Zwykle na medresę składa się kompleks zabudowań skupionych wokół dziedzińca. Znajdują się tam sale wykładowe (audytoria w [[ejwan]]ach), biblioteka, często także pokoje dla uczniów (''hudżra'') i nauczycieli.
W świecie islamu[[islam]]u edukacja i religia są nierozłączne. Od momentu osiągnięcia wieku szkolnego muzułmańskie dzieci spędzają zazwyczaj kilka lat na studiowaniu Koranu i uczeniu się jego fragmentów na pamięć w szkole działającej przy lokalnym meczecie. Następnie uczęszczają na zajęcia prowadzone przez uczonego, po czym najzdolniejsi z nich trafiają do medresy. Chociaż medresy nie są uświęconymi miejscami sprawowania [[kult religijny|kultu religijnego]], ich funkcja w świecie islamu polega na nauczaniu religii i wykładaniu jej zasad. Medresy, które zaczęły powstawać w [[XI wiek]]u, często z inicjatywy przedstawicieli mniejszościowych odłamów islamu, takich jak [[sufizm|sufi]], wydają swoim studentom dyplomy, które uprawniają ich do nauczania w medresach. Dziś w wielu częściach muzułmańskiego świata uczelnie te zostały usunięte w cień przez świeckie uniwersytety prowadzące nauczanie w zachodnim stylu. Jednak w krajach takich jak [[Pakistan]] czy [[Iran]] medresy nadal cieszą się powodzeniem.
