Weichbild: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Palkin (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Palkin (dyskusja | edycje)
poprawa linków
Linia 1:
'''Weichbild''' magdeburski, łac. ''Jus municipale magdeburgense''. Pomocniczy spis praw, który razem z [[Zwierciadło saskie|Zwierciadłem saskim]] kształtował całokształ życia prawnego w ramach [[Prawo magdeburskie|prawa magdeburskiego]], potocznie zwanego ''magdeburgią'' lub ''Saxonem''. Weichbild został przetłumaczony z języka niemieckiego na łacinę w początku XIV wieku na Śląsku, następnie poprawiany w XIV i XV wieku. Prawo to mówiło o obywatelstwie miejskim, o założeniu miasta, o sądach w mieście, o radzie miejskiej, o administracji przestrzennej miasta, o długach i targach itp., dotyczyło więc tylko specyficznych stosunków prawnych panujących w mieście. Weichbild powstał z połączenia "traktatu o ustroju sądowym" z "prawem ławniczym magdeburskim". Zbiór ten znany był w dwóch formach:
1. "Wulgata" - wersja podstawowa używana głównie w Niemczech,
2. "Układ Konrada z Opola" używany w Polsce, Litwie i Rusi.
 
Drugą z nich na potrzeby polskie tłumaczyłogłosił nadrukiem językw języku łacińskiłacińskim [[kanclerz wielki koronny]] [[Jan Łaski]] (Commune incliti Poloniae Regni privilegium, [[1506]]) oraz krakowski pisarz miejski M.Mikołaj Jaskier ('''Ius municipalis Magdeburgensis liber vulgo Weichbild nuncupatus''', [[1535]]) uzupełniając go o komentarz oparty o prawo rzymskie. Król [[Zygmunt I Stary|Zygmunt Stary]] nadał temu przekładowi moc obowiązującą. Tłumaczenie polskie po okresie polonizacji ludności niemieckiej ukazało się drukiem w [[1581]] r.oraz [[1610]] roku staraniem syndyka lwowskiego P.Pawła Szczerbca pt. '''Ius municipale, to jest prawo miejskie magdeburskie'''. Było pierwszym wiernym przekładem wersji łacińskiej. Od [[XVI wiek]]u Weichbild stał się razem z [[Zwierciadło saskie|Zwierciadłem saskim]] podstawą lokacji miejskich i wiejskich. Krakowski zbiór prawa (tzw. Ortyle) stały się najważniejszym źródłem poucznia o prawie magdeburskim w całej Europie środkowej. Prawo to zniesiono w Polsce po uchwaleniu [[Konstytucja 3 maja|Konstytucji 3 maja]].