Wersja z 06:34, 16 mar 2010 edytuj AlohaBOT (dyskusja \| edycje) 157 447 edycji m dodanie daty do szablonu ← poprzednia edycja		Wersja z 22:03, 17 lip 2010 edytuj anuluj edycję AlohaBOT (dyskusja \| edycje) 157 447 edycji m naprawa linków, zmiany kosmetyczne następna edycja →
Linia 1: [[~~Image~~Plik:Octavian Goga.jpg\|thumb\|right\|Octavian Goga]] '''Octavian Goga''' (ur. [[1 kwietnia]] [[1881]] [[Răşinari]] – zm. [[7 maja]] [[1938]] [[Ciucea]] k. Bukaresztu) - [[Rumunia\|rumuński]] [[nacjonalizm\|nacjonalistyczny]] polityk, poeta, twórca sztuk, dziennikarz i tłumacz. Członek Akademii Rumuńskiej. == Życie == Urodził się w [[Răşinari]], niedaleko [[Sibiu]]. Naukę rozpoczął w 1892 r. w gimnazjum w [[Sibiu]], które ukończył w [[Braszów\|Braszowie]] w 1900 r. Pierwsze próby z twórczości poetyckiej ukazały się w roku 1893 na łamach '''''Revista ilustratá''''' i '''''Familia'''''. Wydał je pod pseudonimem '''''Octavian''''' wierszem ''Nu-i fericire pe pāmînt '' (Nie ma szczęścia na ziemi). Studiował na wydziale humanistycznym i filozoficznym w [[Bukareszt\|Bukareszcie]] w latach 1900-1904.W tym okresie swoją twórczość przedstawiał na łamach pisma kulturalnego '''''Luceafărul'''''. Tam też opublikował swój pierwszy tom ''Poezje'' z 48 utworami. Od roku 1906 rozpoczął wydawać utwory na łamach czasopisma '''''Viaţa românească''''' . Dominowały tam wiersze o tematyce problematyki społecznej, co zaowocowało dobrymi recenzjami wśród krytyków i torowało drogę do jego przyszłej kariery politycznej. Został aktywnym członkiem rumuńskiego ruchu emancypacyjnego w [[Transylwania\|Transylwanii]] i jego grupy przewodniej [[Rumuńska Partia Narodowa\|Rumuńskiej Partii Narodowej]] (PNR) w [[Austro-Węgry\|Austro-Węgrzech]]. Jako jej działacz w roku 1907 wydawał gazetkę '''''Ţara noastră'''''. W roku 1910 poniósł porażkę w wyborach do parlamentu co spowodowało jego przeprowadzkę do Bukaresztu. Porażka ta natchnęł go do napisania przez niego komedii ''Domnul notar'' (Pan notariusz). W swojej działalności polityka działał o wyzwolenie narodowe i społeczne Rumunów siedmiogrodzkich. Odciął się od prohabsburskiej polityki przywódców partii narodowej i założył własne ugrupowanie z własnym organem prasowym '''''Tribuna'''''. Przed [[I wojna światowa\|I wojną światową]] w roku 1912 Goga został aresztowany przez władze węgierskie i osadzony w więzieniu w Seghedinie. Tam też powstały jego kolejne utwory. Linia 19: [[Premierzy Rumunii\|Premierem Rumunii]] Goga został [[28 grudnia]] [[1937]] roku i sprawował tę funkcję do [[10 lutego]] [[1938]]. Został powołany na to stanowisko przez króla [[Karol II Rumuński\|Karola II]], który chciał umocnienia swojej pozycji i wprowadzenia dyktatury. == Twórczość == * ''Nu-i fericire pe pāmînt '' (Nie ma szczęścia na ziemi) - 1898 * ''Casa noastră'' (Nasz dom) - 1903 Linia 53: * ''Din larg'' (Z oddali) - 1939 <small>(wydanie pośmiertne)</small> === Inne utwory === * ''Din larg'' ("Z wysokich mórz") * ''Profetul'' ("Prorok") Linia 63: * ''În mine câtodată'' ("W czasach beze mnie") === Bibliografia === {{Bibliografia start}} * Halina Mirska-Lasota, ''Mały słownik pisarzy rumuńskich'', Wiedza Powszechna, Warszawa 1975 {{Bibliografia stop}} Linia 72: {{Źródła\|brak potwierdzeń bibliograficznych\|data=2010-03}} W czasie krótkiego pozostawania u steru rządów, znany przede wszystkim z powodu przyjęcia pierwszych [[antysemityzm\|antysemickich]] ustaw. [[12 stycznia]] [[1938]] roku rząd Gogu pozbawił rumuńskich [[Żydzi ~~(naród)~~\|Żydów]] obywatelstwa. Goga sam miał poglądy antysemickie, co przygotowało podatny grunt na późniejszą działalność [[Żelazna Gwardia\|Żelaznej Gwardii]]. Bojówki reżimu Gogi i Cuzy, o charakterze [[faszyzm\|faszystowskim]] [[Lăncieri]] odpowiedzialne były za nasilenie przemocy względem Żydów. Po rezygnacji z pełnionego stanowiska, Goga udał się do Transylwanii, gdzie [[5 maja]] [[1938]] roku miał [[udar]]. Zmarł dwa dni później. Jego ciało pochowano w pałacu w [[Bukareszt\|Bukareszcie]], a sam [[Adolf Hitler]] przysłał kwiaty, aby udekorować jego grób{{fakt\|data=2010-03}}. === Poezja === * ''Cíntă moartea'' (Śmierć śpiewa) * ''Cărbunii'' ("Węgle") === Inne === Dodatkowo Goga znany jest jako tłumacz takich węgierskich twórców jak [[Sándor Petőfi]], [[Endre Ady]] czy [[Imre Madách]].

Octavian Goga: Różnice pomiędzy wersjami