Masynissa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: Cesarstwo rzymskie przeniesiono do Cesarstwo Rzymskie
ToBot (dyskusja | edycje)
m WP:CHECK - eliminicja błędu #75 (wcięcia w listach); zmiany kosmetyczne
Linia 26:
| matka =
| żona =
| dzieci = [[Micypsa]],<br />[[Gulussa]],<br />[[Mastanabal]]
| rodzeństwo =
| commons = Category:Masinissa
Linia 38:
Ten nie przybrał tytułu królewskiego, tylko rządził jako opiekun drugiego z synów Oezalcesa — Lakumazesa którego mianował królem. By zabezpieczyć swe nielegalne stanowisko Mazetullus pojął za żonę siostrzenicę [[Hannibal]]a, niedawną żonę Oezalcesa i odnowił przyjazne stosunki z królem Numidów Zachodnich tj. Masesyliów (od rzeki Muluchat/[[Wadi Muluja|Muluja]] na wschodzie do Cyrty/[[Konstantyna (miasto)|Konstantyny]] na zachodzie, stolica — Siga) — [[Syfaks]]em.
 
Massynisa powrócił w [[205 p.n.e.]] do [[Afryka|Afryki]] by odzyskać swe dziedzictwo. Wsparty przez byłych żołnierzy Gai rozgromił Mazetullusa i Lakumazesa, ale szybko się z nimi pogodził. Jednak Kartagina i Syfaks jeszcze w tym roku wszczęli wojnę z Massynisą — książę wycofał się w pasmo gór Bellus ("Piękne góry") i górny bieg rzeki Bagradas (Medżerda) i prowadził walkę [[partyzantka|partyzancką]] do [[204 p.n.e.]] Kiedy to wylądował w Afryce [[Scypion Afrykański Starszy|Publiusz Korneliusz Scypion Afrykański]]. Rzymianie postanowili wówczas wykorzystać Massynisę do swych celów; wsparty przez Scypiona w bitwie na Wielkich Polach w środkowym biegu Bagradasu (204 p.n.e.) pokonał Syfaksa i Hazdrubala Giskonidę. W [[203 p.n.e.]] Scypion w obecności wojska ogłosił Massynisę ''rex socius et amicus populi Romani'' ("sprzymierzony król i przyjaciel ludu Rzymskiego").
 
W [[Bitwa pod Zamą|bitwie pod Zamą]] ([[202 p.n.e.]]) to właśnie jazda Massynisy przeważyła szalę zwycięstwa na stronę Rzymian. Pokój Rzymian z Kartaginą kończący [[II wojna punicka|II wojnę punicką]], sankcjonował przejęcie władzy przez Massynisę w jego królestwie i podboju przez niego królestwa Masesyliów. Od tego momentu Massynisa korzystając z poparcia Rzymu stopniowo powiększał swoje państwo kosztem Kartaginy. W latach 163-148 p.n.e. obejmowało ono ziemię od rzeki Muluchat na wschodzie do [[Trypolitania|Trypolitanii]] i [[Cyrenajka|Cyrenajki]] na wschodzie.
Linia 91:
== Bibliografia ==
* '''Źródła historyczne''':
:** Appian z Aleksandrii - ''Historia rzymska'' t. I-III, przekład L. Piotrowicz, Wrocław 1957.
:** Tytus Liwiusz - ''Dzieje Rzymu od założenia miasta'', przekład A. Kościołek, M. Brożek, J. Wolski, Wrocław 1968-1982.
:** Polibiusz z Megalopolis - ''Dzieje'' t. I-II, przekład S. Hamer, Wrocław 1957.
:** Salustiusz - ''Wojna z Jugurtą'', przekład K. Kumaniecki, Wrocław 1971.
* '''Opracowania''':
:** M. Cary, H. H. Scullard, ''Dzieje Rzymu.'' t. I, Warszawa 1992.
:** Maria Jaczynowska, ''Historia starożytnego Rzymu'', Warszawa 1984.
:** Tadeusz Kotula - ''Afryka północna w starożytności'', Wrocław 1972
:** Tadeusz Kotula - ''Massynisa'', Warszawa 1976
:** Krzysztof Kęciek - ''Dzieje Kartagińczyków. Historia nie zawsze ortodoksyjna'', Warszawa 2003
:** S. Lancel - ''Hannibal'', Warszawa 2001
:** S. Moscati - ''Świat Fenicjan'', Warszawa 1971
:** ''Władcy i wodzowie starożytności. Słownik'', pod red. P. Iwaszkiewicz, W. Łoś, M. Stępień, Warszawa 1998.
 
 
[[Kategoria:Władcy Numidii]]