Rozumowanie indukcyjne: Różnice pomiędzy wersjami

Zasadniczy zwrot w dziejach filozoficznych rozważań nad indukcją stanowiły ''[[Badania dotyczące rozumu ludzkiego]]'' [[David Hume|Davida Hume'a]] (1748). Dzieło to stało się początkiem problemu indukcji - w ujęciu Hume'a stanowi on alternatywę głoszącą, że albo [[wiedza]] jest pewna i dotyczy idei (konstruktów umysłu, np. przedmiotów matematycznych), albo jest niepewna i dotyczy [[fakt]]ów. Współcześnie pogląd, że wiedza o faktach świata materialnego nie jest pewna jest przyjęty powszechnie, w czasach Hume'a stanowił jednak szokujący paradoks, głównie ze względu na rozwój fizyki newtonowskiej. Sam Hume nie odnosi się w swoim ujęciu problemu do pojęcia indukcji, ale do pojęcia [[przyczynowość|przyczynowości]] - według Hume'a nie ma żadnej logicznej konieczności, by to, co zdarzało się w przeszłości, zdarzyło się również później - teza, że słońce wzejdzie jutro o ile opiera się wyłącznie na obserwacji, że wschodziło do tej pory wielokrotnie, oparta jest jedynie na przyzwyczajeniu, skoro zaś nie jest konieczne, by przyczyny wywoływały skutki, nie istnieje też żaden obiektywny związek przyczynowo-skutkowy.

 

 

W wieku XX problem indukcji w sformułowaniu Hume'a i [[Immanuel Kant|Immanuela Kanta]] stracił ważność - nie uległ jednak zanikowi, ale raczej przekształceniu. Logika indukcji jako samodzielna dyscyplina badań logicznych nie odpowiada na dawne pytanie, co usprawiedliwia pewność twierdzeń uzyskanych za pomocą wnioskowań indukcyjnych, ale na pytanie, co usprawiedliwia przyjęcie prawdopodobieństwa twierdzeń uzyskanych za pomocą wnioskowań indukcyjnych i to, że uznajemy je za lepsze niż sformułowane już dawniej rozwiązania tego samego problemu. Tak rozumiana logika indukcji, tj. teorie indukcji oparte na matematycznym aparacie prawdopodobieństwa i powiązane z pewnymi ideami filozoficznymi formułowali przede wszystkim [[Pozytywizm logiczny|neopozytywiści]], zwłaszcza [[Rudolf Carnap]].