Irlandzka wojna o niepodległość: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 26:
Do najsłynniejszego incydentu w trakcie wojny doszło w [[Dublin]]ie w listopadzie 1920 roku. 21 listopada IRA wykonała egzekucję na 13 agentach tajnej służby brytyjskiej ''Cairo Gang''. Tego samego dnia [[Black and Tans]] – brytyjskie oddziały pomocnicze RIC – otoczyły zapełniony [[kibic]]ami [[stadion]] Croke Park i otworzyły w stronę tłumu ogień, zabijając 12 osób, a wiele innych raniąc. Zdarzenie to nazwano „[[Krwawa niedziela (Dublin 1920)|krwawą niedzielą]]”. 10 dni później, z rąk IRA, zginęło 17 brytyjskich żołnierzy.
 
Pod koniec 1920 roku, pod naciskiem amerykańskiej i brytyjskiej opinii publicznej, premier [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[David Lloyd George|Lloyd George]], przedstawił nowy projekt autonomii Irlandii („rządów krajowych” – ''[[home rule]]''), w którym podzielił Irlandię na dwie części, oddzielając sześć hrabstw w [[Ulster]]ze od reszty kraju. Odpowiedzią na ten projekt był bojkot brytyjskich instytucji państwowych w Irlandii i nasilenie walki zbrojnej. [[Irlandczycy]] już nie chcieli autonomii, jak kilka lat wcześniej, lecz [[niepodległość|niepodległości]]. W zorganizowanych pomimo walk wyborach całkowite zwycięstwo odniosła nielegalna, proniepodległościowa [[Sinn Féin]] która w dużym stopniu kierowała walką o niepodległość<ref name=K>{{cytuj stronę |url=http://www.konserwatyzm.pl/artykul/12575/o-co-walczy-irlandzka-armia-republikanska |tytuł=O co walczy Irlandzka Armia Republikańska?}}</ref>.
 
W lipcu 1921 roku obie strony rozpoczęły rozmowy. [[Michael Collins (polityk irlandzki)|Michael Collins]] i [[Arthur Griffith]] – wiedząc, że IRA nie jest już w stanie długo walczyć – zgodzili się podpisać [[Traktat angielsko-irlandzki]] (''Treaty''), zgodnie z którym powołane zostało [[Wolne Państwo Irlandzkie]], będące [[Dominium brytyjskie|dominium brytyjskim]] obejmującym 26 hrabstw południowych. Kwestia 6 hrabstw ulsterskich miała być rozstrzygnięta później. Głową Irlandii pozostawał [[król]] Wielkiej Brytanii, a marynarka brytyjska miała prawo do baz w kilku irlandzkich [[port morski|portach]], ale mimo tych ograniczeń Irlandczycy mogli decydować o swoim losie.