Czynsz: Różnice pomiędzy wersjami

'''Czynsz''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Zins'' – 'podatek', 'dzierżawa', od [[Łacina|łac.]] ''census'' – 'wycena') – prawna nazwa [[świadczenie|świadczenia]] należnego z tytułu [[Umowa najmu|najmu]] lub [[dzierżawa|dzierżawy]]. Wartość czynszu może być ustalona w [[pieniądz]]ach lub naturze (np. owoce z sadu). Czynsz z założenia jest świadczeniem okresowym. Dawniej, i obecnie w niektórych znaczeniach, nazywany [[tenuta|tenutą]].

 

 

W [[feudalizm|feudalnym]] systemie [[własność|własności podzielonej]], jako czynsz określano również stałe świadczenie w pieniądzu lub w naturze składane przez chłopów pańszczyźnianych panu feudalnemu jako właścicielowi zwierzchniemu uprawianej ziemi. W tym czasie występuje powszechnie określenie ''"oczynszowanie"'', które oznaczało ''"ścisłe określenie ciężarów chłopa na rzecz pana, co ułatwiało chłopom swobodne dysponowanie nadwyżkami produkcji pozostałymi po uiszczeniu czynszów oraz ciężarów na rzecz państwa i kościoła... Również i właściciele dóbr byli najczęściej zainteresowani w oczynszowaniu, gdyż zwiększało ich dochody... dawało im do ręki tak pożądany pieniądz"''<ref>[[Juliusz Bardach]], [[Gerard Labuda]], ''Rozwój gospodarki towarowej na wsi i w mieście'', w: ''Historia Polski'', opr. [[Tadeusz Manteuffel]], PWN Warszawa 1960, s.372</ref>. Roczny czynsz na ziemiach polskich, z [[Łan (miara powierzchni)|łana]] ziemi wynosił w naturze (z reguły) 6 [[Miara (metrologia)|miar]], czyli 3 [[korczyk]]i zboża (tj. 2 miary pszenicy, żyta i owsa)<ref>Są to naturalnie dane orientacyjne. Wszystko zależało od regionu Polski, okresu dziejowego, pory roku, urodzaju, umowy między feudałem a chłopami, statusu wsi (na prawie polskim, niemieckim, olęderskim) itp.</ref>. Czynsz pieniężny bywał niższy od czynszu w naturze.