Peer Gynt (suita): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
RedBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.2) (Robot poprawił es:Peer Gynt (Grieg)
Xqbot (dyskusja | edycje)
m r2.7.3) (Robot poprawił fr:Peer Gynt (suites orchestrales); zmiany kosmetyczne
Linia 1:
'''''Peer Gynt''''' - tytuł zarówno muzyki do dramatu [[Henrik Ibsen|Henryka Ibsena]], jak i dwóch zestawionych zeń [[suita|suit]] o tym samym tytule. Autorem muzyki jest [[Edvard Hagerup Grieg]]. Chronologia powstania:
* [[Peer Gynt (dramat)|''Peer Gynt'', dramat]] ([[1867]])
* ''Peer Gynt op. 23'' - muzyka do dramatu Ibsena, 26 numerów ([[1874]]-[[1875]]/[[1892]])
* ''Peer Gynt op. 46'' - I suita ([[1888]])
* ''Peer Gynt op. 55'' - II suita ([[1891]])
 
== Powstanie i historia ==
Linia 11:
 
== Części suit ==
[[GrafikaPlik:Taniecanitry.JPG|thumb|280px|right|''Taniec Anitry'' w wykonaniu zespołu [[Społeczna Szkoła Baletowa w Częstochowie|częstochowskiej Szkoły Baletowej]] na deskach [[Filharmonia Częstochowska|Filharmonii Częstochowskiej]]]]
<small>(w nawiasach podano: tytuł oryginalny, akt z którego numer pochodzi oraz tempo numeru)</small>
=== I suita (op. 46) ===
* ''Poranek'' ([[język norweski|norw.]] ''Morgenstemning'', IV akt, ''Allegretto pastorale'')<br />Utwór jest wprowadzeniem do czwartego aktu dramatu Ibsena. Akcja sceny rozgrywa się w Afryce, ale wschód słońca Griega (uchodzący za jeden z najpiękniejszych w muzyce) ma skandynawski koloryt.
 
* ''Śmierć Azy'' (''Åses død'', III akt, ''Andante doloroso'')<br />Utwór, napisany tylko na instrumenty smyczkowe, jest przejmującą ilustracją do sceny umierania Azy, matki Peer Gynta. Tytułowy bohater siedzi przy jej łożu, odsuwając od niej obraz nadchodzącej śmierci, opowiada o swoich przygodach. Nie zauważa, że matka w pewnym momencie już go nie słyszy.
 
* ''Taniec Anitry'' (''Anitras dans'', IV akt, ''Tempo di mazurka'')<br />Anitra (w dosł. tłum. ''gęś'', aluzyjne imię bohaterki) była córką arabskiego szejka. Miniatura, skomponowana również na same smyczki, jest egzotycznym tańcem utrzymanym jednakże w charakterystycznym rytmie [[mazurek (muzyka)|mazurka]].
 
* ''[[W grocie Króla Gór]]'' (''I Dovregubbens hall'', II akt, ''Alla marcia e molto moderato'')<br />Utwór nawiązuje do mrocznych sag skandynawskich, pełnych opowieści o [[kobold]]ach, [[gnom]]ach, [[troll]]ach. Prześladują one Peer Gynta za uwiedzenie córki Króla Gór. Cały utwór zbudowany jest na jednym motywie, wielokrotnie przetwarzanym w różnych obsadach instrumentów i narastającej dynamice. Obok [[Bolero (muzyka)|Bolera]] [[Maurice Ravel|Ravela]] jest to jeden z najwybitniejszych przykładów formy jednorodnej.
 
=== II suita (op. 55) ===
* ''Porwanie narzeczonej - lament Ingrid'' (''Bruderovet - Ingrids Klage'', I akt, ''Allegro furoso. Andante doloroso'')<br />Peer Gynt z wesela uprowadza pannę młodą, tytułową Ingridę, w zemście za nieprzychylne przyjęcie z jakim spotkał się ze strony gości. Utwór ma budowę trzyczęściową, zbudowany jest z kontrastujących części: pierwsza i ostatnia opisuje wzburzenie weselników, druga jest pieśnią porwanej.
 
* ''Taniec arabski'' (''Arabisk dans'', IV akt, ''Allegretto vivace'')<br /> Ma charakter jeszcze bardziej orientalny niż ''Taniec Anitry'' z I części suity.
* ''Powrót Peer Gynta. Burzliwy wieczór na morzu'' (''Peer Gynts hjemfart. Stromfull aften på havet'', V akt, ''Allegro molto agitato'')<br />Po latach wędrówki pełnej przygód Peer Gynt powraca do Norwegii. Statek, którym płynie, tonie podczas burzy, ale on jeszcze raz wychodzi cało z tarapatów.
 
* ''Pieśń Solwejgi'' (''Solveigs Sang'', IV akt, ''Andante'')<br />Jest to najbardziej znany utwór cyklu, mimo zdecydowanie większej popularności I części suity niż drugiej. Oparty na norweskich motywach ludowych, został napisany przez kompozytora do wzruszającej sceny powrotu Peer Gynta do Solwejgi. Wierna swojej pierwszej miłości, siedzi przed chatą w górach i śpiewa. Nie widzi zbliżającego się Peer Gynta, straciła wzrok płacząc z rozpaczy za nim przez tyle lat.
 
== Posłuchaj ==
Linia 37:
 
'''Zobacz też:'''
* [[Peer Gynt (dramat)]]
 
[[Kategoria:Balety]] [[Kategoria:Dzieła Edvarda Griega]]
[[Kategoria:Balety]]
[[Kategoria:Balety]] [[Kategoria:Dzieła Edvarda Griega]]
 
[[ca:Peer Gynt (Grieg)]]
Linia 45 ⟶ 47:
[[en:Peer Gynt (Grieg)]]
[[es:Peer Gynt (Grieg)]]
[[fr:Peer Gynt (Suitessuites n° 1 et 2orchestrales)]]
[[ja:ペール・ギュント (グリーグ)]]
[[fi:Peer Gynt (näytelmämusiikki)]]