Cyklopentadienyl: Różnice pomiędzy wersjami

'''Cyklopentadienyl''' to nazwa [[ligand|ligandu]] występującego w [[związki metaloorganiczne|związkach metaloorganicznych]]. Ligand ten powstaje w wyniku połączenia [[metal|metalu]] z cyklopent-1,3-dienem. Cyklopentadienyl jest ligandem [[Węglowodór aromatyczny|aromatycznym]]. Sam cyklopent-1,3-dien nie jest związkiem aromatycznym. Wystarczy jednak "dodać" mu jeden [[elektron]] (i zabrać jeden atom wodoru), aby spełniał on regułę aromatyczności [[reguła Huckela|Huckela]]. Ligand cyklopentadienylowy oznacza się we wzorach tradycyjnie skrótem '''cp'''. Do ligandów cyklopentadienylowych zalicza się też wszelkie pochodne cyklopent-1,3-dienu, w którym jest zachowany charakterystyczny dla niego układ cykliczny.

Metaloceny są [[pi_kompleks|π-kompleksami]], które powstają na skutek nakładania się zdelokalizowanych orbitali π ligandu (zajętych i niezajętych) z orbitalami s, p i d metalu centralnego - dając złożony, zdelokalizowany układ połączeń, w których każdy z dwóch ligandów cyklopentadienylowych jest formalnie donorem pięciu elektronów, po jednym z każdego atomu węgla. Pojedyncze wiązania między poszczególnymi atomami węgla a metalem centralnym są bardzo słabe - znacznie słabsze niż np: analogiczne wiązania w [[kompleks alkenowy|kompleksach alkenowych]] - ale ze względu na to, że występuje ich aż 10, cała struktura jest bardzo stabilna. Tradycyjnie jednak układ tych wiązań dla uproszczenia rysuje się we wzorach tych związków w formie jednej kreski jak np dla [[ferrocen]]u:

W reakcji z chlorkami innych metali przejściowych występujących na IV stopniu utlenienia tworzą się kompleksy typu "bent" ("zgięte"), w których podstawieniu ulegają tylko dwa z czterech ligandów chlorkowych: