Fiat G.91: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
DumZiBoT (dyskusja | edycje)
m robot poprawia: it:Fiat G-91
Xqbot (dyskusja | edycje)
m robot poprawia: it:Fiat G.91; zmiany kosmetyczne
Linia 1:
{{Samolot infobox
|nazwa = Fiat (Aeritalia) G.91R/1
|grafika = [[GrafikaPlik:Fiat G91.jpg|300px]]
|podpis = Samolot w barwach lotnictwa portugalskiego|
|kraj = {{Państwo|ITA}}
Linia 53:
|doskonalosc =
|wspobciazeniakon =
|uzbrojenie = 4*[[Karabin maszynowy M2|km M2]] 12,7 mm<br />454 kg bomb lub rakiet na zewnętrznych zaczepach
|miejsca =
|ladownia =
|equipment =
|wlasciciele = [[Włochy]], [[Niemcy]], [[Portugalia]], [[Angola]]
|rzut = [[GrafikaPlik:AERITALIA_G.91Y.png|300px]]
|}}
'''Fiat G.91''', znany także jako '''Aeritalia G.91''' i nieoficjalnie jako "Gina" to włoski [[Samolot myśliwsko-bombowy|samolot myśliwsko-szturmowy]], zaprojektowany w [[lata 50. XX wieku|latach 50.]], w odpowiedzi na konkurs rozpisany przez [[NATO]]. Pomimo znakomitych osiągów, był używany tylko przez siły powietrzne [[Włochy|Włoch]], [[Niemcy|Niemiec]] i [[Portugalia|Portugalii]], pozostając w służbie przez ponad 35 lat.
 
=== Historia ===
W [[1953]] europejskie firmy lotnicze zostały zaproszone do konkursu NATO na nowy lekki samolot myśliwsko-szturmowy LWSF (''Light Weight Strike Fighter''). W odpowiedzi włoska firma [[Fiat]] zaprojektowała G.91, którego pierwszy lot odbył się [[1 sierpnia]] [[1956]]. Oprócz G.91 do konkursu zgłoszono samoloty [[Northrop N156]], [[Dasault Etendard IV]], [[Sud-Est Baroudeur]] i [[Breguet Taon]]. Pomimo, że włoska konstrukcja miała najlepsze osiągi i najlepiej rokowała na przyszłość, rząd francuski zdecydował się francuski samolot Etendard, a rząd angielski w ogóle zignorował konkurs, decydując się na adaptację do celów szturmowych angielskiego [[Hawker Hunter]]. Należy także wspomnieć, że i rząd włoski postawił interes narodowy nad jednością NATO i zamówił G.91 dla własnego lotnictwa jeszcze przed rozstrzygnięciem konkursu. Te pierwsze przedprodukcyjne maszyny służyły później przez długie lata we włoskim zespole akrobatycznym [[Frecce Tricolori]].
 
=== Służba ===
Pierwsze G.91 weszły do służby w [[1958]]. Łącznie Fiat, który od 1969 wszedł w skład koncernu [[Aeritalia]], zbudował 174 samoloty dla lotnictwa włoskiego i 144 dla lotnictwa niemieckiego (wliczając 50 samolotów oryginalnie zamówionych przez Grecję i Turcję, które później zrezygnowały z zakupu). W późniejszym czasie niemieckie konsorcjum [[Flugzeug-Union Süd]] (zakłady [[Messerschmitt]], [[Heinkel]] i [[Dornier]]) zbudowało jeszcze 294 samoloty tego typu, głównie wersji G.91R/3. Były to pierwsze wojskowe samoloty o napędzie odrzutowym zbudowane w Niemczech po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], używane tam od 1962.
 
Kupno tego samolotu rozpatrywały także [[Austria]], [[Norwegia]] i [[Szwajcaria]], a nawet armia [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]], zanim jej dowództwo zdecydowało się przekazać obsługę wszystkich samolotów do [[USAF]].
 
W [[1961]] [[Portugalia]] kupiła pierwszą partię G.91 do użytku w jej byłych koloniach [[Mozambik|Mozambiku]]u, [[Gwinea Bissau|Gwinei Bissau]] i [[Angola|Angoli]] jako samoloty szturmowe (bliskiego wsparcia). Pierwsze 40 zakupiono od [[Luftwaffe]], były to modele oryginalnie przeznaczone dla Grecji, które na tyle znacząco różniły się od samolotów zbudowanych specjalnie dla Luftwaffe, że stwarzały problemy z utrzymaniem i częściami zamiennymi. G.91 zastąpiły używane wcześniej [[North American F-86 Sabre|F-86 Sabre]] na skutek protestu Stanów Zjednoczonych, gdyż amerykańskie samoloty zostały sprzedane do Portugalii tylko pod warunkiem, że będą one używane do obrony, a nie do działań zaczepnych. Portugalskie G.91 służyły w tej roli do 1975.
 
Jako ostatnie, samoloty G.91 zostały wycofane z aktywnej służby przez lotnictwo portugalskie w 1993, a przez lotnictwo włoskie w 1995.
 
=== Modele produkcyjne ===
Wersje treningowe i [[samolot rozpoznawczy|rozpoznawcze]] były produkowane już od początku. Oprócz drobnych zmian i użycia różnych silników, konstrukcja samolotu pozostała taka sama przez cały okres produkcyjny. Jedyną poważną różnicą było, że samoloty z serii "R" były jednomiejscowe, a z serii "T" dwumiejscowe i miały nieco dłuższy kadłub.
* G.91PAN -
Linia 85:
* G.91T/3 -
* G.91T/4 –
==== G.91Y ====
67 z samolotów wyprodukowanych dla lotnictwa włoskiego od [[1966]], oznaczonych G91Y, zostało poważnie zmodyfikowanych znacznie poprawiając ich osiągi – prędkość maksymalną, zasięg, udźwig i manewrowość. Konstrukcję ich oparto na kadłubie G.91T. W tych samolotach brytyjski silnik [[Bristol-Siddeley Orpheus]] został zastąpiony przez dwa amerykańskie silniki [[General Electric J85]], a 4 karabiny maszynowe zastąpiono dwoma działkami [[Działko DEFA|DEFA 553 30mm]] z zapasem amunicji 125 pocisków na działko. Długość samolotu wzrosła do 11,67 m, rozpiętość do 9 m, masa własna do 3900 kg, a maksymalna masa startowa do 8700 kg.
 
=== Konstrukcja ===
Dolnopłat konstrukcji całkowicie metalowej, w układzie klasycznym. Skrzydła skośne. Wlot powietrza w dolnej części nosa kadłuba, za nim kabina załogi. Usterzenie klasyczne, skośne. Silnik odrzutowy w tylnej części kadłuba.
 
Napęd:<br />
(G.91/R) - 1 [[silnik turboodrzutowy]] Fiat Orpheus BOr.3 Mk.803 (licencja Rolls-Royce/Bristol Siddeley Orpheus) o ciągu 22,24 kN.<br />
(G.91/Y) - 2 silniki turboodrzutowe [[General Electric J85]] o ciągu po 12,1 kN.
 
Uzbrojenie:
* stałe: cztery [[wielkokalibrowy karabin maszynowy|wielkokalibrowe karabiny maszynowe]] 12,7 mm Colt-Browning M3 z zapasem po 300 nabojów (G.91R/1 i R/4) lub 2 działka 30 mm [[Działko DEFA|DEFA 553]] z zapasem po 125 nabojów (G.91R/3 i Y)
* podwieszane: na 4 węzłach podwieszeń pod skrzydłami w postaci [[bomba lotnicza|bomb]] i [[pocisk rakietowy|pocisków rakietowych]], o masie łącznie do 454 kg (R/1), 680 kg (R/3 i R/4), 1814 kg (Y). Stosowano np. 2 [[kierowany pocisk rakietowy powietrze-powietrze|kierowane pociski powietrze-powietrze]] [[Nord 5103]] (G.91R) lub [[AIM-9 Sidewinder]] (G.91Y), kierowane pociski powietrze-ziemia AS.20 (G.91R) lub AS.30 (G.91Y), bomby o masie 227-454 kg, wyrzutnie [[niekierowany lotniczy pocisk rakietowy|niekierowanych pocisków rakietowych]] (np. po 6 x 76 mm, 28 x 50 mm, 4 x 127 mm), zbiorniki z napalmem.
 
{{commons|Fiat G-91}}
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.bredow-web.de/Luftwaffenmuseum/Kampfjets/Fiat_G-91_R3/fiat_g-91_r3.html Zdjęcia G.91R-3 na stronia Wolfganga Bredowa]
 
[[Kategoria:Włoskie samoloty myśliwskie]]
[[kategoriaKategoria:samoloty myśliwsko-bombowe]]
[[kategoriaKategoria:Samoloty Fiat|G.91]]
 
[[de:Fiat G.91]]
Linia 111:
[[es:Fiat G.91]]
[[fr:Aeritalia G.91]]
[[it:Fiat G-.91]]
[[ja:G.91 (航空機)]]
[[pt:Fiat G.91]]