Szablon:Artykuł na medal: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
BaQu (dyskusja | edycje)
zajawka na środę
BaQu (dyskusja | edycje)
zajawki na piątek, sobotę i niedzielę
Linia 8:
|4= [[Grafika:Astrid Lindgren 1924.jpg|left|100px]]
'''[[Literatura szwedzkojęzyczna]]''' – termin odnoszący się do dzieł literackich stworzonych w [[język szwedzki|języku szwedzkim]] w samej [[Szwecja|Szwecji]] oraz twórczości literackiej w języku szwedzkim pisanej w [[Finlandia|Finlandii]] i na [[Wyspy Alandzkie|Wyspach Alandzkich]]. W artykule omówiono także twórców piszących po [[Łacina|łacinie]], jeśli ich działalność miała istotny wpływ na rozwój kultury i literatury szwedzkojęzycznej. Pierwsze przypisywane literaturze szwedzkojęzycznej teksty o charakterze literackim związane są z datowaną na XI wiek kulturą [[kamienie runiczne|kamieni runicznych]]. Po wprowadzeniu chrześcijaństwa literatura ta, choć z pewnym opóźnieniem, rozwijała się w rytm europejskich przemian kulturowych. Najwybitniejszym przedstawicielem średniowiecza była tworząca pisma mistyczne, katolicka współpatronka Europy [[Święta Brygida Szwedzka|św. Brygida Szwedzka]] (ok. 1302-73). Następnym momentem, gdy na gruncie literatury szwedzkiej pojawiły się osobowości o formacie ogólnoeuropejskim, było [[oświecenie (okres)|oświecenie]]. Warto tutaj wspomnieć przyrodnika [[Karol Linneusz|Karola Linneusza]] (1707-78), mistyka [[Emanuel Swedenborg|Emanuela Swedenborga]] (1688-1772) i barda [[Carl Michael Bellman|Carla Michaela Bellmana]] (1740-95). Swoją obecność w kulturze światowej zaznaczyli też Szwedzi na przełomie XIX i XX wieku naturalistycznymi i mistycznymi dramatami autorstwa [[August Strindberg|Augusta Strindberga]] (1849-1912) oraz żywą prozą [[Selma Lagerlöf|Selmy Lagerlöf]] (1858-1940). Ich osiągnięciom dorównał w XX wieku eksperymentator, poeta, prozaik i dramaturg [[Pär Lagerkvist]] (1891-1974). Ogromną popularność zdobyły napisane w języku szwedzkim dzieła [[Astrid Lindgren]] (1907-2002), autorki ''[[Dzieci z Bullerbyn]]'', oraz [[Tove Jansson]] (1914-2001), twórczyni świata [[Muminki|Muminków]].
|5= [[Grafika:GiuseppeDmitrij Garibaldi (1866)Wasiliew2.jpg|left|100px]]
'''[[Dmitrij Wasiljew|Dmitrij Wiktorowicz Wasiljew]]''', [[język rosyjski|ros.]] Дмитрий Викторович Васильев (ur. [[26 grudnia]] [[1979]] w [[Ufa (miasto)|Ufie]]) – [[Rosja|rosyjski]] [[skoczek narciarski]], reprezentant klubu Lokomotiw Ufa. W [[Reprezentacja Rosji w skokach narciarskich|reprezentacji Rosji]] występuje od [[1998]] roku. Pierwsze punkty do klasyfikacji Pucharu Świata zdobył w [[1999]] roku w [[Kuopio]]. W sezonie 2000/2001 zajął drugie miejsce w jednym z konkursów Pucharu Świata, jednak krótko później został zdyskwalifikowany na dwa lata za stosowanie środków dopingujących. Po powrocie w [[2003]] roku Wasiljew zajmował miejsca w czołowej dwudziestce lub trzydziestce konkursu. W sezonie 2004/2005 za sprawą nowego szkoleniowca rosyjskiej kadry A, [[Wolfgang Steiert|Wolfganga Steierta]] Wasiljew odnosił coraz większe sukcesy. W marcu [[2005]] roku na [[Letalnica|Letalnicy]] ustanowił nowy rekord Rosji, 228 metrów. W [[2006]] roku, podczas pierwszego konkursu skoków na [[Zimowe Igrzyska Olimpijskie 2006|igrzyskach olimpijskich]] w [[Turyn]]ie Dmitrij Wasiljew prowadził po pierwszej serii. W drugiej serii oddał jednak krótszy skok i ostatecznie został sklasyfikowany na dziesiątym miejscu. W sezonie 2006/2007 po raz drugi w karierze stanął na podium zawodów Pucharu Świata. W łącznej klasyfikacji zajął 11. miejsce, najwyższe w sportowej karierze.
'''[[Giuseppe Garibaldi]]''' (ur. [[4 lipca]] [[1807]] w [[Nicea|Nicei]], [[Francja]], zm. [[2 czerwca]] [[1882]] na wyspie [[Caprera]], [[Włochy]]), [[Włochy|włoski]] rewolucjonista, żołnierz i polityk, działacz i bojownik na rzecz zjednoczenia Włoch, do czego - w znacznym stopniu - się przyczynił. Postać barwna i kontrowersyjna, tworząca swą własną legendę za życia. Wróg papiestwa i [[Austria|Austrii]], niechętny legendzie napoleońskiej, choć na tej legendzie wychowany. Zawodowy marynarz, a zarazem żołnierz obeznany z taktyką walk partyzanckich. Bohater narodowy Włoch, twórca ich odrodzenia znanego jako [[Zjednoczenie Włoch|Risorgimento]]. Szczególnie aktywny podczas walk na [[Sycylia|Sycylii]] i w bojach o [[Rzym]]. Pochodził z rodziny blisko związanej z morzem. Jego dziadek i ojciec byli [[armator]]ami, właścicielami i [[Kapitan (żeglarstwo)|kapitan]]ami niewielkich stateczków prowadzących handel w [[żegluga kabotażowa|żegludze kabotażowej]] w północnych i zachodnich Włoszech. Było to przedsiębiorstwo rodzinne, gdzie marynarzami byli bracia, synowie i kuzyni głowy rodu. Garibaldi wywodzili się z [[Liguria|Ligurii]], ale nic nie wiadomo o ich przodkach dalej niż dwa pokolenia wstecz. Wątpliwe są więc legendy o nordyckim i rycerskim pochodzeniu Giuseppe, rozpuszczane tak przez niego, jak i jego [[Anglia|angielskie]] wielbicielki w latach późniejszych.
|6= [[Grafika:JohannesUss Vermeerwisconsin (1632-1675) - The Girl With The Pearl Earring (1665)bb.jpg|left|100px]]
'''[[Pancerniki typu '''Iowa''''']]''' - sześć [[pancernik]]ów zamówionych przez [[Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych|US Navy]] w [[1939]] i [[1940]] roku dla celów eskorty formacji szybkich [[lotniskowiec|lotniskowców]] (''Task Force'') operujących w basenie [[Ocean Spokojny|Oceanu Spokojnego]] podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Cztery z zamówionych jednostek ukończono w pierwszym półroczu 1940 roku, a pozostałe dwa [[wodowanie|zwodowano]], ale przed zakończeniem ich budowy zrezygnowano z dalszych prac i ostatecznie przeznaczono na złom. Pancerniki typu ''Iowa'' były ostatnimi pancernikami zbudowanymi dla Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych. Zbudowane bez narzuconych ograniczeń kosztowych i będących następstwem podpisanych przez Stany Zjednoczone traktatów międzynarodowych pancerniki typu ''Iowa'' były prawdopodobnie najbardziej zaawansowanymi rozwojowo okrętami liniowymi
'''[[Jan Vermeer|Jan Vermeer van Delft]]''', właściwie ''Johannes Vermeer'' (ur. przed [[31 października]] [[1632]] w [[Delft]], zm. przed [[15 grudnia]] [[1675]] tamże) – malarz [[Holendrzy|holenderski]]. Malował przede wszystkim sceny rodzajowe, wykorzystując mistrzowsko grę świateł. Na początku swojej kariery stworzył także dwa płótna historyczne. W dorobku malarza dominują przedstawienia kobiet we wnętrzach mieszkalnych, zajętych m.in. muzyką, lekturą listu czy rozmową. W wielu obrazach badacze widzą ukryte [[alegoria|alegorie]] lub symboliczne przesłania. Częściowo zapomniany przez niemal dwa stulecia od swej śmierci, Vermeer został odkryty na nowo w drugiej połowie [[XIX wiek]]u. Dziś przypisywanych mu jest niewiele ponad 30 obrazów i najprawdopodobniej stanowią one niemal cały jego dorobek artystyczny.
|7= [[Grafika:PouchAbbey atresiaTheatre exterior.jpg|left|100px]]
'''[[Abbey Theatre]]''', znany także jako '''National Theatre of Ireland''', [[język irlandzki|irl.]] '''Amharclann na Mainistreach''' – teatr w [[Dublin]]ie, działający nieprzerwanie od [[27 grudnia]] [[1904]] do czasów obecnych, z przerwą spowodowaną pożarem oryginalnego budynku w [[1951]] roku. ''The Abbey'' był pierwszym dotowanym ze środków publicznych teatrem w [[język angielski|anglojęzycznym]] świecie; od [[1925]] roku był [[subsydium|subsydiowany]] przez [[Wolne Państwo Irlandzkie]]. Początkowo był silnie związany ze środowiskiem [[Odrodzenie Irlandzkie w literaturze|Irlandzkiego Odrodzenia]], którego wielu przedstawicieli było zaangażowanych w powstanie i w rozwój tej instytucji. Tam swoją karierę rozpoczęło też wielu irlandzkich aktorów i pisarzy. Co więcej, przez liczne podróże zagraniczne i wystawianie sztuk poza granicami kraju, szczególnie w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]], stał się ważną atrakcją turystyczną, ze względu na swoją wysoką rozpoznawalność.
'''[[Atrezja przełyku]]''' ([[łacina|łac.]] ''atresia oesophagi'', [[angielski|ang.]] (o)esophagal atresia, OA) – grupa [[wady wrodzone|wad wrodzonych]], obejmująca przerwanie ciągłości [[przełyk]]u związane lub nie z przetrwałym połączeniem przełyku z [[tchawica|tchawicą]]. W 86% przypadków atrezji przełyku towarzyszy dystalna '''przetoka tchawiczo-przełykowa''' (łac. ''fistula tracheoesophagea'', ang. tracheo-(o)esophagal fistula, TEF, TOF), w 7% przypadków nie ma przetoki, natomiast w 4% przetoka tchawiczo-przełykowa jest obecna bez atrezji przełyku. Częstość wady ocenia się na 1:2.500 urodzeń. Niemowlęta z całkowitą atrezją przełyku nie są w stanie przełykać, a obfite [[ślina|ślinienie]] wymagające systematycznego odsysania zalegającej wydzieliny jest jednym z wczesnych objawów wady. W 50% przypadków wada jest izolowana; w pozostałej połowie występują inne wady, w większości wchodzące w skład [[asocjacja VACTERL|asocjacji VACTERL]] (wady kręgów, odbytnicy i odbytu, serca, nerek i kończyn).
}}
<div style="text-align:right; margin-top:10px;">'''[[Wikipedia:Artykuły na medal/Luty 2008|Aktualne]]''' | '''[[Wikipedia:Artykuły na medal/Archiwum|Archiwum]]''' | '''[[Wikipedia:Artykuły na medal|Wszystkie medalowe]] | [[Wikipedia:Propozycje do Artykułów na medal|Kandydatury]]</div>