Ewa Lipska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Poprawiono błąd (wskazany przez autorkę)
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej Z aplikacji Android
m Uzupełnienie bibliografii, usunięcie drobnych błędów, aktualizacja biogramu - w obecności i za zgodą Ewy Lipskiej.
Linia 1:
{{Artysta infobox
|imię i nazwisko = Ewa Lipska
|imię i nazwisko org =
|pseudonim pełne imię i nazwisko org =
|grafika pseudonim = Ewa_Lipska1.jpg
|opisgrafika grafiki = E. Lipska, 2021= Ewa_Lipska1.jpg
|opis grafiki = E. Lipska, 2021
|pełne imię i nazwisko =
|alt grafiki =
|data urodzenia = 8 października 1945
|miejsce urodzenia = [[Kraków]]
|data śmierci =
|miejsce śmierci =
|narodowość = polska
|język =
|dziedzina sztuki = [[literatura piękna]]
|Alma Mater = [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie]]
|dziedzinaepoka sztuki = [[polska literatura współczesna|literatura pięknawspółczesna]]
|muzeum artysty =
|epoka = [[polska literatura współczesna|literatura współczesna]]
|muzeumważne dzieła artysty =
|ważnefaksymile dzieła =
|opis faksymile =
|opisodznaczenia faksymile = {{order|KZ|Z}} {{order|GA|S}}
|nagrody = [[Nagroda im. Andrzeja Bursy]] (1971)<br />[[Nagroda Fundacji im. Kościelskich]] (1973)<br />[[Śląski Wawrzyn Literacki]] (2002)<br />[[Nagroda Literacka Gdynia]] (2011)<br />[[Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius]] (2019)<br />[[Nagroda Literacka „Nike”]] (nominacja – 2008, 2011, 2016)
|odznaczenia = {{order|KZ|Z}} {{order|GA|S}}
|commons = Category:Ewa Lipska
|nagrody = [[Nagroda im. Andrzeja Bursy]] (1971)<br />[[Nagroda Fundacji im. Kościelskich]] (1973)<br />[[Śląski Wawrzyn Literacki]] (2002)<br />[[Nagroda Literacka Gdynia]] (2011)<br />[[Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius]] (2019)<br />[[Nagroda Literacka „Nike”]] (nominacja – 2008, 2011, 2016)
|commons wikiźródła = Category:Ewa Lipska
|wikiźródła wikicytaty = Ewa Lipska
|wikicytatywww = Ewa Lipska = http://lipska.wydawnictwoliterackie.pl/
|www = http://lipska.wydawnictwoliterackie.pl/
}}
[[Plik:Ewa Lipska4.jpg|thumb|[[Karol Maliszewski]], Ewa Lipska, VII [[Festiwal Góry Literatury]], [[Włodowice (województwo dolnośląskie)|Włodowice]], 2021]]
Linia 33 ⟶ 34:
Studiowała malarstwo w [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie]]. Od 1964 zamieszczała utwory poetyckie w „[[Życie Literackie (1951–1991)|Życiu Literackim]]” i „[[Dziennik Polski|Dzienniku Polskim]]”. Debiutowała w 1967 tomem poetyckim ''Wiersze''. Od 1968 była członkinią [[Związek Literatów Polskich|Związku Literatów Polskich]] (do czasu jego rozwiązania w 1983).
 
W latach 1970–1980 pracowała jako redaktorka działu poezji Wydawnictwa Literackiego. Na przełomie 1975/1976 przebywała na półrocznym stypendium „International Writing Program” w Iowa City w [[Stany Zjednoczone|USA]]. W 1978 została członkinią polskiego PEN Clubu. OD 2009 jest członkinią czynną Polskiej Akademii Umiejętności<ref>[https://pau.krakow.pl/Rocznik_PAU/2021/Rocznik_2021_struktura_Czlonkowie.pdf ''Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności. Rok 2021'', wyd. Kraków 2022, s. 27]</ref>. Brała udział w festiwalach poetyckich, seminariach i spotkaniach autorskich m.in. w Niemczech Austrii, Wielkiej Brytanii, Holandii, Danii, Szwecji, Kanadzie i USA.
 
W latach 1981-1983 współredagowała miesięcznik literacki "Pismo". W 1983 przebywała w [[Berlin Zachodni|Berlinie Zachodnim]] na stypendium das Kunslerprogramm des Deutscher Akademischer Austauschdienst. W 1989 została członkinią założycielką Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, odeszła z niego w sierpniu 2020 roku<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.zeszytyliterackie.pl/rezygnujemy-z-czlonkostwa-w-stowarzyszenia-pisarzy-polskich/?cli_action=1598020593.121 |tytuł = Rezygnujemy z członkostwa w Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich |autor = Janusz Anderman i inni |data = 2020-08-14 |opublikowany = „Zeszyty Literackie” |data dostępu = 2020-08-21 |archiwum = https://web.archive.org/web/20201026065052/https://www.zeszytyliterackie.pl/rezygnujemy-z-czlonkostwa-w-stowarzyszenia-pisarzy-polskich/?cli_action=1598020593.121 |zarchiwizowano = 2020-10-26}}</ref>. Od 1990 do 1992 pracowała w zespole redakcyjnym „Dekady Literackiej”. Od 1991 do 1997 pracowała w polskiej [[Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Wiedniu|ambasadzie w Wiedniu]], od 1995 kierując tamtejszym [[Instytut Polski w Wiedniu|Instytutem Polskim]]. Prowadziła gościnnie warsztaty poetyckie w [[Studium Literacko-Artystyczne|Studium Literacko-Artystycznym]] na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]]. Mieszka i pracuje w Krakowie.
 
Od 2023 roku członkini Rady Języka Polskiego przy Polskiej Akademii Nauk.
 
== Odznaczenia i nagrody ==
Linia 71 ⟶ 74:
* ''Wakacje mizantropa'', [[1993 w literaturze|1993]]
* ''Stypendyści czasu'', [[1994 w literaturze|1994]]
* ''Wspólnicy zielonego wiatraczka. Lekcja literatury z Krzysztofem Lisowskim'', [[1996 w literaturze|1996]]
* ''Ludzie dla początkujących'', [[1997 w literaturze|1997]]
* ''Życie zastępcze – Ersatzleben'', [[1998 w literaturze|1998]] (wydanie polsko-niemieckie)
Linia 89 ⟶ 92:
* ''Pogłos'', [[2010 w literaturze|2010]]
* ''Droga pani Schubert...'', [[2012 w literaturze|2012]]
* ''Miłość, droga pani Schubert...'', [[20142013 w literaturze|20142013]]
* ''Czytnik linii papilarnych'', [[2015 w literaturze|2015]]
* ''Pamięć operacyjna''<ref>{{Cytuj |tytuł = Nowy zbiór wierszy Ewy Lipskiej „Pamięć operacyjna” |data dostępu = 2018-02-05 |url = http://www.rp.pl/Literatura/309259912-Nowy-zbior-wierszy-Ewy-Lipskiej-Pamiec-operacyjna.html |język = pl}}</ref>, [[2017 w literaturze|2017]]
* ''[[Boli tylko, gdy się śmieję…]]'', [[2018 w literaturze|2018]] (wybór listów między Lipską a [[Stanisław Lem|Stanisławem Lemem]] i jego synem [[Tomasz Lem|Tomaszem]])
* ''Miłość w trybie awaryjnym'', [[2019 w literaturze|2019]]<ref>[https://www.radiokrakow.pl/audycje/kolo-kultury-literatura-i-sztuka-ksiazki/ewa-lipska-i-adam-zagajewski/ ''Ewa Lipska i Adam Zagajewski'', radiokrakow.pl, 16 maja 2019] (dostęp: 24 czerwca 2019).</ref>
* ''Droga Pani Schubert'' (płyta CD, reż. [[Józef Opalski]], czytają [[Anna Polony]] i [[Jerzy Trela]])
* Nowy wybór wierszy, [[2020 w literaturze|2020]]
* ''Kocia trzynastka czyli Skotland Yard'', 2020<ref>{{Cytuj |autor = Projekt i realizacja: www.rso.pl |tytuł = Kocia trzynastka czyli Skotland Yard |data dostępu = 2022-03-07 |opublikowany = Austeria |url = https://austeria.pl/produkt/kocia-trzynastka-czyli-skotland-yard/ |język = pl}}</ref>
* ''Wirujący ogon antylopy'', 2021<ref>{{Cytuj |autor = Projekt i realizacja: www.rso.pl |tytuł = Wirujący ogon antylopy. Sebastian Brejnak do Ewy Lipskiej, Ewa Lipska do Sebastiana Brejnaka |data dostępu = 2022-03-07 |opublikowany = Austeria |url = https://austeria.pl/produkt/wirujacy-ogon-antylopy-sebastian-brejnak-do-ewy-lipskiej-ewa-lipska-do-sebastiana-brejnaka/ |język = pl}}</ref> (razem z Sebastianem Brejnakiem)
* ''Wariacje Geldbergowskie'', [[2023 w literaturze|2023]]
* ''Wariacje Geldbergowskie'' (płyta CD, czyta [[Juliusz Chrząstowski]])
 
Wybory wierszy ukazały się w około 40 obcojęzycznych wydaniach, między innymi w języku niemieckim, angielskim, duńskim, holenderskim, czeskim, węgierskim, hebrajskim, serbskim, słowackim, hiszpańskim, katalońskim, francuskim, szwedzkim, albańskim i bułgarskim.
Linia 113 ⟶ 120:
* 1997 – Grzegorz Turnau: ''[[Tutaj jestem]]'' – tekst utworu „Ostatnie słowa”
* 2004 – Anna Szałapak, „Serca na rowerach” (cała płyta z wierszami Ewy Lipskiej)
* 2016 – Ewa Lipska, [[Zbigniew Preisner]], "Dokąd 2016"
 
Ponadto:
* 1987 – Skaldowie: „Kiedy dostaniemy klucze do mieszkania” (muz. Jacek Zieliński) – nagranie niepublikowane
 
== Upamiętnienie ==