Atum: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lit.
drobne redakcyjne
Linia 5:
'''Atum''' ([[język staroegipski|egip.]]''Itm'') – jeden z głównych i najstarszych bogów [[Starożytny Egipt|starożytnego Egiptu]]. Razem z [[Ra (bóg)|Ra]], [[re-Horachte|Horachte]] i [[Chepri]] był bogiem słońca i stworzenia. Imię jego można przetłumaczyć jako formę znaczenia pozytywnego, “Znakomity Jeden”, lub znaczenia negatywnego, “Ten jeden, który jeszcze nie istnieje”. Atum jest dobrze udokumentowany w różnych tekstach ikonograficznych i religijnych. Przedstawiany był jako człowiek, który miał na głowie Etfu, albo jako człowiek z głową barana, tak jak [[Chnum]]. Jest jednym z ośmiu lub dziewięciu bogów najczęściej wymienianych w [[Teksty Piramid|Tekstach Piramid]]. Atum był głównym bóstwem [[Heliopolis (Egipt)|Heliopolis]], jego kult zyskał duże znaczenie już w [[Starożytny Egipt#Stare Państwo (ok. 2686–ok. 2181 p.n.e.)|Starym Państwie]]. Jego najbardziej istotną naturą było samo tworzenie i stworzenie pierwszych bogów. Imię Atuma może być przetłumaczone jako “Całość”. Był uosobieniem początku i doskonałości. W Tekstach Trumiennych i innych religijnych tekstach jest nazywany “Władcą Całości”, więc jest bogiem uniwersalnym.
== Atum jako stworzyciel ==
W kosmogonii heliopolitańskiej Atum był bogiem stworzenia, który wyłonił świat z chaosu poprzez [[masturbacja|masturbację]]<ref>{{cytuj książkę |autor=David. M. Friedman |tytuł=Pan niepokorny. Kulturowa historia penisa |miejsce=Warszawa |rok=2003 }}</ref>. [[Teksty Piramid]] mówią nam o tym bogu jako “Ten, który stworzył sam z siebie”. Według papirusu Bremner-Rhind Atum powiedział: ''Wszystko pojawiło się po tym, jak powstałem ja... nie istniało żadne niebo i żadna ziemia... sam stworzyłem każdą istotę... postępowałem z moją pięścią jak mąż... kopulowałem ze swą ręką.''<ref>A. M. Roth, ''Ancient Egyptian Beliefs About Conception and Fertility'', [w:] A. E. Rautman (red.), ''Reading the Body: representations and remains in the archaeological record'', Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2000, s. 196</ref> Miał on dwie natury, które mogły zapoczątkować wszystko lub zakończyć wszystko. W Księdze Umarłych w rozmowie Atuma z [[Ozyrys (bóg)|Ozyrysem]] ten pierwszy oświadcza, że może zniszczyć cały świat ioraz zesłać wszystkich bogów i całą ludzkość z powrotem w prehistoryczne wody ([[Nun]]), z których cały świat powstał. Od najwcześniejszych dynastii w [[Heliopolis (Egipt)|Heliopolis]] był reprezentowany i uwielbiany jako aspekt świętego kamienia Ben-Ben. W Heliopolis Atum jest identyfikowany z prapagórkiem, co potwierdza Księga Piramid: “O Atumie, kiedy powstałeś, wyrosłeś jako wysokie wzgórze, błyszczałeś jako kamień Benben w świątyni Feniksa w Heliopolis”.<br /> Zaklęcie 1130 z Tekstów Piramid opowiada o tym, że gdy nastąpi koniec świata, jedynymi którzy przetrwają, będą to bogowie Atum i Ozyrys pod postacią węży, “ludzie ich nie poznają, a bogowie nie zobaczą ”.
 
{{commons|Category:Atum}}