Manuel Noriega: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
przyczyna inwazji, zblizenie do rezimu castro
Nie podano opisu zmian
Linia 20:
Absolwent tzw. Szkoły Ameryk, specjalizującej się w wojnie ideologicznej i zwalczaniu lewicowych partyzantek w [[Ameryka Środkowa|Ameryce Środkowej]]. Początkowo był sojusznikiem [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Od 1959 do 1986 pracował dla [[Central Intelligence Agency|CIA]], za co otrzymywał nawet 200 tysięcy dolarów rocznie<ref>[[Diane Ducret]], Emmanuel Hecht, ''Ostatnie dni dyktatorów'', Znak Horyzont, Kraków 2014, s. 211.</ref>. Od lat 70. stał na czele armii panamskiej. W 1981 po śmierci w wypadku lotniczym prezydenta Panamy gen. [[Omar Torrijos Herrera|Omara Torrijosa]] przejął władzę siłą i utrzymywał się przy niej jako dyktator kraju fałszując kolejne wybory. Pomagał CIA w tajnych operacjach przeciwko lewicy w Ameryce Łacińskiej, jego zadaniem było wspomaganie amerykańskich interesów w Ameryce Środkowej, w szczególności sabotowanie działań socjalistycznego rządu w [[Nikaragua|Nikaragui]], [[Sandiniści|Sandinistów]] oraz rewolucjonistów [[Front Wyzwolenia Narodowego im. Farabunda Martíego|FMLN]] w [[Salwador]]ze. Według późniejszych oskarżeń pomimo współpracy z amerykańską [[Drug Enforcement Administration|Administracją Legalnego Obrotu Lekarstw]], wspomagał jednocześnie handlarzy narkotyków<ref>{{cytuj stronę| url=http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80708,4473272.html| tytuł =Noriega zakończył odbywanie kary, grozi mu ekstradycja do Francji| data dostępu =2009-07-17| autor = | data = 2007-09-09| praca = | opublikowany = gazeta.pl (PAP) | oznaczenie = | strony = | język =}}</ref><ref name="Próba">{{cytuj stronę| url=http://wyborcza.pl/1,86176,2454323.html| tytuł =20 XII 1989. Próba ujęcia generała Manuela Antonio Noriegi | data dostępu =2009-07-17| autor = Włodzimierz Kalicki | data = 2004-12-20| praca = | opublikowany = Gazeta Wyborcza | oznaczenie = | strony = | język =}}</ref>.
 
W późnych latach 80. zaczął przeciwstawiać się polityce realizowanej przez amerykańskie agencje, które wyniosły go do władzy. Prezydent rozpoczął współpracę z [[kuba]]ńskim rządem [[Fidel Castro|Fidela Castro]] z którym wcześniej prowadził już interesy gospodarcze będąc nieoficjalnym bez pośrednikiem Stanów Zjednoczonych w handlu z wyspą<ref>Coltman, Leycester (2003). ''The Real Fidel Castro'' s. 255, 267–268. New Haven and London: Yale University Press. ISBN 978-0300107609</ref>. Dziesięć lat po schwytaniu przez Amerykanów wyszła na jaw sprzedaż Kubie tajnych dokumentów amerykańskiej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego; okazało się że współpracował również z [[Układ Warszawski|Układem Warszawskim]], przekazując zachodnie technologie wojskowe. Na tym procederze zarobił blisko 3 mln USD. Rozpoczęcie współpracy z Kubą spowodowało oskarżenie go przez Amerykanów o chęć budowy ''osi Kuba, Panama, Nikaragua''<ref>[http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114881,4428470.html Maciej Stasińsk: Panama boi się powrotu Manuela Noriegi. Gazeta Wyborcza.]</ref><ref>[http://andromeda.rutgers.edu/~hbf/panama.htm Jane Franklin: Panama: Background and Buildup to Invasion of 1989. 2001.]</ref>.
 
Stany Zjednoczone oskarżały go o fałszowanie wyborów, handel narkotykami i łamanie praw człowieka. W marcu 1989 roku, miał miejsce pierwszy nieudany zamachu stanu (zaplanowany przez CIA). Ostatecznie został obalony przez wojska amerykańskie (''[[inwazja Stanów Zjednoczonych na Panamę|Operation Just Cause]]'') w 1989. Podczas inwazji Manuel Noriega schronił się w [[Nuncjatura apostolska|nuncjaturze papieskiej]], licząc na azyl polityczny. Jednakże wkrótce został zmuszony opuścić nuncjaturę z powodu głośnej muzyki ([[heavy metal]]) nadawanej przez wojsko amerykańskie pod jej budynkiem<ref>Tygodnik Polityka, nr 38/2007 s. 58.</ref>. Następnie został uprowadzony i przewieziony do Stanów Zjednoczonych. Oskarżony o handel narkotykami został skazany w 1992 na 40 lat więzienia. Frank Rubino, adwokat Noriegi, powiedział, że ten wyjdzie z więzienia 9 września 2007<ref>{{Cytuj stronę | url = http://voanews.com/english/2007-01-24-voa45.cfm | tytuł = Panama’s Noriega to be Released from US Prison in September | data dostępu = 2009-07-21 | język = en}}</ref>. W marcu 2007 potwierdzono, że jeżeli Noriega wróci do Panamy, może stać się wolnym człowiekiem po wyjściu z więzienia Stanów Zjednoczonych. Rząd Panamy próbuje po cichu wprowadzić nowe prawo pozwalające na to<ref>{{Cytuj stronę | url = http://newsmax.com/archives/articles/2007/3/29/210249.shtml | tytuł = Noriega Prepares to Return to Panama as Nation Changes Laws | data dostępu = 2009-07-21 | język = en}}</ref>.