Luuanda: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Poprawiam linki wewnętrzne oraz wykonuję drobne zmiany typograficzne i techniczne.
Linia 1:
'''Luuanda''' – wydany w 1964 roku zbiór opowiadań autorstwa [[José Luandino Vieira|Joségo Luandino Vieiry]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Klave | imię = Janina | tytuł = Historia literatury portugalskiej | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław | data = 1985 | strony = 309 | isbn = 83-04-00931-5}}</ref>, [[Angola|angolskiego]] pisarza pochodzenia portugalskiego; {{fakt|data=2014-09|klasyk literatury angolskiej}}.
 
Została napisana w ukryciu, w portugalskim [[obóz koncentracyjny|obozie koncentracyjnym]] w [[obóz Tarrafal|Tarrafal]], gdzie jej autor odbywał karę 14 lat więzienia za działalność w MPLA ([[Ludowy Ruch Wyzwolenia Angoli - Partia Pracy|Ludowym Ruchu Wyzwolenia Angoli]]). Przemycona za mury obozu kawałek po kawałku przez żonę pisarza, w pieluszkach ich kilkuletniego syna, została po raz pierwszy wydana w roku 1964.
 
''Luuanda'' zdobyła uznanie między innymi z powodu rewolucyjnego języka - mieszanki [[język portugalski|portugalskiego]] oraz [[kimbundu]] – którym autor często się bawi i przeprowadza na nim śmiałe eksperymenty. Taki język miał odzwierciedlić różnice kulturowe pomiędzy Portugalią a Angolą i uzasadnić walkę o niepodległość kraju. W trzech opowiadaniach, które wchodzą w skład książki, pojawiają się również bohaterowie wcześniej rzadko spotykani w literaturze angolskiej – mieszkańcy ''[[musseques]]'', ubogich dzielnic [[Luanda|Luandy]], których codzienne zmagania są świadectwem wadliwego funkcjonowania [[kolonializm|systemu kolonialnego]].
 
Władze portugalskie nie od razu wychwyciły głęboki przekaz polityczny Luuandy, czego dowodem jest przyznanie jej w 1965 r. Nagrody literackiej D. Maria José Abrantes Mota Veiga. Jednak już rok późniejsza decyzja [[Związek Pisarzy Portugalskich|Związku Pisarzy Portugalskich]] o przyznaniu książce [[Nagroda Camilo Castelo Branco|nagrody Camilo Castelo Branco]] spotkała się z brutalną reakcją [[dyktatura Salazara|dyktatury Salazara]] – członkowie jury konkursu zostali aresztowani, siedziba Związku zdemolowana a on sam rozwiązany.
 
Książkę przetłumaczono między innymi na język angielski, francuski, niemiecki, włoski i czeski.
 
W 2014 roku cały zbiór ukazał się w polskim przekładzie Doroty Woickiej i Zuzanny Jakubowskiej pt. ''Luuanda. Historie z Angoli'' ({{ISBN|978-83-7901-037-0}})<ref>{{Cytuj stronę | tytuł = Luanda. Historie z Angoli | url = https://iberystyka-uw.home.pl/content/view/2020/104/lang,en/ | opublikowany = iberystyka-uw.home.pl | język = pl | data dostępu = 2014-09-20}}</ref>. Wcześniej, trzecie opowiadanie wchodzące w skład książki Vieiry zostało przetłumaczone przez Krystynę i Wojciecha Chabasińskich jako „Opowiastka o kurze i jajku” i opublikowane w zbiorze pt. ''Opowiadania portugalskie XIX i XX w.'', w serii Literatura Iberyjska [[Wydawnictwo Literackie|Wydawnictwa Literackiego]] w Krakowie w 1978 roku (ss. 362-384).