Turoń: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Linia 11:
 
W którymś momencie tych harców następował ważny element kolędowania: turoń padał{{fakt|data=2014-01}}, a wówczas następowało jego cucenie - masowanie, podpalanie pod nim słomy, dmuchanie i wlewanie wódki w pysk kukły, odczynianie uroków. Po takich zabiegach turoń odzyskiwał siły i znów zaczynał hasać, po czym przedstawienie wkrótce{{fakt|data=2014-01}} się kończyło.
W każdym z regionów Polski, gdzie zwyczaj ten występował, wyglądał nieco inaczej.W Krakowskim turoń towarzyszył kolędowaniu z gwiazdą w czasie święta Trzech Króli.Postępował za kolędnikami i gdy weszli oni do chaty lub dworu rzucał się na osoby, które zanadto zapatrzyły się na gwiazdę i towarzyszących jej muzykantów.Pysk jego był wykonany z cienkiego drewna,obity skórą zajęczą i na tyle przepastny, że mógł on połknąć na raz całe jabłko lub opróżnić kieliszek wódki. <ref>Dzieła Wszystkie Oskara Kolberga, tom 5, str.249-250</ref> Z pewnością to przez alkohol, spożywany w każdej niemal z odwiedzanych chat, zachowanie turonia było tak bezczelne. W rękach turoń trzymał dwa kije, którymi, podnosząc się ustawicznie uderzał w podłogę, przeskakiwał przez nie oraz przez znajdujące się w izbie stołki.W Kieleckiem z turem, nazywanym przez uczestników "turuniem" chadzano w Zapusty a więc w czasie karnawału. <ref>Dzieła Wszystkie Oskara Kolberga, tom 18, str.44-46</ref> Podobnie było w Tarnowie, gdzie jednak Turoniowi towarzyszyli inni przebierańcy: Tatar (Turek) i Żyd. Za Mielcem zaś z turoniem kolędowanochadzano w wigilię Nowego Roku. <ref>Dzieła wszystkieWszystkie Oskara Kolberga, tom 48, str.66-67</ref>
 
 
== Etymologia ==
 
 
Jak pisze Oskar Kolberg: "(...) przypomina mi się badanie o Turze,uczenie przez Niemca Hariusza wywiedzione.Tur w językach wschodnich jest wyrazem obcym, a znaczy byka- należy więc do pojęć i obrzędów pogańskiej Słowiańszczyzny, gdzie tur był emblematem Słońca, na cześć zaś jego obchodzono święto Turzycami zwane.Nie inaczej więc turuń tłumaczyć się ma; oto po Bożym Narodzeniu i nowe słońce się rodzi, jaśniej i dłużej świecąc z nastaniem nowego lata."
 
== Symbolika ==