Marek Licyniusz Krassus: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Swetoniusz (dyskusja | edycje)
→‎Bibliografia: poprawa linków
Kosmak (dyskusja | edycje)
m jęz.
Linia 6:
 
== Powstanie Spartakusa i pierwszy konsulat ==
W 71 roku p.n.e. jako [[propretor]] zdławił powstanie [[Spartakus]]a, pokonując ostatecznie buntowników w [[Bitwa nad rzeką Silarus (powstanie Spartakusa)|bitwie nad rzeką Silarus]]. Sześć tysięcy pojmanych niewolników Krassus kazał dla postrachu ukrzyżować wzdłuż [[Via Appia]]. Po tym zwycięstwie przyznano mu prawo do owacji{{odn|Piegdoń|2011|s=75}} oraz obrano (razem z [[Pompejusz]]em) konsulem na następny rok. WObaj, w trakcie sprawowania urzędu walczyli z opozycją optymacką sprzymierzywszy się z popularami, w interesie których przeprowadzili ustawę (''Lex Pompeia Licinia de tribunica potestate'') o przywróceniu uprawnień trybunom ludowym. Na zakończenie swego [[Konsul rzymski|konsulatu]] w roku 70 p.n.e. wyprawił w Rzymie ''ludi'' ku czci Herkulesa, podczas których urządził wielką ucztę na 10 tysięcy ludzi oraz rozdawałrozdał wielkie ilości zboża{{odn|Piegdoń|2011|s=82}}.
 
== Okres przed zawiązaniem triumwiratu ==
Po upływie kadencji Krassus – w przeciwieństwie do swego politycznego przeciwnika, Pompejusza – pozostał w Rzymie i tutaj tworzył oddaną sobie frakcję w oparciu o koligacje rodzinne oraz – przede wszystkim – swoją potęgę finansową. Niewiele wiadomo o jego działalności w latach 69-66 p.n.e. Kontrowersje wzbudza jego domniemany udział w spisku Pizona (zwanym też I spiskiem Katyliny) na przełomie 66 i 65 roku p.n.e. Od tego czasu mniej więcej datuje się jego współpracę z innym przywódcą popularów – [[Gajusz Juliusz Cezar|Gajuszem Juliuszem Cezarem]]{{odn|Piegdoń|2011|s=102}}, którego wspomagał finansowo. W 65 roku p.n.e. Krassus został mianowany [[Cenzor (starożytny Rzym)|cenzorem]] (wspólnie z Kwintusem Lutacjuszem Katullusem). Urząd ten przyniósł mu sporo splendoru, acz mało wymiernych korzyści politycznych, gdyż większość jego planów była torpedowana przez Katullusa, kolegę na urzędzie. Dotyczyło to zarówno prób nadania obywatelstwa mieszkańcom Galii Transpadańskiej{{odn|Piegdoń|2011|s=103}}, jak i planowanej wyprawy do Egiptu, mającej na celu przejęcie tego kraju na mocy rzekomego<ref group=uwaga>Historycy różnie zapatrują się na kwestię autentyczności tego dokumentu.</ref> testamentu Ptolemeusza Aleksandra{{odn|Piegdoń|2011|s=104-108. Przydomek Aleksander nosili dwaj władcy: [[Ptolemeusz X Aleksander I]] ¡ [[Ptolemeusz XI Aleksander II]]}}. Obaj politycy zrzekli się cenzurystanowiska cenzora przed końcem kadencji{{odn|Piegdoń|2011|s=108}}.
 
== Triumwirat ==
Jako prawdopodobnie najbogatszy człowiek ówczesnego świata, w roku 60 p.n.e. wszedł, wraz z [[Pompejusz]]em i Cezarem, w skład [[I triumwirat]]u. W 55 roku. p.n.e. ponownie Krassus wraz z Pompejuszem objęli konsulat, po czym ten pierwszy otrzymał namiestnictwo [[Syria starożytna|Syrii]] na pięć lat (oraz nadzwyczajne pełnomocnictwa dla prowadzenia wojny z [[Królestwo Partów|Partami]]){{odn|Sampson|2008|s=94}}.
 
=== Wojna z Partami ===
{{osobny artykuł|Bitwa pod Carrhae}}
W 53 roku p.n.e. wojska Krassusa zostały rozbite przez [[Królestwo Partów|Partów]] w [[bitwa pod Carrhae|bitwie pod Karrami]] podczas której zginął jego syn, [[Publiusz Krassus]], zginął. Marek Licyniusz Krassus próbował przedostać się do [[Armenia|Armenii]], został jednak zabity podczas próby negocjacji pokojowych z wysłannikami Surenasa, wodza partyjskiego. Rzymskie przekazy podają, że Partowie wlali Krassusowi do gardła płynne złoto{{odn|Festus 17, 2}}. Kpiąc z bogacza zapytano go, jak mu ono smakuje. Głowę rzymskiego wodza następnie ścięto i przesłano Wielkiemu Królowi Partów [[Orodes II|Orodesowi II]] do [[Seleucja nad Tygrysem|Seleucji nad Tygrysem]]. Greccy aktorzy na dworze Orodesa użyli jej ponoć jako rekwizytu na scenie podczas wystawiania ''Bachantek'' [[Eurypides]]a{{odn|Sampson|2008|s=142}}.
 
Wraz z jego śmiercią rozpadł się I triumwirat, co doprowadziło z czasem do wybuchu wojny domowej między [[Gajusz Juliusz Cezar|Cezarem]] a [[Pompejusz]]em{{odn|Sampson|2008|s=167}}.