Łupina nasienna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę 2 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q2217063
int.
Linia 1:
[[Plik:Vigna.radiata.seeds.jpg|thumb|Nasiona ''[[Vigna radiata]]'' w zielonkawej łupinie z białawym znaczkiem]]
'''Łupina nasienna''' (''testa'') – element budowy [[nasiono|nasion]] [[rośliny nasienne|roślin nasiennych]]. Powstaje w wyniku przekształcenia [[Integument (botanika)|osłonek zalążka]] (''integumentum''), czasem także z zewnętrznych warstw [[Ośrodek zalążka|ośrodka zalążka]] (''nucellus''). Ponieważ powstaje z tkanek rośliny macierzystej, łupina zawiera podwójny zestaw (2n) [[chromosom]]ów matecznych<ref>{{cytuj książkę|autor=Danuta Młodzianowska|tytuł=Nasionoznawstwo|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne|miejsce=Warszawa|data=1984|strony=13-14|isbn=83-09-00272-6}}</ref>.
 
Młoda łupina zbudowana jest z cienkościennych komórek z dużymi [[wakuola]]mi. W miarę dojrzewania nasiona w budowie łupiny zachodzą u różnych roślin różne zmiany. Niektóre warstwy integumentu mogą zanikać, zmienia się struktura [[ściana komórkowa|ścian komórkowych]] i zawartość komórek. Często komórki łupiny wypełniają się substancjami barwnymi, nadając łupinom charakterystyczne dla poszczególnych gatunków barwy nasion. Często ściany [[Drewnienie|drewnieją]], dzięki czemu łupina nabiera twardości. Nierzadko jednak komórki łupin są higroskopijne i po zwilżeniu [[Śluz roślinny|śluzowacieją]]. U niektórych roślin zewnętrzne komórki łupiny wytwarzają charakterystyczne wytwory – włoski, brodawki i haczyki (np. [[Bawełna (włókno)|włókna bawełniane]] są włoskami wyrastającymi z łupin nasiennych)<ref>{{cytuj książkę|autor=Katherine Esau|tytuł=Anatomia roślin|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne|miejsce=Warszawa|data=1973|strony=757-760}}</ref>.
Twarda łupina chroni nasienie przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, np. infekcją bakteryjną, grzybową, wysychaniem oraz uszkodzeniami mechanicznymi. Oprócz roli ochronnej łupina może ułatwiać rozsiewanie, dzięki wykształcanym dodatkowym strukturom lotnym lub czepnym.