Polska Rzeczpospolita Ludowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kemot696 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
{{przekierowanie|PRL}}
{{Państwo infobox
|nazwa_polska = Rzeczpospolita Polska (1944–1952)<br />Polska Rzeczpospolita Ludowa (1952–1989)
|nazwa_oryginalna =
|nazwa_dopełniacz = Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
|lata_istnienia = 22 lipca 1944 – 31 grudnia 1989
|flaga_obraz = Flag of Poland (1928–1980).svg
|godło_obraz = Godło PRL.svg
|lokalizacja_obraz = Poland 1956-1990.svg
|lokalizacja_obraz_opis =
|konstytucja = [[Konstytucja marcowa]] (1944–1947)<br />[[Mała Konstytucja z 1947 roku|Mała Konstytucja]] (1947–1952)<br />[[Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|Konstytucja PRL]] (1952–1989)
|język_urzędowy = [[Język polski|polski]]
|stolica = [[Warszawa]]
|ustrój_polityczny = „rola kierownicza klasy robotniczej” –[[dyktatura proletariatu]]<ref>Formalnie rola kierownicza klasy robotniczej zapisana w preambule konstytucji stalinowskiej z 1952 roku.</ref>, [[System jednopartyjny|system monopartyjny]], władza sprawowana przez [[Polska Partia Robotnicza|PPR]], następnie [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]] i ugrupowania satelickie, „[[demokracja ludowa]]”, później „[[Socjalizm realny|realny socjalizm]]”
|typ_państwa = [[państwo satelickie]] [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]<ref name="z1" />, część [[Blok wschodni|bloku wschodniego]]<ref name="z1" />, określające się jako tzw. „[[demokracja ludowa]]”<ref>{{Dziennik Ustaw|1952|33|232}}.</ref>
|głowa_państwa = [[Wojciech Jaruzelski]]
|głowa_państwa_opis = [[Lista prezydentów Polski|prezydent]] (ostatni)
|zależne_od = {{państwo|SUN|1944}} (1944-1985)
|szef_rządu = [[Tadeusz Mazowiecki]]
|szef_rządu_opis = [[Premierzy Polski|premier]] (ostatni)
|powierzchnia = 312 677<ref group="uwaga">Jest to powierzchnia terytorium Polski, czyli obszaru lądowego (łącznie z wodami śródlądowymi) – 311 904 km², obszaru morskich wód wewnętrznych – 1991 km², oraz morza terytorialnego – 8682 km². Powierzchnia administracyjna Polski – 312 685 km², która jest najczęściej podawana w różnych źródłach, to powierzchnia w granicach administracyjnych województw i poza obszarem lądowym obejmuje część morskich wód wewnętrznych (Zalew Wiślany, Zalew Szczeciński, obszary wód portów).</ref><ref>W 1970 roku, ''Historia Polski w liczbach. Ludność. Terytorium'', Warszawa 1994, s. 140.</ref>
|powierzchnia_wód =
|ludność = 37 970 155
|ludność_rok = 1989
|gęstość = 121
|utworzenie_sposób = Sposób utworzenia: [[Manifest PKWN]] – utworzenie państwa zależnego od [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]
|utworzenie_data = [[22 lipca]] [[1944]]
|od_kogo = Z centralnych terenów [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]] przejętych spod [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji niemieckiej]] przez [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]
|likwidacja_sposób = Sposób likwidacji: [[Jesień Ludów|przemiany demokratyczne]], [[rozpad ZSRR]] i [[Blok wschodni|bloku wschodniego]]
|przez_kogo = Zmiana nazwy państwa na [[Rzeczpospolita Polska]] i ustroju politycznego na [[Demokracja|demokratyczny]] przez [[Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji|Sejm]] [[Nowela grudniowa|nowelą grudniową]]
|likwidacja_data = z dniem [[31 grudnia]] [[1989]]<ref name=75-444>{{Dziennik Ustaw|1989|75|444}}.</ref>
|religia_dominująca = oficjalnie [[ateizm państwowy]]<ref>{{lang|en}} Wolak, Arthur J. 2004. ''Forced out: the fate of Polish Jewry in Communist Poland''. Tucson, Ariz: Fenestra Books. s. 104.</ref><ref>{{cytuj |url = http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Resovia_Sacra_Studia_Teologiczno_Filozoficzne_Diecezji_Rzeszowskiej/Resovia_Sacra_Studia_Teologiczno_Filozoficzne_Diecezji_Rzeszowskiej-r2000-t7/Resovia_Sacra_Studia_Teologiczno_Filozoficzne_Diecezji_Rzeszowskiej-r2000-t7-s259-270/Resovia_Sacra_Studia_Teologiczno_Filozoficzne_Diecezji_Rzeszowskiej-r2000-t7-s259-270.pdf |autor = [[Piotr Stanisz]] |tytuł = Ideologiczne podstawy polityki wyznaniowej w PRL |s = 259–270 |data = 2000 |wydawca = bazhum.muzhp.pl}}</ref>, ''de facto'' [[katolicyzm]]
|waluta_nazwa = [[złoty]]
|waluta_symbol = [[Złoty|PLZ]]
|UTC = +1 – zima<br />UTC +2 – lato
|hymn = [[Hymn Polski|Mazurek Dąbrowskiego]][[Plik:National-Anthem-of-the-Polish-People's-Republic.ogg|National-Anthem-of-the-Polish-People's-Republic.ogg]]
|kod_ISO = PL
|domena = brak (domenę [[.pl]] wprowadzono dopiero w III RP w roku 1990)
|kod_samochodowy = PL
|numer_kierunkowy = +48
|mapa_obraz = Prl mapa.png
|commons = Category:Polish People's Republic
|pkb_rok = 1980
|pkb = 56,6&nbsp;mld<ref name="IMF">Dane dotyczące PKB [[Międzynarodowy Fundusz Walutowy|Międzynarodowego Funduszu Walutowego]] za rok 1980: {{Cytuj stronę |url = http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/01/weodata/weorept.aspx?sy=1980&ey=1989&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=964&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=61&pr.y=7 |tytuł = World Economic Outlook Database, April 2014 |autor = International Monetary Fund |język = en |data dostępu = 2014-07-21}}</ref> [[Dolar amerykański|USD]]
|pkb_osoba = 1591,9<ref name="IMF" /> [[Dolar amerykański|USD]]
|pkb_ppp_rok = 1980
|pkb_ppp = 150,9&nbsp;mld<ref name="IMF" /> [[Dolar międzynarodowy|dolarów międzynar.]]
|pkb_ppp_osoba = 4245,3<ref name="IMF" /> [[Dolar międzynarodowy|dolarów międzynar.]]
}}
[[Plik:Polish language frequency in Poland in 1931.PNG|mały|upright=1.2|Ludność II Rzeczypospolitej, deklarująca [[język polski]] jako [[Język ojczysty|ojczysty]], według [[Drugi Powszechny Spis Ludności|spisu powszechnego 1931 roku]] – geneza [[Linia Curzona|linii Curzona]]]]