Iwan Semenowicz Sapieha: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne |
m drobne merytoryczne |
||
Linia 1:
'''Iwan Sapieha''' (podpisywał się Joannes) (ur. około [[1450]], zm. [[4 grudnia]] [[1517]] w [[Dubno (województwo podlaskie)|Dubnie]]) - kanclerz królowej [[Helena Moskiewska|Heleny]], pierwszy [[wojewodowie podlascy|wojewoda podlaski]] od [[1513]], [[wojewodowie witebscy|wojewoda witebski]] od [[1511]], protoplasta [[Sapiehowie-Kodeńscy|linii kodeńskiej]].
Był synem [[Semen Sopiha|Semena]].
Pierwsza wzmianka o Iwanie pochodzi z roku [[1486]], jako beneficjenta myt w [[Smoleńsk|Smoleńsku]].
W latach [[1497]]-[[1499]] trzykrotnie posłowal do [[Moskwa|Moskwy]], do teścia [[Władcy Litwy|Wielkiego Księcia Litewskiego]] [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksandra Jagiellończyka]], [[Iwan III|Iwana III]]. Celem poselstw było m.in. skłonienie [[Iwan III|Iwana III]] do wojny z [[Historia Mołdawii|Hospodarstwem Mołdawskim]] ([[1497]]), z [[Turcja|Turcją]], zwrot [[Kijów|Kijowa]] w zamian za uznanie przyjętego przez [[Iwan III|Iwana III]] tytułu "pana całej Rusi", czy też zapewnienie go, że jego [[Helena Moskiewska|córka Helena]] bez przeszkód może wyznawać wiarę [[prawosławie|prawosławną]].
W [[1491]] posłował do [[Rzym|Rzymu]] do papieża [[Aleksander VI|Aleksandra VI]] w celu zdania sprawozdania z realizacji postanowień [[Unia florencka|Unii florenckiej]] w [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkim Księstwie Litewskim]]. Tam przeszedł na katolicyzm <ref>"Posłując bowiem do Rzymu w 1491 roku Jan Sapieha przyjął katolicyzm. Papież Innocenty VIII w brewe z 13 maja 1491 r. skierowanym do króla Kazimierza Jagielończyka zalecał, aby monarcha udzielił Sapieże ochrony przed nienawiścią byłych współwyznawców" prof. Maroszek "Kościół katolicki na Podlasiu. Zbiór dokumentów erekcyjnych i funduszowych", Białystok, oprac. J. Maroszek, Białystok 1999</ref>, <ref>""Codex epistolaris saeculi XV" wyd. A Sokołowski, J Szujski, A.Lewicki s.389.</ref>, uzyskując od papieża przywilej na wybudowanie w swoich dobrach kościoła, w którym mogliby odprawiać nabożeństwa zarówno duchowni katoliccy, jak i prawosławni, którzy wcześniej przyjęli postanowienia [[Unia florencka|unii]].
Po koronacji [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksandra Jagiellończyka]] w 1501 r. na króla Polski został kanclerz królowej [[Helena Moskiewska|Heleny]]. Do jego obowiązków należało m.in. czuwanie nad [[prawosławie|prawosławnym]] dworem [[Helena Moskiewska|Heleny]] i pilnowanie osób przybyłych z [[Moskwa|Moskwy]].
Brał udział w [[wojna litewsko-moskiewska 1500-1503|wojnie]] z [[Moskwa|Moskwą]] w latach [[1502]]-[[1503]], podczas której została zniszczona duża część jego dóbr. W [[1502]] posłował do wielkiego mistrza [[Zakon kawalerów mieczowych|Zakonu Inflanckiego]], [[Walter von Plettenberg|Waltera von Plettenberga]] w celu podjęcia wspólnych działań zbrojnych. W [[1503]] posłował do [[Moskwa|Moskwy]] z listami od królowej [[Helena Moskiewska|Heleny]] do [[Iwan III|ojca]]. Dzięki pośrednictwu królowej poselstu udało się wynegocjować sześcioletni rozejm obowiązujący od [[25 marca]] [[1503]]. Po śmierci [[Iwan III|Iwana III]] w [[1505]] Iwan ponownie posłuje do jego następcy [[Wasyl III|Wasyla III]] w celu potwierdzenia rozejmu, jednak strona moskiewska zrywa te układy.
| |||