Wersja z 12:40, 19 paź 2008 edytuj Ohtnim (dyskusja \| edycje) 15 505 edycji m ujednoznaczniono wiki, Replaced: Rysa → Rysa ← poprzednia edycja		Wersja z 20:45, 4 sty 2009 edytuj anuluj edycję Stepa (dyskusja \| edycje) 32 349 edycji Nie podano opisu zmian następna edycja →
Linia 1: [[Image:Sphalerite2USGOV.jpg\|thumb\|~~150px~~250px\|right\|Sfaleryt]] [[Image:Sphalerite4.jpg\|~~150px~~250px\|thumb\|sfaleryt- kryształy szkieletowe]] [[Image:Sfaleryt i galena Olkusz.jpg\|~~150px~~250px\|thumb\|sfaleryt (żółty i brązowy) i galena]] [[Plik:Sphalerite-JR.jpg\|thumb\|250px\|right\|[[Kryształ]] sfalerytu]] '''Sfaleryt''' ('''blenda cynkowa''') - [[minerał]] z gromady [[siarczek\|siarczków]]. Bardzo pospolity i szeroko rozpowszechniony. Nazwa pochodzi od gr. ''sphaleros'' = zwodniczy, niepewny, podstępny, złudny; nawiązuje do kłopotów jakie sprawia minerał przy identyfikacji (dopiero w ~~XVIIw~~[[XVII w.]] określono, że jest to [[kruszec]] ~~cynku~~[[cynk]]u). == Właściwości== Linia 17 ⟶ 19: *[[Rysa (mineralogia)\|Rysa]] - [[żółty\|żółta]] Tworzy kryształy izometryczne (~~tetraedry~~[[tetraedr]]y lub dwunastościany rombowe), często występują zbliźniaczenia oraz charakterystyczne prążki na ścianach kryształów. Występuje w formie [[skupienia minerałów\|skupień]] zbitych, ziarnistych, pylastych ( - brunckit), nerkowatych, naciekowych i skorupowych. Razem z [[wurcyt]]em stanowi odmianę polimorficzną siarczku cynku. Jest kruchy, przezroczysty, zawiera domieszki żelaza, [[kadm]]u, [[mangan]]u, [[talk]]u, [[ind]]u, [[ołów\|ołowiu]], [[srebro\|srebra]].▼ ▲Tworzy kryształy izometryczne (tetraedry lub dwunastościany rombowe), często występują zbliźniaczenia oraz charakterystyczne prążki na ścianach kryształów. Występuje w formie [[skupienia minerałów\|skupień]] zbitych, ziarnistych, pylastych ( - brunckit), nerkowatych, naciekowych i skorupowych. Razem z [[wurcyt]]em stanowi odmianę polimorficzną siarczku cynku. Jest kruchy, przezroczysty, zawiera domieszki żelaza, [[kadm]]u, [[mangan]]u, [[talk]]u, [[ind]]u, [[ołów\|ołowiu]], [[srebro\|srebra]]. == Odmiany == Linia 48 ⟶ 49: Dawniej, gdy [[cynk]] nie był znany, górnicy sascy nazywali sfaleryt ''blendą'', czyli rudą, która mami i zwodzi - obiecuje [[metale (chemia)\|metal]] a nie daje go. Nawet słynny specjalista górniczy [[Agricola]] w [[XVI wiek]]u uważał sfaleryt za kruszec [[ołów\|ołowiu]]. Dopiero w [[XVIII wiek]]u [[Szwecja\|szwedzki]] chemik Brandt rozpoznał w nim ważny kruszec [[cynk]]u.

Sfaleryt: Różnice pomiędzy wersjami