Viracocha (Sapa Inca): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
TXiKiBoT (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, naduzywanie "iz" niepotrzebne
Linia 5:
'''Viracocha''' ([[język ajmara|ajm.]] - [[imię teoforyczne]], zm. ok. [[1440]] r.) na wpół [[legenda]]rny [[władcy Inków|król Inków]] i ósmy [[Sapa Inca]] od ok. [[1410]] do [[1438]] roku, z dynastii [[Hanan]], młodej linii królewskiego rodu [[Inkowie|Inków]], prawdopodobnie syn króla [[Yahuar Huacac|Yahuara Huacaca]].
 
Viracocha urodził się jako Cusi (inne źródła, identyfukując Cusiego z królem Pachacutekiem, podają również wersje Hatun Tupac oraz Ripac). Będąc najstarszym synem króla [[Yahuar Huacac|Yahuara Huacaca]] i jego głównej małżonki, królowej Ipaucomy, uznawany był za prawowitego następcę [[tron]]u, jednakże w okresie dorastania wyszło na jaw, że twarz księcia porasta niespotykany u [[Inkowie|Inków]] zarost. Podważało to wiarygodność jego pochodzeniepochodzenia, ponieważ mogło świadczyć o tym, że królowa dopuściła się zdrady. Zarost na twarzy charakteryzuje bowiem członków sąsiednich plemion, natomiast u [[Inkowie|Inków]] występuje niezwykle rzadko. Wróżbici orzekli wówczas, że zarost syna jest karą jaką zesłał bóg piorunów i burz, [[Ilapa]] na króla [[Yahuar Huacac|Yahuara]] za nieprzestrzeganie rytualnego [[post]]u podczas narodzin syna.
 
Mimo to król pozostał nieufny wobec syna i oddalił go od siebie chcąc pozbawić praw do [[tron]]u. Rozgoryczony Cusi dał wówczas upust swemu porywczemu charakterowi biorąc udział w najróżniejszych ekscesach i chuligańskich wybrykach. Miał nawet dopuścić się profanacji [[świątynia|świątyni]], za co ojciec wygnał go na wieś.
 
Po trzech latach Cusi powrócił do stolicy i oznajmił ojcu, że przeżył [[objawienie]], podczas którego bóg- stwórca, [[Wirakocza]], oznajmił mu, iż plemię [[Chanca]] zamierza podnieśc bunt przeciwko dominacji [[Inkwie|Inków]]. Informacja wydawała się nieprawdopodobna, toteż [[Yahuar Huacac]] nie potraktował jej poważnie, uznając syna za obłąkanego.
 
Wkrótce jednak proroctwo spełniło się, [[Chanca]] podnieśli bunt, a ich wielotysięczna armia podeszła pod [[Cuzco]]. Zatrwożony [[Yahuar Huacac|Yahuar]] opuścił stolicę pozostawiając ją samąwłąsnemu sobielosowi. Wtedy też dowództwo nad armią [[Inkwie|Inków]] objął Cusi i wespół z plemieniem [[Ajmara|Ajmarów]] odniósł nad [[Chanca]] wielkie zwycięstwo. [[Inkowie]] postanowili wówczas przekazać koronę Cusiemu, tym samym pozbawiając [[tron]]u [[Yahuar Huacac|Yahuara Huacaca]]. Nowy monarcha przyjął wówczas imię na cześć swojego boskiego opiekuna (warto jednak wspomnieć, że [[legenda]] ta występuje również w innej wersji; władcą, który tchórzliwie zbiegł ze stolicy, miał być sam Viracocha, natomiast zwycięzcą [[Chanca]] jego syn - [[Pachacutec]]).
 
Z historycznego punktu widzenia decyzja o przyjęciu imienia boga [[Wirakocza]] mogła być podyktowana chęcią pozyskania sobie przychylności licznego wówczas w państwie Inków plemienia [[Ajmara|Ajmarów]], od którego wywodził się kult [[Wirakocza|Wirakoczy]], jak również rosnącarosnącą rolą tego boga, również w [[panteon]]ie [[Inkowie|Inków]]. Nie bez znaczenie był również fakt, że [[Wirakocza]] wyobrażany był jako brodaty starzec.
 
Podczas swojego panowania Viracocha dokonał licznych podbojów podporządkowując sobie dzisiejsze ziemie północnego [[Chile]] i północno-zachodniej [[Argentyna|Argentyny]]. Przeprowadzano wówczas szerokie prace [[Irygacja (rolnictwo)|irygacyjne]] i budowlane. Król ten znany był również jako poeta, autor pieśni o charakterze religijnym.