Plan Czteroletni (III Rzesza): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pepa Radek (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Pepa Radek (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
{{inne znaczenia|niemieckiego planu gospodarczego|[[Plan Czteroletni (Polska)|polski plan rozwoju gospodarczego]]}}
 
[[Plik:RGBL I 1936 S 0887.png|thumb|[[Reichsgesetzblatt]] z 19 października 1936 ogłaszający Plan 4-letni]]
 
'''Plan Czteroletni''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Vierjahresplan'') – plan rozwoju gospodarczego i związanej z nim serii reform gospodarczo-ekonomicznych realizowany przez [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|partię nazistowską]] w [[III Rzesza|Niemczech]] w latach 1936-1940.
 
Linia 10 ⟶ 13:
Po prawie czterech latach narodowosocjalistycznej gospodarki zbrojeniowej uległy wyczerpaniu rezerwy surowcowe i żywnościowe. Handel zagraniczny zamarł ze względu na trudności eksportowe. Ustał dopływ dewiz z eksportu. Bez dopływu surowców nie były możliwe dalsze zbrojenia w zakresie żądanym przez Hitlera. Wobec tego Hitler na zjeździe partyjnym w roku 1936 ogłosił wprowadzenie planu czteroletniego pod hasłem ''Poprawa standardu życiowego narodu niemieckiego'' oraz jako obrona przed ''bolszewickim zagrożeniem''<ref>Der Parteitag der Ehre vom 8.–14. September 1936, offizieller Bericht, München 1936 Oficjalne sprawozdanie ze Zjazdu NSDAP 8-14 września 1936 (de)</ref>. W związku z ukierunkowaniem wszelkich sił na zbrojenia wymagano od narodu czasowej rezygnacji z artykułów konsumpcyjnych. Wyrzeczenia wymagane przez Hitlera były ceną za skuteczne zwalczanie bezrobocia.
 
Prezes ''[[Reichsbank|Banku Rzeszy]]'' i minister gospodarki [[Hjalmar Schacht]] był sceptycznie nastawiony do dalszego rozszerzania zbrojeń i uważał, że możliwości gospodarki Niemiec zostały wyczerpane i dalszy rozwój widział przez włączenie Niemiec do systemu handlu światowego i rezygnacji z koncepcji samowystarczalności gospodarczej.
 
Do realizacji planu 4-letniego powołano osobny urząd kierowany przez ''pełnomocnika'', naczelnego dowódcę lotnictwa [[Hermann Göring|Hermanna Göringa]], wyposażonego w daleko idące pełnomocnictwa. W ten sposób siły zbrojne uzyskały znaczący wpływ na gospodarkę Niemiec. Hitler postawił następujące zadania:
Linia 21 ⟶ 24:
== Zobacz też ==
* [[Polityka gospodarcza III Rzeszy]]
* [[Reichsarbeitsdienst]]
* [[Reichswerke Hermann Göring]]
 
{{Przypisy}}
Linia 30 ⟶ 35:
* Arthur Schweitzer: ''Der ursprüngliche Vierjahresplan''. In: Jahrbücher für Nationalökonomie und Statistik, Bd. 168 (1956), S. 348–396
* Wilhelm Treue: ''Hitlers Denkschrift zum Vierjahresplan''. In: Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte, Bd. 3 (1955), S. 204–210
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Gospodarka III Rzeszy]]