Oddziaływania antagonistyczne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
m źródła/przypisy, tymczasowa rozbudowa
Linia 1:
[[Plik:Verhulst-Malthus.svg|thumb| Przykłady wzrostu pojedynczej populacji; [[modelowanie matematyczne|modele]]:<br />– wzrostu wykładniczego (krzywa „J”), np. wzrost liczebności populacji roślinnej nie poddanej wpływowi roślinożerców,<br />– logistyczny (krzywa „S”), ustalanie się liczebności populacji [[Producent (biologia)|producentów]] i [[Konsument (biologia)|konsumentów]] ([[Fitofag|roślinożerców]])<br />
'''Oddziaływania antagonistyczne''', '''interakcje antagonistyczne''' – rodzaj [[zależności międzygatunkowe|zależności międzygatunkowych]] polegających na działaniu jednej [[populacja (biologia)|populacji]] danego [[gatunek (biologia)|gatunku]] na niekorzyść populacji innego a na korzysc swoja. Ponoszona szkoda może mieć różny charakter.
Układ współrzędnych: <br />x – czas (''t''), <br />y – liczebność populacji (''N'')]]
[[Plik:Volterra lotka dynamics.PNG|thumb|W [[ekosystem]]ach liczebność populacji ofiar (''prey'') i drapieżników (''predator'') okresowo się zmienia (zob. [[Równanie Lotki-Volterry]]]]
'''Oddziaływania antagonistyczne''' – rodzaj [[Zależności międzygatunkowe|zależności międzygatunkowych]] między [[populacja (biologia)|populacjami]] [[biocenoza|biocenozy]] (ożywionej części [[ekosystem]]u), uznawany za niekorzystny dla jednego lub obu populacji zajmujących to samo [[Środowisko przyrodnicze|środowisko]].
 
Wśród zależności antagonistycznych są wyróżniane{{odn|Krebs|1997|s=497–522}}{{odn|Weiner|2003|s=329–395}}:
* [[konkurencja (ekologia)|konkurencja]] (zob. m.in. [[zasada Gausego]], [[wzrost logistyczny liczebności populacji]], [[oscylacje i fluktuacje liczebności populacji]]),
* [[pasożytnictwo]],
* [[drapieżnictwo]] (zob. [[równanie Lotki-Volterry]], [[wzrost logistyczny liczebności populacji]]),
* [[allelopatia]],
* [[amensalizm]].
Bardzo silne oddziaływania antagonistyczne mają charakter eksploatacji populacji. Do tej grupy oddziaływań międzygatunkowych zalicza się eksploatację przyrody przez człowieka{{odn|Weiner|s=329–395}}{{odn|Krebs|1997|s=317–340}}{{odn|Trojan|1985|s=263–270}}.
 
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | odn = tak | nazwisko = Weiner | imię = January | autor link = January Weiner | tytuł = Życie i ewolucja biosfery | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 2003 | isbn = 83-01-14047-X}}
* {{Cytuj książkę | odn = tak | nazwisko = Krebs | imię = Charles J. | autor link = Charles J. Krebs | tytuł = Ekologia. Eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1997 | isbn = 83-01-14047-X}}
* {{cytuj książkę | odn = tak | nazwisko = Trojan | imię = Przemysław | autor link = Przemysław Trojan | tytuł = Ekologia ogólna | rozdział = Ekologia biocenoz| wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 1985 | isbn = 83-01-02275-2}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Kołodziejczyk | imię = Andrzej | tytuł = Encyklopedia: Biologia. Spojrzenie na życie i biosferę > Oddziaływania międzygatunkowe | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | strony = 131–136 | data = 2002 | isbn = 83-01-13767-3}}
 
== Linki zewnętrzne ==