Pasterstwo w Karpatach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 5:
 
= Historia =
Zanim na dobre rozwinęło się pasterstwo, gospodarka bazowała na rolnictwie, myślistwie i rybołówstwie. Ponieważ karczowanieKarczowanie dużych połaci lasu pod i tak utrudniony wypas stosowano
wykonywano ''metodęmetodą żaroważarową'', polegającapolegającą na wypalaniu coraz to nowych połaci lasu (w [[Beskidy|Beskidach]] często spotkacspotkać można góry o nazwie [[Żar]], (np.: w [[Beskid Mały|Beskidzie Małym]]). aby poPo kilku latach takie pole porzucićporzucano. Powodowało to, że pozyskane grunty samoczynnie ulegały zalesieniu (widoczne jest to również dzisiaj, na górskich polanach, gdzie zaprzestano wypasu, niegdyś wielkie hale powoli same się zalesiają).
 
Wraz z pojawieniem się w Beskidach [[Wołosi|Wołochów]] gospodarka rolna przeszła ogromną przemianę - rozpoczęto hodowlę owiec, kóz i bydła. Ponadto Wołosi przynieśli ze sobą zdolności przetwórstwa produktów osiągniętychotrzymanych dzięki gospodarce hodowlanej, takich jak [[mleko]], [[wełna]] i skóry.
 
Najstarsze notatki dotyczące wołoskiej grupy etnicznej znaleźć można w "Żywocie św. Kingi" [[Jan Długosz|Jana Długosza]]. Początkowo Wołosi regularnie odbywali swe wędrówki z dolin w kierunku górskich hal, lecz z czasem, zaczęły się one przeobrażać w osadnictwo stałe. Historycy podjęli się określenia ilości wypasanych owiec - wg ich obliczeń na terenie Beskidu Żywieckiego wypasało się od 5 do 60 tyśtys. sztuk owiec (poczynając od [[XVI w.]]).
 
Okres intensywnej gospodarki pasterskiej rozpoczety przez osdanikówosadników wołoskich trwał od [[XV w.]] do końca [[XVIII w.]]. Ta granica jest umowna - np.: na terenie [[Beskid Żywiecki|Beskidu Żywieckiego]] wyznacza ją włączenie omawianego obszaru do [[Monarchia AustryjackaAustriacka|Monarchii Austriackiej]] po [[I rozbiór Polski|I Rozbiorze Rzeczypospolitej]] w [[1772]] r.
 
Po II wojnie światowej pasterstwo na terenach [[Beskid Żywiecki|Beskidu Żywieckiego]], [[Beskid Mały|Małego]] i [[Beskid Makowski|Makowskiego]] praktycznie uległo zanikowi - o istnieniu dawnego pasterstwa wołoskiego w tych stronach znajdujemy tylko wzmianki w starych dokumentach, jak i ślad w [[toponomastyka|toponomastyce]], w nazwach wsi, szczytów, dolin i nazwiskach miejscowej ludności.