Wersja z 23:23, 16 sty 2011 edytuj BroviPL (dyskusja \| edycje) 6572 edycje szablon ← poprzednia edycja		Wersja z 21:16, 20 lut 2011 edytuj anuluj edycję BroviPL (dyskusja \| edycje) 6572 edycje Usunięcie nieuźródłowionych, nieweryfikowanych informacji. Napisanie artykułu na nowo, w oparciu o wiarygodne źródła. następna edycja →
Linia 1: '''Hydroliza''' – [[reakcja podwójnej wymiany]] (często [[reakcja odwracalna\|odwracalna]]), która przebiega między [[woda\|wodą]] i rozpuszczoną w niej substancją. W jej wyniku powstają nowe [[związek chemiczny\|związki chemiczne]]. Jest szczególnym przypadkiem [[lioliza\|liolizy]] ([[solwoliza\|solwolizy]]). Często przebiega w obecności [[katalizator]]ów ([[kwasy\|kwasów]] lub [[zasady\|zasad]]). Hydrolizę wykorzystuje się w [[przemysł chemiczny\|przemyśle chemicznym]] (np. hydroliza [[polisacharydy\|wielocukrów]] na [[cukry proste]] lub hydroliza [[chlorobenzen]]u do [[fenol]]u). ~~{{Źródła\|data=2011-01}}~~ '''Hydroliza''' – [[reakcja chemiczna]] polegająca na rozpadzie [[cząsteczka\|cząsteczek]] [[związek chemiczny\|związku chemicznego]] na dwa lub więcej mniejszych fragmentów w reakcji z [[woda\|wodą]] lub parą wodną. W przypadku [[Sole\|soli]] [[jon]]owych przez [[hydroliza soli\|hydrolizę]] rozumie się zbiór wtórnych reakcji jonów powstałych w wyniku [[solwoliza\|solwolizy]] tej soli, które niekiedy prowadzą do zmiany [[skala pH\|pH]] środowiska. ~~== Reakcje hydrolizy ==~~ Zazwyczaj, reakcja hydrolizy przebiega wg ogólnego schematu: : <math>\mathrm{AB + H_2O \rightleftarrows AH + BOH}</math> ~~: A-B + H<sub>2</sub>O → H-B + A-OH~~ gdzie: ~~choć są też możliwe bardziej złożone mechanizmy tej reakcji, np:~~ * '''AB''' – substancja ulegająca hydrolizie * '''AH''' i '''BOH''' – jej produkty. ~~: A-B + 2 H<sub>2</sub>O → A-OH + B-OH + H<sub>2</sub>~~ ~~które zdarzają się w fazie gazowej w wysokiej temperaturze lub w warunkach [[elektroliza\|elektrolizy]].~~ ~~Hydroliza jest procesem odwrotnym do [[kondensacja hydrolityczna\|kondensacji hydrolitycznej]] - tj. reakcji łączenia dwóch lub więcej cząsteczek z wydzieleniem cząsteczek wody.~~ ~~Wiele reakcji hydrolizy ma charakter odwracalny, przy czym kierunek reakcji zależy od jej warunków:~~ ~~Np. hydroliza [[ester\|estrów]]:~~ ~~: RCOOR' + H<sub>2</sub>O → RCOOH + R'OH~~ wymaga dostarczania do układu reakcyjnego odpowiedniej ilości wody, przy jej deficycie zaczyna zachodzić reakcja kondensacji dopiero co powstałego [[kwas karboksylowy\|kwasu]] (RCOOH) i [[alkohol]]u (R'OH), która jest w gruncie rzeczy tą samą reakcją, tylko zapisaną odwrotnie: ~~: RCOOH + R'OH → RCOOR' + H<sub>2</sub>O~~ == Dysocjacja elektrolityczna i hydroliza soli == {{Main\|Hydroliza soli}} W reakcji hydrolizy [[sole\|soli]], reakcją biegnącą w odwrotnym kierunku jest [[reakcja zobojętniania]]. ~~Reakcji hydrolizy nie należy mylić z [[dysocjacja elektrolityczna\|dysocjacją elektrolityczną]] i [[solwatacja\|solwatacją]], której szczególnym przypadkiem jest [[hydratacja]].~~ == Hydroliza związków organicznych == W [[chemia organiczna\|chemii organicznej]] hydroliza ma dużo szersze znaczenie. Poza hydrolizą [[estry\|estrów]] (dla której [[reakcja odwrotna\|reakcją odwrotną]] jest [[estryfikacja]]) obejmuje ona także procesy nieodwracalne (np. [[cukier inwertowany\|inwersja cukrów]], rozpad [[białka\|białek]] czy [[zmydlanie]] [[tłuszcze\|tłuszczów]]). == Bibliografia == Dysocjacja polega na rozpadzie cząsteczki pod wpływem działania rozpuszczalnika (w tym również wody), ale bez tworzenia z nim [[wiązanie kowalencyjne\|wiązań kowalencyjnych]], zaś hydratacja polega na tworzeniu się kompleksów z wodą poprzez [[wiązanie wodorowe\|wiązania wodorowe]] i inne [[oddziaływania międzycząsteczkowe]]. {{Bibliografia start}} * {{cytuj książkę \|tytuł=Encyklopedia popularna, Tom II \|wydanie=II \|wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN\|PWN]] \|miejsce=Warszawa \|rok=1984 \|isbn=83-01-00000-7}} {{Bibliografia stop}} [[Kategoria:Reakcje chemiczne]]

Hydroliza: Różnice pomiędzy wersjami