Arapaho: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Damianek1986 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
poszerzam hasło Arapaho na podstawie własnego tłumaczenia angielskiej wersji tego hasła, która jest dużo bogatsza
Linia 1:
{{inne znaczenia|plemienia Indian|[[Arapaho (Oklahoma)|miasto w USA]]}}
'''Arapaho''' ([[język angielski|ang.]] ''Arapaho'', ''Arapahoe franc. gens de vache'') – [[Indianie Ameryki Północnej]] zamieszkujący pierwotnieod obszarypoczątku XVIII wieku równiny stanów Kolorado i Wyoming. Byli ściśle sprzymierzeni z plemieniem Czejenów, byli też związani luźnym sojuszem z narodami Lakota i Dakota. Język Arapaho, ''Heenetiit'', jest językiem z rodziny [[Preria (krągJęzyki kulturowy)algonkińskie|Preriialgonkińskiej]] blisko spokrewnionym z językiem Gros Ventre (''Ahe/A'ananin'', franc. ''Duży Brzuch''), którzy uważani są za dawny odłam Arapaho. Czarne Stopy i mówiącyCzejenowie językiemto także plemiona równin używające języków z rodziny [[Języki algonkińskie|algonkińskiej]], ale ich dialekty bardzo różnią się od Arapaho.
 
W latach 1850, różne grupy Arapaho uformowały dwa plemiona: Północnych Arapaho and Południowych Arapaho. Od 1878, the Północni Arapaho zamieszkali ze Wschodnimi Szoszonami w Rezerwacie Wind River w Wyoming . Południowi Arapaho żyją z Południowymi Czejenami w Oklahomie.
 
== Nazwa ==
Nazwa własna Arapaho to '''''Hinono'eino''''' lub '''''Inun-ina''''' (“nasi ludzie” lub “ludzie naszej rasy”), w odniesieniu do całego plemienia używają formy '''''Hinono'eiteen''''' (Naród Arapaho).
 
Są także nazywani ''Hitanwo'iv'' lub ''Hetanevoeo/Hetanevo'eo'o'' (“Ludzie z Nieba” lub “Ludzie Obłoków”) przez swoich sojuszników Czejenów, ''Mahpíyato'' (“Lud Błękitnych Chmur”) przez Dakota, ''Maȟpíya tho''́ (“Lud Błękitnego Nieba”) przez Lakota i Assiniboine. Plemię Caddo (''Toniibeenenno'<nowiki/>'' lub ''Toniibeeneseino'<nowiki/>'' - “Nez Perces” czyli Przekłute Nosy) zwą ich ''Detseka'yaa'', plemię Wichita (''Hinosouno''' )  ''Nia'rhari's-kûrikiwa'ahûski'',  Komancze ''Saria Tʉhka / Säretika (Sata Teichas)'', wszystkie te nazwy oznaczają “zjadaczy psów”. Dla Paunisów, Ute i wielu innych plemion także byli znani jako “zjadacze psów”.
 
The Northern Arapaho who called themselves ''Nank'haanseine'nan'' or ''Nookhose'iinenno'' ("white sage men") were known as ''Baantcline'nan'' or ''Bo'oociinenno'<nowiki/>'' ("red willow men") to the Southern Arapaho, whereas the latter were called by their northern kin ''Nawathi'neha''or ''Noowunenno''' ("Southerners"). The Northern Arapaho were also known as ''BSakuune'na' (Bee'eekuunnenno')'' ("blood-soup men").<sup>[3]</sup>
 
The Cheyenne adapted the Arapaho terms and referred to the Northern Arapaho as ''Vanohetan'' or ''Vanohetaneo/ Váno'étaneo'o'' (“Sage (Brush) People”) and to the Southern Arapaho as ''Nomsen'nat'' or ''Nomsen'eo'' (“Southerners”).<sup>[4]</sup>
 
Zasłynęli głównie swymi wyszywankami z koralików. Każda praca opowiada jakąś historię (inaczej niż u innych plemion, gdzie koraliki służyły wyłącznie do ozdoby i nie przekazywały żadnych treści).
[[Plik:Arapaho camp, ca. 1870.jpg|thumb|Wioska Indian Arapaho, ok. [[1870]] r.]]