Securitate: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
'''Securitate''' z rum. "bezpieczeństwo" (właśc. ''Departament Bezpieczeństwa Państwowego'', [[język rumuński|rum.]] '''Departamentul Securităţii Statului''') – [[
Powstały w 1978 na bazie poprzednich rumuńskich struktur bezpieczeństwa publicznego ''Departament Bezpieczeństwa Państwowego'' Ministerstwa Spraw Wewnętrznych był największą służbą bezpieczeństwa w krajach [[Układ Warszawski|Układu Warszawskiego]] pod względem stosunku liczby [[OZI|tajnych współpracowników]] podległych ww. instytucji do liczby mieszkańców kraju<ref name="times">{{cytuj pismo|nazwisko=CRAIG S. SMITH|tytuł=Eastern Europe Struggles to Purge Security Services|czasopismo=The New York Times|język=en|data=2006-12-12|url=http://www.nytimes.com/2006/12/12/world/europe/12spooks.html?_r=1}}</ref>. Pierwszy zaplanowany budżet
== Historia ==
Instytucja rumuńskiej komunistycznej bezpieki formalnie powstała na mocy dekretu 221/30 z [[1948]]<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Deletant|imię=Dennis |tytuł=Ceauşescu and the Securitate: coercion and dissent in Romania, 1965-1989|data=1996|strony=18|isbn=978-1-56324-633-3}}</ref>. Podwalinami przyszłej instytucji były osoby związane służbowo m. in. z [[INO|INU]], [[WGU|KRU]] [[NKGB]] już od [[1944]], czyli od momentu wkroczenia [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] na terytorium Królestwa Rumunii. Zadaniem służb była "''obrona demokratycznych zdobyczy ludu Rumunii i gwarancja bezpieczeństwa '''Republiki''' (państwo było królestewem!) wobec wewnętrznych i zewnętrznych wrogów''".
Dyrektorem DSS został generał Timofei Bodnarenko – pochodzący z Ukrainy [[funkcjonariusz publiczny|funkcjonariusz]] [[ZSRR|sowiecki]], który zmienił nazwisko i pełnił służbę pod [[przykrywka|przykrywką]] jako [[Gheorghe Pintilie]], jego zastępcami byli: pochodzący z [[Besarabia|Besarabii]] mjr [[Boris Grunberg]], który występował pod nazwiskiem [[Alexandru Nicolski]] i Ukrainiec – mjr Vladimir Mazuru (Mazurov) (późniejszy Ambasador Rumunii w Polsce). Z początku dużą część pracowników i współpracowników instytucji stanowili dawni działacze "[[Królewska Policja Bezpieczeństwa|Królewskiej Policji Bezpieczeństwa]]" ([[język rumuński|rum.]] ''Direcţia Generală a Poliţiei de Siguranţă''), szybko zastąpiono ich jednak lojalnymi komunistami. Pracę rumuńskich służb nadzorował przedstawiciel służb sowieckich [[Aleksander Sacharowski]]<ref>D.Deletant, Romania, [w:] A handbook of the communist security apparatus in East Central Europe, Warsaw 2005, s.287.</ref>.
Linia 11:
W [[1964]] rząd ogłosił postalinowską generalną amnestię i ok. 10 tys. więźniów mogło opuścić swe cele. Od tego czasu niezgodnie z prawdą głoszono, że w [[Rumunia|Rumunii]], w przeciwieństwie do krajów Zachodu, nie ma aktualnie żadnych więźniów politycznych.
W latach 70 XX w. bezpieka nasiliła atmosferę antyszpiegowskiej psychozy w kraju: mieszkańców [[Rumunia|Rumunii]] zobowiązano do donoszenia na znajomych, współpracowników w celu "wypełniania patriotycznego obowiązku". W ciągu 24 godzin należało poinformować służby o każdym zetknięciu się z cudzoziemcem. Na posiadanie radia trzeba było uzyskać zezwolenie. Inną metodą na uzyskiwanie informacji było bezprawne wkraczanie do domów oraz biur i zakładanie mikrofonów. Rozmowy telefoniczne były notorycznie kontrolowane, natomiast wszystkie informacje przesyłane faksem oraz telefaksem były przechwytywane. Gdy spadła liczba narodzin funkcjonariusze DSS byli zobowiązani do kontroli ginekologicznych. Każda kobieta w ciąży miała regularnie przeprowadzany test ciążowy. [[Aborcja]] była zakazana. Usunięcie ciąży było surowo karane<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Crampton|imię=R. J.|tytuł= Eastern Europe in the twentieth century and after|wydawca=Routledge|data=1997|strony=355|isbn=0415164222}}</ref>. Działania tzw.
W latach 80 XX w. pod kontrolą tego ministerialnego departamentu znalazły się tzw. oddziały bezpieczeństwa (trupele di Securitate), których zadaniem było utrzymywanie porządku publicznego i
Pod koniec rządów [[Nicolae Ceauşescu]]
== Uwłaszczenie nomenklatury ==
Wielkie majątki na przemianie gospodarczo-politycznej zrobili m. in. Dan Voiculescu, Dinu Patriciu i Ioan Niculae, najbogatsi Rumuni i dawni funkcjonariusze Departamentu Bezpieczeństwa Państwowego. Wszyscy wymienieni służyli w ''Direcţia de Informaţii Externe'' (Zarzad Wywiadu Zewnętrznego) [[komórka organizacyjna|komórce organizacyjnej]] DSS odpowiadającej za [[wywiad (instytucja)|wywiad]]. Każdy z nich jest obecnie multimiliarderem [[lej|RON]] i wpływowym człowiekiem.
== Zbiegowie ==
Słynnym i niezwykłym zbiegiem DSS jest dawny '''szef''' Direcţia de Informaţii Externe DSS, [[gen.]] dyw. ministerstwa spraw wewnętrznych [[Ion Pacepa]]. [[Prezydenci Rumunii|Prezydent Rumunii]] [[Nicolae Ceauşescu]] wydał na niego wyrok śmierci i zaoferował nagrodę 2 milionów [[USD]] a [[Jaser Arafat]] i [[Muammar Kaddafi]] po 1 milionie USD dodatkowo za zabicie [[zdrajca|zdrajcy]].
== [[Komórka organizacyjna|Komórki organizacyjne]] DSS ==
* '''
Kluczowa część służb. Utworzony za [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|sowiecką]] radą i pomocą w [[1954]] roku, monitorował wszelkie środki elektronicznej komunikacji na terenie [[Rumunia|Rumunii]] i poza jej granicami. Podsłuchiwano [[telefon]]y, instalowano [[podsłuch]]y w prywatnych mieszkaniach i zakładach pracy, dokonywano zagłuszania antyradzieckich i antykomunistycznych radiostacji.
* '''Zarząd Wywiadu Zewnętrznego''' - (Direcţia de Informaţii Externe) prowadził [[wywiad (instytucja)|wywiad]], następcą instytucjonalnym jest [[Serviciul de Informaţii Externe]]
Linia 29 ⟶ 31:
Obsługiwał więzienia.
* '''Zarząd Bezpieczeństwa Wewnętrznego'''
Miał za zadanie wykrywanie przeciwników ustroju w łonie [[
* '''Narodowa Komisja [[wiza|Wiz]] i [[Paszport]]ów'''
Kontrolowała wszelkie wjazdy i wyjazdy do/z [[Rumunia|Rumunii]].
|