Reforma walutowa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
usunięcie ślepego <ref |
rozszerzenie o skutkach denominacji z 1950 |
||
Linia 8:
Wymian walut może być dokonywana w [[bank]]ach lub [[kantor walutowy|kantorach walutowych]]. Wymiana pieniędzy może być także wynikiem wymiany pieniądza przez [[Bank Emisyjny]]. Tego typu wymiana może być przymusowa (wymianie podlegają w określonym czasie określone sumy "starych" pieniędzy) lub dobrowolna (z reguły wymiana taka trwa kilka lat, a sumy nie są ograniczone, np.: wymiana [[złoty|złotego]] w [[1995]] roku).
W roku [[1950]], [[30 października]], nastąpiła druga wymiana pieniędzy w Polsce powojennej. Pierwszą wymianę dokonano dekretem PKWN w 1944 roku. Wymiana z roku 1950 była równocześnie [[denominacja|denominacją]]. Będące w [[Banknoty polskie z lat 1948-1950|obiegu w latach 1948-1950]] złotówki wymieniono w ciągu kilku dni na [[Banknoty polskie z lat 1950-1978|nowe]], przy czym wymiany dokonano tak, że pieniądze zdeponowane w bankach wymieniano, tak jak równocześnie przeliczono wszystkie ceny i płace pracownicze, w proporcjach 100 zł starych na 3 [[zł]] nowe, a [[gotówka|gotówkę]] w stosunku 100 zł starych na 1 zł nowy. Ta trzykrotna dysproporcja skierowana była przeciw wszystkim, którzy (nie ufając bankom) obracali gotówką lub trzymali ją w domu. Technika wymiany - z zaskoczenia, w krótkim czasie - utwierdziła przedsiębiorczych obywateli w braku zaufania do gospodarczej rzetelności "[[władza ludowa|władzy ludowej]]". W 1950 roku osoby przedsiębiorcze, a także rolnicy indywidualni często nie przechowywali pieniędzy w bankach ale dokonywali wzajemnych rozliczeń w gotówce i w nich głównie godził mechanizm tej wymiany.
Należy zauważyć, że denominacja z 1950 roku miała również elementy pozytywne. Wprowadzono trudniejsze do sfałszowania banknoty i praktycznie niepodrabialne monety aluminiowe 1gr, 2gr i miedzianoniklowe 5gr, 10gr, 20gr, 50gr i 1zł. Bilon ułatwił drobne płatności i umożliwił powrót do stosowania automatów pieniężnych, głównie telefonów. Wprowadzenie równoczesne ostrej dyscypliny finansowej praktycznie zatrzymało inflację.
Z powodu wyścigu zbrojeń oraz doktrynalnej likwidacji prywatnej przedsiębiorczości w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych ujawniło się zaniedbanie produkcji artykułów konsumpcyjnych. Skłoniło to władze partyjno-państwowe do obniżania płac robotniczych metodą podnoszenia norm produkcyjnych. Wywoływało to protesty, z których najbardziej znanym był masowy strajk w Poznaniu w czerwcu 1956.
Warto mieć na uwadze że od około 1948 roku posiadanie [[waluta|walut zagranicznych], a tym bardziej obrót walutami było [[|penalizacja|penalizowane]].
| |||