{{Inne znaczenia|literatury|[[Dziennik|inne znaczenia tego słowa]]}}
'''Dziennik''' (''diariusz'', ''dyariusz'') – [[gatunek literacki|gatunek]] autobiograficzny, zapiski bieżące, sporządzane dla potrzeb własnych, lub w charakterze twórczości [[literatura|literackiej]] (publikowanej na bieżąco, lubbądź później w postaci zbiorczej). Składa się z codziennych wpisów, które mogą być opatrzone datą i informacją o miejscu powstania. Termin "dziennik" wywodzi się od [[łacina|łacińskiego]] wyrazu ''diarium'', oznaczającego początkowo codziennie porcje pokarmu, rozdawane np. żołnierzom. Później słowo to zaczęło oznaczać również zapiski codzienne.
== Specyfika gatunku ==
Od zapisywaniazwykłego zapisu wspomnień dotyczących tych samych czasów dziennik odróżnia się tym, że jest sporządzany na bieżąco, co w praktyce przejawia się zupełnie inną optyką – inne sprawy są uznawane za wartegodne upamiętnienia i inaczej są uwypuklaneprzedstawiane. Taka forma spisywania zdarzeń powoduje też, że moment rozpoczęcia utworu i jego zakończenia są zależne od woli autora – może je rozpocząć i zakończyć w dowolnym momencie. Istotną cechą dziennika jest także to, że kolejne wpisy nie muszą być powiązane tematycznie, a opisywane sytuacje i problemy nie muszą uzyskiwać kontynuacji czy rozstrzygnięcia w obrębie utworu; dzienniki pozbawione są też z góry ustalonego planu kompozycji. Dzienniki mogą być po prostu relacją z codziennych zdarzeń, lirycznymi zapiskami uczuć i emocji, formą refleksji na tematy polityczne, społeczne itp. Zazwyczaj dziennikiDzienniki charakteryzują się zazwyczaj dużą różnorodnością tematyczną i; bardzo rzadko dominuje w nich jedna tematyka. Dzienniki mogą być skoncentrowane na sprawach zewnętrznych wobec autora (tzw. dziennik zewnętrzny) lub na jego emocjach i przeżyciach (tzw. [[dziennik intymny]]). Dzienniki intymne mogą być przeznaczone do lektury tylko przez autora lub krąg osób mu bliskich, ale mogą być też przeznaczone do publikacji. Pierwszym autorem, który opublikował swój dziennik był [[André Gide]] w 1938. Odmianą dziennika jest również [[dziennik podróży]], stanowiący spisywaną na bieżąco relację z odbytej wyprawy.
