Celownik noktowizyjny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków
merytoryczne
Linia 6:
 
W [[lata 60. XX wieku|latach 60.]] opracowano urządzenia noktowizyjne mogące pracować dzięki wzmacnianiu światła szczątkowego (może to być światło [[gwiazda|gwiazd]] lub [[księżyc]]a). Elementem aktywnym jest wzmacniacz obrazu, zwykle zbudowany jako [[wzmacniacz kaskadowy]] lub [[wzmacniacz z płytką mikrokanalikową]]. [[Światło]] po przejściu przez taki wzmacniacz, wzmocnione jest kilka tysięcy razy. Obiekty bardziej odbijające światło są bardziej widoczne, a obiekty mniej odbijające są analogicznie mniej widoczne.
 
Elementem aktywnym w celownikach noktowizyjnych i noktowizorach jest przetwornik optooelektroniczny. Generacje przetwornik optooelektroniczny określają różnice pomiędzy kolejnymi produkowanymi przetwornikami.
Generacje noktowizorów:
* Generacja 0 - aktywne noktowizory o zerowym wzmocnieniu sygnału, do ich pracy koniczne jest stosowanie reflektora oświetlajacego cel promieniowaniem podczerwonym.
* Generacja 1 - pierwsze pasywne noktowizory o wzmocnieniu sygnału do 5000 razy (typowo około 1000 razy), dają wyraźny obraz przy księżycu w pełni. Celem podniesienia wzmocnienia układu przetworniki łączono w kaskady, maksymalnie trójstopniowe - osiągały wzmocnienia rzędu nawet 20000-40000x. Wadą systemu kaskadowego było zwiększenie szumu przetwornika. Inną wadą jest stosunkowo niska żywotność przetowrnika - około 1500 godzin. Przetworniki pierwszej generacji są tanie - można je obecnie (lipiec 2008) nabyć za kwotę od 800 do 2000 zł.
* Generacja 2 - następną generację przetworników opracowano w połowie lat 70. Najistotniejszą zmianą było zastosownie w nich płytek mikrokanałowych, które umożliwiły uzyskanie wiekszego wzmocnienia - do 50000x. Duże wzmocnienie zapewnia poprawną pracę w czasie bezksiężycowych nocy. Wadami przetworników drugiej generacji jest: cena - są kilkukrotnie droższe niż przetworniki 1 generacji (od 1500 do 3000 zł) i zmniejszenie odporności mechanicznej przetwornika. Zaletami jest zmniejszenie wymiarów prztwornika, zwiększenie rozdzielczości, zwiększenie odstępu sygnału od szumu i znaczne zwiększenie żywotniości - do około 3000 godzin.
* Generacja 3 - wprowadzone w połowie lat 80, są niewielką modyfikacją przetworników drugiej generacji - wprowadzono fotokatodę zbudowaną z arsenku galu (GaAs). Fotokatoda z arsenku galu poprawia znacznie czułość i umożliwia pracę w bardzo szerokim zakresie widma - od 450 nm do 950 nm. Promieniowanie nieba nocnego jest bogate w podczerwień w zakresie 900-950 nm więc przetwornik 3 generacji korzysta z naturalnego emitera podczerwieni, do rozświetlenia mroków nocy. Dodatkowo wprowadzono w przetwornikach 3 generacji warstwę tlenku aluminium (ion film, ion barrier), który chroni płytkę mikrokanalikową przed przedwczesnym zużyciem, co wydłużyło żywotność do 10000 godzin. Przetworniki 3 generacji są bardzo drogie (ok 3 do 8 tysięcy złotych).
* Generacja 4 - opracowana na przełomie XX i XXI wieku jest modykacją przetwornika trzeciej generacji. Usunięto warstwę tlenku aluminium (ion film, ion barrier) co zwiększyło czułość i wzmocnienie ale mniejszyło żywotnosć urządzenia. Aby zachować długą żywotność przetwornika wprowadzono impulsowe jego zasialnie sygnałem prostokątnym o nanosekundowym przebiegu (energy gating - "bramowanie" energii). Taka technika zasilanie wydłużyła żywotność przetwornika i zwiększyła dynamikę przetwornika.
 
Obecnie w technice wojskowej najczęściej stosowane są celowniki nokotwizyjne 2 i 3 generacji. Często stosuje się je w tandemie z [[Laserowy wskaźnik celu|laserowym wskaźnikiem celu]] pracującym w podczerwieni. Wskaźnik służy do oświetlania celu i ułatwia identyfikację przed otwarciem ognia. Dla przetworników 1 i 2 generacji używa się długości fali 870-875 nm zaś dla przetworników 3 i 4 generacji stosowane są długości około 950 nm. Stosowanie oświetlaczy IR nie jest koniczne ale umożliwia identyfikacje celu z większej odległości. Jeśli jako oświelacz stosowany jest promień lasera zmniejsza to możliwość wykrycia oświetlacza przez nieprzyjaciela.
 
Nazwa noktowizor i celownik noktowizyjny są często stosowane zamiennie oraz często mylone z [[termowizor]]em lub [[celownik termowizyjny|celownikiem termowizyjnym]].