Staw biodrowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
duże merytoryczne
Linia 3:
 
'''Staw biodrowy''' ([[łacina|łac.]] ''articulatio coxae'') - [[staw (anatomia)|staw]]
kulisty tworzony przez głowę kości udowej oraz [[Panewka stawu biodrowego|panewkę stawu biodrowego]] kości miednicznej. Przenosi ciężar ciała z tułowia na kończyny dolne oraz umożliwia ich ruchomość. Jeden z największych stawów organizmu człowieka.
 
Główkę stawu biodrowego tworzy głowa kości udowej (''caput femoris''). Na jej szczycie znajduje się niewielkie wgłębienie - dołek głowy kości udowej (fovea capitis femoris), będący miejscem przyczepu więzadła głowy kości udowej (lig. capitis femoris).
Głowa kości udowej porusza się w [[panewka stawu biodrowego|panewce stawu biodrowego]] (''acetabulum''), składającej się z pokrytej [[Chrząstka szklista|chrząstką szklistą]] powierzchni księżycowatej (''facies lunata''), oraz wypełnionego [[tkanka tłuszczowa|tkanką tłuszczową]] dołu panewki (fossa acetabuli). Panewka dodatkowo pogłębiona jest chrzęstnym obrąbkiem panewkowym (''labrum acetabulare'').
 
== Powierzchnie stawowe stawu biodrowego tworzą:==
 
Powierzchnie stawowe stawu biodrowego tworzą pokryte [[Chrząstka szklista|chrząstką szklistą]]:
* głowa kości udowej
* powierzchnia księżycowata panewki stawu biodrowego
 
 
Główkę stawu biodrowego tworzy kulista '''głowa kości udowej''' (''caput femoris''). Na jej szczycie znajduje się niewielkie wgłębienie - '''dołek głowy kości udowej''' (''fovea capitis femoris''), będący miejscem przyczepu '''więzadła głowy kości udowej''' (''lig. capitis femoris'').
Głowa kości udowej porusza się w [[panewka stawu biodrowego|'''panewce stawu biodrowego''']] (''acetabulum''), składającej się z pokrytej [[Chrząstka szklista|chrząstką szklistą]] '''powierzchni księżycowatej''' (''facies lunata''), oraz wypełnionego [[tkanka tłuszczowa|tkanką tłuszczową]] '''dołu panewki''' (''fossa acetabuli''). Panewka dodatkowo pogłębiona jest chrzęstnym '''obrąbkiem panewkowym''' (''labrum acetabulare''). Dwa brzegi obrąbka połączone są '''więzadłem poprzecznym panewki''' (''lig. transversum acetabuli''), przerzuconym nad wcięciem panewki.
 
Cały staw otoczony jest mocną i grubą [[torebka stawowa|torebką stawową]].
 
==Więzadła stawu biodrowego==
 
Torebka stawowa wzmocniona jest bardzo silnymi więzadłami, których głównym zadaniem jest hamowanie nadmiernych ruchów kończyny.
 
* [[więzadło biodrowo-udowe]] (''ligamentum iliofemorale'').
Odchodzi od kolca biodrowego przedniego dolnego i przyczepia się do kresy międzykrętarzowej.
Linia 25 ⟶ 31:
* [[więzadło kulszowo-udowe]] (''ligamentum ischiofemorale'')
Rozpięte pomiędzy tylnym brzegiem panewki a krętarzem większym. Hamuje ruchy obrotowe uda do wewnątrz oraz ruchy przywodzenia.
 
* [[warstwa okrężna]] (''zona orbicularis'').
Powyższe więzadła są wzajemnie powiązane tworząc tzw. [[warstwę okrężną]] (''zona orbicularis''). Jest to okrężne pasmo włókniste, przebiega wokoło szyjki anatomicznej głowy kości udowej. Warstwa okrężna wzmacnia torebkę stawową, uelastycznia i stabilizuje staw biodrowy.
 
*Więzadło głowy kości udowej (''ligamentum capitis femoris'').
 
Wewnątrz stawu biodrowego znaduje się mniejsze więzadło:
 
*Więzadłowięzadło głowy kości udowej (''ligamentum capitis femoris'').
Rozpięte między dołkiem głowy a dołem panewki, hamuje ruchy przywodzenia oraz ruchy obrotowe na zewnątrz.
 
 
== Ruchy w stawie biodrowym ==
 
Udo, a wraz z nim cała kończyna dolna, w stawie biodrowym wykonuje następujące ruchy:
 
W płaszczyźnie strzałkowej:
* prostowanie (''extensio'')
* zginanie (''flexio'')
 
W płaszczyźnie czołowej:
* odwodzenie (''abductio'')
* przywodzenie (''adductio'')
 
W płaszczyźnie poprzecznej:
* rotacja zewnętrzna (''rotatio externa'')
* rotacja wewnętrzna (''rotatio interna'')
 
Kombinacja ruchów, we wszystkich płaszczyznach:
* obwodzenie (''circumductio'')
 
 
==Ciekawostki==