Met-enkefalina: Różnice pomiędzy wersjami

Met-enkefalina jest endogennym opioidowym peptydem działającym jako [[neuroprzekaźnik]], który naturalnie występuje w wielu [[tkanka]]ch ludzkich oraz zwierzęcych. Często nazywana jest opioidowym czynnikiem wzrostu (OGF). Jednym z głównych miejsc występowania jest segment II rogu grzbietowego [[rdzeń kręgowy|rdzenia kręgowego]], a także w [[ośrodkowy układ nerwowy|ośrodkowym układzie nerwowym]]. Powstaje z prekursora – proenkefaliny A, która jest kodowane przez [[gen]] PPE. Gen ten koduje białko składające się z 267 aminokwasów[[aminokwas]]ów, w tym sześciu sekwencji met-enkefaliny oraz jedną sekwencję leu-enkefaliny, heptapeptydu Met-enkefalina-Arg6-Phe7 i oktapeptydu met-kefalina-Arg6-Phe7-Leu8. [[Enkefaliny]] zostają uwolnione z proenkefaliny poprzez działanie [[proteazy]], nie pochodzą natomiast z [[endorfiny|β-endorfin]], których pro hormonem jest proopiomelanokortyna. Analogiczna do grupy 3-hydrksylowej w [[morfina|morfinie]] uważana jest reszta [[tyrozyna|tyrozyny]] (pozycja 1). Oprócz roli neuroprzekaźnika met-enkefalina posiada także aktywność [[cytokiny|cytokin]], do których zazwyczaj nie jest zaliczany z powodu swoich niewielkich rozmiarów. Wpływa on na komórkę poprzez oddziaływanie z receptorem Zeta (ζ), ponieważ uważano, że jest kolejnym [[receptory opioidowe|receptorem opioidowym]]. Jednak po zsekwencjonowaniu zastał przemianowany na receptor opioidowego czynnika wzrostu (OGFr). Zidentyfikowano receptory OGF w wielu prawidłowych oraz [[komórka nowotworowa|nowotworowych komórkach]] i tkankach, które nie wykazywały żadnej homologi do klasycznych [[receptory opioidowe|receptorów opioidowych]]. OGF reguluje powielanie się komórek oraz organizację tkanek w okresie rozwoju, [[Karcynogeneza|nowotworzenia]], odnowy komórkowej, gojenia ran i [[Angiogeneza|angiogenezy]]. Wiele ludzkich rakowych [[Linia komórkowa|linii komórkowych]] jest inhibowanych przez OGF [[In vitro|in vitro]]. Potwierdzono hamujący wpływu OGF na wzrost:<br />

• [[Rak trzustki|raka trzustki]],<br />

• [[Hepatoblastoma|hepatoblastomy]],<br />

• [[Rak jajnika|raka jajników]],<br />

• [[Rak płuca|raka płuc]].<br />

W pewnych przypadkach komórki rakowe wykazują niewystarczającą produkcję met-enkefaliny, aby kontrolować wzrost komórki rakowej. W takich sytuacjach komórki mogą produkować dodatkowe receptory, aby wyłapywać jakikolwiek dostępny OGF. W takich wypadkach podawanie OGF prowadzi do aktywacji receptorów (OGFr) i spowolnienie wzrostu komórki nowotworowej. W innych przypadkach produkcja OGF jest wystarczająca, natomiast produkcja receptorów OGF jest zbyt mała, aby pozwolić komórce wyłapywać OGF i spowolnić swój wzrost. Jednak nawet w przypadkach takich jak rak trzustki, kiedy zdolność komórek do produkcji OGF drastycznie spada, wykazano, że podawanie OGF pacjentom może znacząco spowolnić wzrost komórek rakowych i w rezultacie przedłużyć życie. Z badań na myszach laboratoryjnych wynika, że dzienna dawka 0.5, 5, lub 25 mg/kg OGF pozwala uniknąć powstania ludzkiego raka jelita grubego HT-29 w ksenograftach (ludzkich) u tych myszy.