SoHo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
CarsracBot (dyskusja | edycje)
m robot usuwa: it:SoHo
MondalorBot (dyskusja | edycje)
m Robot dodaje: ru:Сохо (Манхэттен); zmiany kosmetyczne
Linia 4:
 
== Historia ==
[[GrafikaPlik:NYC SoHo Green Street.jpg|thumb|300px| Green Street w dzielnicy SoHo]]
Pierwszymi mieszkańcami tego obszaru byli holenderscy emigranci, którzy od roku 1785 roku zaczęli budować pierwsze domy na bagiennych obszarach dzisiejszego SoHo. W latach 1800–1850 zamożniejsi mieszkańcy Manhattanu przenosili się do nowej dzielnicy, a wraz z nimi przeróżne instytucje usługowe i handlowe. Zaczęły powstawać pierwsze hotele, teatry, eleganckie sklepy i restauracje, budowano nowe, okazałe kamienice.
 
Dzisiejszego wyglądu dzielnica nabrała w latach 1850–1890, gdy miejscowa ludność przeniosła się do północnego [[Manhattan|Manhattanu]]u, a w SoHo powstały fabryki i magazyny. Dzielnica stała się [[Slums|slumsem]] zamieszkiwanym przez wyzyskiwanych pracowników fabryk. Gdy w latach 60. XX wieku zreformowano prawo pracy, fabryki zaczęły upadać, a dzielnica pustoszeć.
W latach 60. i 70. XX wieku opuszczone pomieszczenia fabryk i magazynów zaczęli kupować i przekształcać na mieszkalne strychy oraz pracownie artyści. Powstałe na dużych powierzchniach początkowo prowizoryczne [[Loft|lofty]] zmodernizowano w latach 70. i 80. Obecnie mieszkania te należą do najdroższych w Nowym Jorku. Od lat 80. SoHo przeszło kilkakrotnie proces [[Gentryfikacja|gentryfikacji]]. Nowa generacja artystów i intelektualistów, wnosząc nowy kapitał, podniosła poziom socjalno-ekonomiczny dzielnicy i utworzyła wyjątkową atmosferę.
 
== Architektura ==
[[GrafikaPlik:Iron cast building SoHo NYC.jpg|thumb|left|185px|Iron cast building w SoHo]].
Centralną częścią SoHo jest ''Cast-Iron Historic District''. Typowe dla okresu lat 1840–1890 ''iron cast buildings'' (żeliwne budynki) mają status zabytków.
 
Typowe dla tych budynków są zdobienia odlewane z [[Żeliwo|żeliwa]]. W tamtych czasach odlewanie zdobień było prostsze, szybsze i tańsze, niż wykonywanie ich z kamienia. Były poza tym atrakcyjne ze względu na możliwość lakierowania ich w dowolnych kolorach. Z czasem coraz większe części fasad odlewane były z [[Żeliwo|żeliwa]], co skracało czas budowy, umożliwiało montaż dużych okien i pozwalało na nadawanie budynkom indywidualnego stylu.
 
U szczytu rozkwitu tego stylu architektonicznego panowało przekonanie, że żeliwne fasady są stabilniejsze i wytrwalsze w przypadku pożaru, przez co stawiano je też często jako fronty drewnianych budynków. Z czasem okazało się jednak, że [[Żeliwo|żeliwo]], podobnie jak [[Stal|stal]], ulega deformacji pod wpływem ciepła, a nagrzane przy kontakcie z wodą pęka.
 
Obecnie około 250 ''iron cast buildings'' znajduje się na [[Manhattan|Manhattanie]]ie, większość z nich w dzielnicy SoHo.
 
== Kultura i sztuka ==
W latach 60. SoHo było dzielnicą [[Awangarda (sztuka)|awangardowych]] artystów, jedną z ważniejszych postaci tego okresu był [[George Maciunas]], twórca [[Fluxus|Fluxusu]]u. W podupadłych budynkach fabrycznych organizowane były wieczory poezji, [[Happening|happeningi]] i [[Performance|sztuki performance]].
 
W latach 70. SoHo stało się centrum awangardowego [[Jazz|jazzu]]. Znani muzycy występowali za niewielkie gaże w nowo powstałych klubach. Pod koniec lat 70. doszło do komercjalizacji klubów, co przyczyniło się do wymierania [[Awangarda (sztuka)|sztuki awangardowej]] w SoHo.
Linia 28:
 
== Zobacz też ==
[[SOHO (ekonomia)|SOHO]] – pojęcie stosowane w handlu, głównie komputerowym
 
Linia 47:
[[pt:SoHo]]
[[ro:SoHo]]
[[ru:Сохо (Манхэттен)]]
[[sk:SoHo]]
[[fi:SoHo]]