Wersja z 02:54, 2 mar 2014 edytuj Litwin Gorliwy (dyskusja \| edycje) 74 654 edycje bardzo długi biernik ← poprzednia edycja		Wersja z 02:55, 2 mar 2014 edytuj anuluj edycję Litwin Gorliwy (dyskusja \| edycje) 74 654 edycje drup następna edycja →
Linia 18: == Niemiecka koncepcja ''Rechtsstaat'' == Koncepcja państwa prawnego przechodziła ewolucję. Jako koncepcja ustrojowa ~~powstałą w~~powstaław środowisku niemieckich i austriackich [[liberalizm\|liberałów]] , przeciwstawiającym się rządom absolutystycznym. [[absolutyzm klasyczny\|Klasyczny absolutyzm]] utożsamiał władcę z państwem, a prawo traktował czysto instrumentalnie. [[Absolutyzm oświecony]] , mimo deklarowanej służebnej roli władcy wobec państwa, nadal traktował system prawny jako jedność z aparatem władzy i umieszczał funkcjonariuszy państwowych ponad społeczeństwem. Liberałowie określali absolutystyczną koncepcję państwa jako ''Polizeistaat'' i przeciwstawiali mu odmienną koncepcję ustrojową, w której prawo miało charakter autonomiczny, wiązało rządzących, a obywatelom gwarantowało szereg praw (''Rechtsstaat'')<ref>Dziadzio.</ref>. Najważniejszymi wczesnymi teoretykami państwa prawnego byli [[Immanuel Kant]] (1742-1804) i [[Wilhelm von Humboldt]] (1767-1835) . W ich koncepcjach państwo miało charakter ograniczony. Jego podstawowym celem było zaś gwarantowanie bezpieczeństwa oraz wolności i praw obywatelskich. Tę koncepcję państwa prawa rozszerzyli następnie [[Robert von Mohl]] (1799-1875), i [[Lorenz von Stein]] (1815-1890) wprowadzając elementy socjalne (szczególnie von Stein, który używał pojęcia ''społecznego państwa prawnego'') <ref>Dziadzio; Bosiacki, s. XXVII-XXVIII.</ref>. W ich koncepcjach państwo prawne miało nie tylko chronić jednostkę, ale i wspierać ją w jej dążeniach. Szczególne zasługi położył tutaj von Mohl, który upowszechnił ten termin i włączył go na trwałe do myśli społecznej, politycznej i prawnej<ref>Bosiacki, s. VIII.</ref>. Tym samym, na początku XIX w. ukształtowały się dwie koncepcje liberalnego państwa prawa: pierwsza akcentująca jedynie ochronny charakter państwa, i druga dodająca do tego cele socjalne. W obu nurtach podkreślano również [[laicyzm\|świecki]] charakter państwa i prawa<ref>Dziadzio.</ref>. Koncepcjom teoretycznym towarzyszyły również stopniowe zmiany ustrojowe, które stopniowo prowadziły do upodmiotowienia jednostki, rozszerzenia katalogu ich praw i wolności, i rozwinięcia systemu organów kontroli praworządności. == Państwo prawa jako zasada konstytucyjna ==

Państwo prawa: Różnice pomiędzy wersjami