Koronalny wyrzut masy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
Raczej zawsze.
Linia 2:
[[Plik:Mass eject.png|thumb|300px|Koronalny wyrzut masy]]
 
'''Koronalne wyrzuty masy''' ([[język angielski|ang.]] ''coronal mass ejections'' – ''CMEs'') są to olbrzymie obłoki [[plazma|plazmy]], w których pole magnetyczne jest bardziej intensywne, przyspieszane w obszarze [[korona słoneczna|korony słonecznej]] i wyrzucane w [[przestrzeń międzyplanetarna|przestrzeń międzyplanetarną]]. Masa materii skupionej w ukształtowanym plazmoidzie sięga miliardów [[tona|ton]], a składa się głównie z [[elektron]]ów i [[proton]]ów z niewielkim dodatkiem [[jon]]ów cięższych pierwiastków, jak [[hel (pierwiastek)|hel]], [[tlen]] i [[żelazo]]. Obłoki wyrzuconej plazmy osiągają prędkość od prawie 200 do ponad 2000 km/s. Wyrzuty koronalne często są skutkiem [[rekoneksja magnetyczna|rekoneksji magnetycznej]] podczas [[rozbłysk słoneczny|rozbłysków słonecznych]] i [[protuberancje|protuberancji]]. Częstość ich występowania zmienia się w zależności od fazy cyklu [[aktywność słoneczna|aktywności słonecznej]]. Podczas minimum aktywności zjawisko zanika, a podczas maksimum częstość wzrasta do 4 – 5 dziennie. W przestrzeni międzyplanetarnej plazma ta rozchodzi się w postaci stosunkowo dobrze ukierunkowanego i wąskiego wyrzutu rozszerzającego się do średnicy np. 50 milionów km na odległości orbity Ziemi.
 
Jedynie nieliczne koronalne wyrzuty masy (zazwyczaj typu HALO) osiągają okolice [[Ziemia|Ziemi]], a wtedy powodują zaburzenia ziemskiej [[magnetosfera|magnetosfery]] i [[zorza polarna|zorze polarne]]. Powstałe [[burza magnetyczna|burze magnetyczne]] mogą spowodować uszkodzenia [[sieć energetyczna|sieci przesyłowych energii elektrycznej]] na rozległych obszarach i zakłócać łączność radiową. Wyrzuty koronalne mogą uszkadzać także satelity. Nie stanowią natomiast zagrożenia dla [[astronauta|astronautów]] ze względu na brak cząstek o wysokiej energii we wnętrzu. Plazmoidy powstają jedynie w tym samym czasie co rozbłyski, nie poruszają się natomiast w przestrzeni tak szybko jak powstałe wówczas cząstki o dużych energiach.