Łacińska diecezja mińska 1798–1869: Różnice pomiędzy wersjami

W latach siedemdziesiątych XVIII wieku Katarzyna II wprowadziła ograniczenia w kontaktach duchowieństwa katolickiego w Rosji ze Stolicą Apostolską<ref>''1782 g. Genvarâ 17. Imennyj, dannyj Senatu. Ob učreždenii v gorode Mogilove Arhiepiskopstva Rimsko-Katoličeskago ispoviedaniâ i o raznyh rasporaženiâh otnositelno ustrojstva Rimskoj cerkwi v Rossii'', w: ''Akty i dokumenty otnosâŝiesâ k ustrojstvu i upravleniû rimsko-katoličeskoj cerkvi v Rossii'', T. 1, ''(1762-1825)'', Petrograd 1915, s. 29.</ref>, poddała duchowieństwo zakonne biskupowi białoruskiemu<ref>''1782 g. Genvarâ 17. Imennyj, dannyj Senatu. Ob učreždenii v gorode Mogilove Arhiepiskopstva Rimsko-Katoličeskago ispoviedaniâ i o raznyh rasporaženiâh otnositelno ustrojstva Rimskoj cerkwi v Rossii'', w: ''Akty i dokumenty otnosâŝiesâ k ustrojstvu i upravleniû rimsko-katoličeskoj cerkvi v Rossii'', T. 1, ''(1762-1825)'', Petrograd 1915, s. 24-25.</ref> oraz zakazała [[Metropolita|metropolicie]] [[Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego|Kościoła greckokatolickiego]], który pozostał w Rzeczypospolitej, objęcia jurysdykcją [[Sobór św. Zofii w Połocku|katedry unickiej w Połocku]]. Zaistniało realne zagrożenie dla wyznawców obrządku greckokatolickiego, bowiem w Petersburgu zastanawiano się, czy nie obsadzić na biskupstwie unickim biskupa prawosławnego. Ukaz z 13 (26) lipca 1780 roku określił politykę Katarzyny II wobec Kościoła greckokatolickiego w Rosji, skazując go na stopniowe wchłanianie przez [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Kościół prawosławny]]<ref>M. Loret, ''Kościół katolicki a Katarzyna II. 1772-1784'', Kraków-Warszawa 1910, s. 163-164.</ref>. Wskutek takiej działalności cesarzowej papież, obawiając się skasowania unii i utraty około 1,2 mln wiernych<ref>M. Loret, ''Kościół katolicki a Katarzyna II. 1772-1784'', Kraków-Warszawa 1910, s. 168.</ref>, był zmuszony do szukania dróg porozumienia z Katarzyną II. Stosunki dyplomatyczne między Rosją a Stolicą Apostolską zostały nawiązane po tym, jak 17 (30) stycznia 1782 roku cesarzowa utworzyła samowładnie arcybiskupstwo mohylewskie na czele z Siestrzeńcewiczem. Archidiecezja mohylewska obejmowała swymi granicami całą Rosję, nie posiadała [[Sufragania|sufraganii]]. Kwestia ta miała być w przyszłości rozwiązana. Uposażenie metropolity stanowiła pensja rządowa w wysokości 10 tys. [[Rubel|rubli]] srebrnych<ref>''1782 g. Genvarâ 17. Imennyj, dannyj Senatu. Ob učreždenii v gorode Mogilove Arhiepiskopstva Rimsko-Katoličeskago ispoviedaniâ i o raznyh rasporaženiâh otnositelno ustrojstva Rimskoj cerkwi v Rossii'', w: ''Akty i dokumenty otnosâŝiesâ k ustrojstvu i upravleniû rimsko-katoličeskoj cerkvi v Rossii'', T. 1, ''(1762-1825)'', Petrograd 1915, s. 27-29.</ref>. Żeby położyć kres niepewnej sytuacji w stosunkach Rosji ze Stolicą Apostolską, cesarzowa zażądała od papieża zatwierdzenia nowego arcybiskupstwa<ref>M. Loret, ''Kościół katolicki a Katarzyna II. 1772-1784'', Kraków-Warszawa 1910, s. 171.</ref>. Po trwających ponad rok rokowaniach papież ostatecznie uprawomocnił arcybiskupstwo mohylewskie [[Bulla|bullą]] ''Onerosa pastoralis officii'' datowaną dniem 15 kwietnia 1783 roku<ref>M. Loret, ''Kościół katolicki a Katarzyna II. 1772-1784'', Kraków-Warszawa 1910, s. 195.</ref>.

 

[[Plik:Diecezje łacińskie włączone do Rosji w wyniku II i III rozbioru Rzeczypospolitej.jpg|thumb|200px|Części diecezji wileńskiej, żmudzkiej, kamienieckiej, łuckiej oraz całe diecezje inflancka i kijowska włączone do Rosji w latach 1793 i 1795<ref name="Mapa462" />]]

Na skutek [[II rozbiór Polski|II]] i [[III rozbiór Polski|III rozbioru Polski]] Rosja wchłonęła około 370 tys. km² terytorium, zamieszkanego przez około 5,6 mln ludności, w tym około 2 mln katolików rzymskich i około 800 tys. grekokatolików<ref name="Loret1-2" />. Pod względem podziału administracyjnego diecezji rzymskokatolickich Rzeczypospolitej w wyniku II i III rozbioru do Rosji zostały przyłączone z [[Metropolia lwowska|prowincji kościelnej lwowskiej]] [[diecezja kijowska]], [[Diecezja kamieniecka|kamieniecka]] oraz większa część diecezji łuckiej, która została rozczłonkowana kordonami wszystkich trzech państw zaborczych. Z prowincji kościelnej gnieźnieńskiej w granicach Rosji znalazła się pozostała część diecezji inflanckiej, prawie całe diecezje wileńska i [[Diecezja żmudzka|żmudzka]]<ref>M. Loret, ''Kościół Katolicki w zaborze rosyjskim za panowania Pawła I'', Kraków 1928, s. 116-117.</ref><ref>L. Żytkowicz, ''Rządy Repnina na Litwie w latach 1794-1797'', Wilno 1928, s. 244.</ref>.

 

 

== Ludność i wyznania Mińszczyzny w XIX wieku ==