Tarmaszirin: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (10) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q685545
korekta słownictwa: nawrócenie na islam - przejście lub konwersja na islam
Linia 3:
Był synem [[Duwa|Duwy]] (ok. 1282 - 1307) i ostatnim z szeregu jego potomków, który objął władzę w chanacie. Od roku 1326 zarządzał Ghazną (dzis. [[Ghazni]]) w imieniu swojego brata, chana [[Kebek]]a (ok. 1320 - 1327). W celu przeciwdziałania zamierzonej przez Tarmaszirina inwazji [[Chorasan]]u w roku 1326 zaatakowały go wojska [[ilchanidzi|Ilchanatu]] pod dowództwem Hasana-i Czobana. W bitwie z nimi Tarmaszarin poniósł klęskę, jednak pod koniec roku armia Ilchanidów wycofała się. Ta porażka wydatnie ograniczyła jednak możliwości Tarmaszirina w walce o tron i po śmierci Kebeka w roku 1327 jego następcą został inny syn Duwy, [[Eldżigedej-chan|Eldżigedej]] (1327 - 1330). W trakcie jego panowania Tarmaszirin pozostał we wschodniej części chanatu - jego bazą był wówczas najprawdopodobniej [[Termez]]. W roku 1328/1329 przedsięwziął on wyprawę na [[Indie]], podczas której udało mu się spustoszyć centralne prowincje [[sułtanat Delhijski|Sułtanatu Delhijskiego]] pod nieobecność zajętego tłumieniem buntów w [[Multan]]ie i [[Sindh]]ie [[Muhammad Tughlak|Muhammada Tughlaka]] (1325 - 1351). Następcą Eldżigedeja został jednak nie Tarmaszarin, a [[Döre Temür]] (1330 - 1331). Dopiero po nim, gdzieś w połowie 1331 roku, Tarmaszirin objął władzę, przy czym okoliczności jej przejęcia nie są jasne.
 
Sądząc z jego imienia Tarmaszirin z początku był [[buddyzm|buddystą]]. Jednak gdzieś koło roku 1329 nawrócił sięprzeszedł na [[islam]], i tym samym po objęciu władzy został pierwszym po [[Mubarak Szah]]u (1266) muzułmaninem rządzącym chanatem Czagataidów. Po nawróceniu siękonwersji przyjął imię Ala ad-Din Muhammad. Według [[Muhammad Ibn Battuta|Ibn Battuty]], który osobiście spotkał się z chanem, był on bardzo gorliwym muzułmaninem. Wzywał on do nawrócenia swoich dowódców i żołnierzy i faworyzował współwyznawców, a także nakazał publiczne odprawianie modłów. JegoZmiana nawróceniewyznania wpłynęłowpłynęła także na wyraźnie lepsze od poprzedników traktowanie muzułmańskich poddanych. Zakazał on armii rabowania ludności, a współczesne źródła podkreślają jego sprawiedliwość. NawrócenieKonwersja na islam pozwoliłopozwoliła mu także nawiązać przyjazne stosunki z Muhammadem Tughlakiem i uniknąć planowanej przez niego odwetowej inwazji. Tarmaszirin miał także wprowadzić [[szariat|szari'at]], co jednak prowadziło do konfliktu z [[jasa|jasą]], do której przestrzegania było przywiązanych wielu koczowników chanatu. Podobno miał on także nakazać [[Mongołowie|Mongołom]] uprawianie ziemi. Opozycję wobec chana cały czas podsycali potomkowie jego wcześniej panujących braci. Według Ibn Battuty [[Buzan-chan|Buzan]] (1334), syn Döre Temüra, oskarżył Tarmaszirina o złamanie jasy poprzez nie odbycie tzw. "toju", corocznego zebrania plemiennej arystokracji, które miało prawo zdetronizować chana, i nieodwiedzenie przez cały okres panowania [[Ałmałyk]]u nad rzeką [[Ili]], tradycyjnej stolicy Czagataidów. Wydaje się że faktycznie przez całe swoje panowanie Tarmaszirin pozostawał na zachodzie chanatu, bardziej zurbanizowanym i zislamizowanym. Buzana poparli dowódcy ze wschodniej części chanatu. Tarmaszirin próbował uciekać do Ghazny, jednak został schwytany i zabity wiosną lub latem 1334 roku w pobliżu Keszu (dzis. [[Shahrisabz]]) lub Nachszabu (dzis. [[Nur Ata]]). Pochowany został albo w Nachszabie, albo w jednej z wiosek w pobliżu [[samarkanda|Samarkandy]].
 
{{Władca|funkcja='''[[Chanat czagatajski|Chan Czagataidów]]'''|grafika=|lata=[[1331]] - [[1334]]|poprzednik=[[Döre Temür]]|następca=[[Buzan-chan|Buzan]]}}