Urosz I (car): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (18) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q279693
JarektBot (dyskusja | edycje)
Robot skopiował szablon {{Kontrola autorytatywna}} z de:Stefan Uroš V..; zmiany kosmetyczne
Linia 46:
Stefan Urosz V był jedynym synem Stefana Urosza IV Duszana i [[Helena Bułgarska|Heleny Bułgarskiej]], siostry [[Iwan Aleksander|Iwana Aleksandra]]. Został koronowany na króla, jako w pełni uprawniony do sprawowania koregencji wraz z Duszanem, który został carem Serbii w [[1346]] r. Mimo, że w okresie swej sukcesji przyszły władca był już w pełni dojrzały, jeszcze w czasie samodzielnych rządów pozostawał on pod ciągłym wpływem dostojników dworskich (zwłaszcza [[Rada Carska|Rady Carskiej]]), a w szczególności swojej matki.
 
Nieudolnie próbował podtrzymywać wielkie imperium stworzone przez jego ojca. Stefan Urosz V nie mógł odeprzeć wzmożonych ataków nieprzyjaciół, zagrażających mu ze wszystkich stron kraju. Także zwalczanie coraz to ostrzej zarysowującej się emancypacji politycznej serbskiej szlachty nie mieściło się w jego możliwościach militarnych, ponieważ armia była uzależniona od decyzji Rady Carskiej. W krótkim czasie [[Carstwo Serbskie]] Duszana przekształciło się w konfederację niewielkiej ilości księstw, której jedynie część potwierdzała jego panowanie wyłącznie nominalnie. Na pierwsze wielkie wyzwanie polityczne Stefana Urosza V wyzwał jego wuj, [[Symeon Urosz Paleolog]], który napadnięty w [[1356]] r. oddał mu w posiadanie swoje władztwo. Pokonany Symeon Urosz był zmuszony do zrezygnowania z władania [[Tessalia|Tessalią]] i [[Epir]]em, jednak nie chciał rezygnować z przysługującego mu tytułu ''cara Rzymian i Serbów'', który zgodnie z ówczesnym prawem objął wygrany - Stefan Urosz Nijaki. Ta efektywna aneksja doprowadziła do gwałtownego rozszerzenia przestrzeni swego władztwa, co było przyczynkiem do rewizji utraconych ziem imperium Urosza.
 
Silna pozycja Stefana Urosza nie była wspierana przez jego matkę, Helenę, która zaczęła samodzielnie sprawować władzę, popieraną przez [[Jovan Uglješa|Jovana Uglješy]]. Podobne, autonomiczne dążności zostały przyjęte przez innych możnowładców serbskich, takich jak: [[Dejankowić]], [[Balšić]], [[Nikola Altomanović]] i [[Uglieša]], brat [[Vukašin Mrnjavčević|Wukaszyna Mrnjawcewicia]]. Ten ostatni w [[1365]] r. osadził się na tronie jako następca Stefana Urosza. Pod koniec swego panowania Stefan Urosz bezpośrednio kontrolował jedynie terytorium pomiędzy [[Szar Płanina|Szarską Planiną]] a [[Dunaj]]em.
Stefan Urosz V zmarł bezdzietnie w grudniu [[1371]] r., po tym jak rok wcześniej ogromna część serbskiego rycerstwa została wybita w bitwie z [[Turcy|Turkami]] [[Bitwa nad Maricą|nad Maricą]]. Wilkomir, syn [[Marko|Marka]] odziedziczył po ojcu prawo do korony, jednak realna władza w północnej Serbii była sprawowana przez [[Łazarz I Hrebeljanowić|Łazarza I Hrebeljanowicia]]. Ten ostatni nie przyjął tytułu cara po należnym mu zmarłym krewnym. Jednak w [[1377]] r. uznał Trwtka Bośniackiego (wnuka Stefana Dragutina po kądzieli), jako właściwego władcę Serbii. Wedle konsekwentnej polityki tureckiej Serbia stawała się poddaną [[Imperium Osmańskie|Porcie]]. Seria klęsk militarnych [[Serbowie|Serbów]] zmusiła ich do złożenia hołdu lennego sułtanowi. Mimo to państwowość Serbska przetrwała aż do [[1459]] r.
 
Po wielkich podbojach swego ojca, car stał się ofiarą nowowzbogaconej szlachty serbskiej, która do swego majątku doszła w wyniku błyskotliwej, w wielu przypadkach, kariery wojskowej. Utrzymywanie w takich warunkach dotychczasowego porządku instrumentów władzy państwowej było niemożliwe. Miało to swoją przyczynę w słabo rozwiniętej sieci dróg pomiędzy starym państwem a nabytkami. Wyjątkowa skromność, tolerancja polityczna, religijna oraz brak zdecydowanego stanowiska w kluczowych dla państwa sprawach skłonił historyków do nadania Stefanowi Uroszowi przydomka ''Nijaki''.
Linia 91:
 
{{Władcy Serbii}}
 
{{Kontrola autorytatywna|VIAF=3281249|LCCN=n/88/258939|TYP=p}}
 
[[Kategoria:Władcy Serbii]]