednoskośną, w temperaturzea powyżej {{C|119, 3 °C}} topi się. Łatwo elektryzuje się, jest złym przewodnikiem ciepła, łatwopalna. Dobrze rozpuszcza się w [[dwusiarczek węgla|CS<sub>2</sub>dwusiarczku węgla]]. Pod względem chemicznym jest dość czysta, choć bywa zanieczyszczona związkami organicznymi oraz mechanicznymi domieszkami [[kalcyt]]u i [[gips]]u. Niekiedy zawiera domieszkę [[selen]]u (siarka selenowa).
 
[[Plik:Siarka, Machów.jpg|thumb|240px|siarkaSiarka z Machowa]]
== Występowanie ==
Powstaje wskutek [[utlenianie|utleniania]] [[siarkowodór|siarkowodoru]] lub [[redukcja (chemia)|redukcji]] [[Siarczany|siarczanów]] (głównie [[gips]]u). Niewielkie ilości siarki powstają w wyniku [[ekshalacje|ekshalacji]] wulkanicznych.
 
'''Miejsca występowania:''' [[Włochy]] – [[Sycylia]], [[Stany Zjednoczone|USA]] – [[Luizjana]], [[Teksas]], [[Meksyk]], [[Chile]], [[Rosja]]. W Polsce w okolicy [[Tarnobrzeg]]a ([[Piaseczno (województwo świętokrzyskie)|Piaseczno]], [[Machów (Tarnobrzeg)|Machów]], [[Grzybów (gmina Staszów)|Grzybów]]) i [[Lubaczów|Lubaczowa]] ([[Basznia Górna]], [[Horyniec-Zdrój]]).
 
'''W Polsce''' w okolicy [[Tarnobrzeg]]a ([[Piaseczno (województwo świętokrzyskie)|Piaseczno]], [[Machów (Tarnobrzeg)|Machów]], [[Grzybów (gmina Staszów)|Grzybów]]) i [[Lubaczów|Lubaczowa]] ([[Basznia Górna]], [[Horyniec-Zdrój]]).
 
== Zastosowanie ==
Używana w przemyśle:
* farmaceutycznym,
* chemicznym (do produkcji [[Kwas siarkowy|kwasu siarkowego]]).,
* drzewnym, i papierniczym,
* gumowym,
* środków grzybobójczych,
* nawozów sztucznych.
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj|autor=A. Bolewski|tytuł=Mineralogia szczegółowa|wydawca=Wyd. Geologiczne W-wa |miejsce=Warszawa|data=1965}}
* {{cytuj|autor=W. Schumann|tytuł=Minerały świata – O. Wyd. "|wydawca=Alma-Press" |data=2003 r.}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = http://www.pgi.gov.pl/surowce_chemiczne/siarka_ogolem.htm | tytuł = Państwowy Instytut Geologiczny – Siarka rodzima | opublikowany =Państwowy pgi.gov.plInstytut Geologiczny| archiwum = https://web.archive.org/web/20091114131359/http://www.pgi.gov.pl/surowce_chemiczne/siarka_ogolem.htm | zarchiwizowano = 2009-11-14}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}